از «اجماع ملی» غنی تا اختلافات درون‌حکومتی؛ چرا به صلح نمی‌رسیم
بدون شک اختلافات درونی از دلایل بی‌ثباتی سیاست حکومت افغانستان در مورد صلح با طالبان است که میان رهبران سیاسی و قومی حکومت وحدت ملی در پیمانه وسیع وجود دارد.
در دومین نشست پروسه کابل که آقای غنی از رسیدن به یک اجماع ملی سخن گفت، به دنبال آن وزیر خارجه کشور هشدار داد که نادیده گرفتن جوانب مختلف سیاسی عواقب خوبی در پی نخواهد داشت.
صلاح‌الدین ربانی وزیر امور خارجه و رییس جمعیت اسلامی، در دومین نشست پروسه کابل گفت که افغانستان کشور چند قومی است، دست‌یابی به روند آشتی ملی و سیاسی نیاز به اجماع بلند سیاسی اقوام دارد.
آقای ربانی همچنین تاکید کرده است که:« باید بگویم در صورت اهمیت دادن به یک جناح و نادیده گرفتن دیگر اقوام در این گونه روند‌های سیاسی، تبعات بد اجتماعی وامنیتی را درپی خواهد داشت.»
این در حالی است که در آغاز دومین نشست پروسه کابل، محمد اشرف غنی رییس جمهوری افغانستان گفت دولت حاضر است با گروه طالبان، بدون هیچ پیش‌شرطی در هر جای جهان مذاکره کند، اعضای طالبان مورد عفو عمومی قرار بگیرند و این گروه به عنوان یک حزب سیاسی به رسمیت شناخته شود.
دومین نشست پروسه کابل با اشتراک نمایندگان بیش از ۲۵ کشور و سازمان‌های بین‌المللی برای رسیدن به یک اجماع در روند صلح افغانستان، سه روز پیش در کابل راه‌اندازی شد.
اما رییس جمهور غنی، در این نشست اعلام کرد که اکنون مردم افغانستان همه یکصدا به یک اجماع برای صلح با گروه‌های مخالف مسلح از جمله طالبان رسیده‌اند و شرایط با توجه به اراده حکومت برای صلح و حمایت جامعه جهانی بیش از هر زمانی برای صلح فراهم است.
روابط حزب جمعیت اسلامی به رهبری صلاح‌الدین ربانی در ماه‌های اخیر روی برکناری عطا محمد نور از ولایت بلخ که همزمان، رییس اجرایی جمعیت اسلامی هم است، با ارگ ریاست جمهوری پر تنش بوده است.
آقای ربانی در جریان صحبت‌هایش افزود که آوردن صلح در افغانستان خواست مردم است و یکی از ماموریت‌های دولت وحدت ملی. اما، هر حرکتی به منظور کنار زدن اقوام متفاوت، وضعیت را پیچیده‌تر و تلاش‌ها را برای صلح طولانی‌تر می‌کند.
گذشته از واکنش طالبان، نبود اجماع در میان همسایگان افغانستان و عدم یکدستگی در سیاست داخلی افغانستان از دیگر چالش‌های عمده در برابر این طرح جدید پنداشته می‌شود.
آنچه در این میان مبهم و تعریف ناشده باقی مانده است تعریف دقیق و یکسان از اجماع ملی است میان تیم آقای غنی و شرکای قدرت در کشور.
هرچند تیم آقای غنی به این باور است که در مورد مسئله صلح اجماع ملی به وجود آمده است، ولی آیا تمام جوانب سیاسی در این امر با او متفق هستند؟
به باور آگاهان سیاسی یکی از دلایل بی‌ثباتی در سیاست حکومت افغانستان در مورد صلح با طالبان، اختلافات میان رهبران سیاسی و قومی است.
داکتر نجیب پیکان از نزدیکان عطا محمد نور می گوید، حکومت وحدت ملی در مسایل داخلی به شدت ناکام بوده است و تا زمانی که اختلافات درونی حل نگردد، روند صلح با طالبان هم به جایی نخواهد رسید.
به باور آقای پیکان، همین اکنون از شخص اشرف غنی گرفته تا پایین‌ترین مقام حکومتی در مورد دوست و دشمن توافق نظر وجود ندارد.
با این همه، همین اکنون شمار بیشتری از جناح‌های سیاسی و رهبران قومی رابطه خوبی با ارگ ندارند و همواره حکومت مرکزی را به انحصار طلبی و طرح سیاست‌های قومی متهم می‌کنند.
اختر سهیل
