آخرین اخباراسلایدشوافغانستانتحلیل

حکومتی غرق در ناکامی!

با گذشت سه سال از تشکیل حکومت وحدت ملی، اینک در جایی ایستاده‎ایم که پیش از آن بودیم…



سه سال پیش زمانی که حکومت وحدت ملی با اشتراک هر دو تیم انتخاباتی تشکیل شد، انتظار می‎رفت که با توافق هر دو جناح رقیب یک حکومت مورد تایید تمام گروه‎های سیاسی شکل بگیرد و مشکلات در زیربناهای تشکیل‌دهنده نظام از میان برداشته شود، وعده‎های رهبران حکومت عملی گردد و امنیت بهتر شود، ولی اینک با گذشت سه سال از تشکیل حکومت وحدت ملی در جایی ایستاده‎ایم که پیش از آن بودیم.
حکومت وحدت ملی در سه سال گذشته ناکامی‎های فراوانی را تجربه کرده، ولی در کنار آن بعضی دستاوردها هم داشته است که باید از آن یاد کرد، اما پیش از آن، این پرسش باید پاسخ داده شود که چه عواملی در کار بوده که سران حکومت نتوانند با حل کردن مشکلات فرا راه حاکمیت به دستاوردهای مورد نظر برسند.
موانع، چالش‎ها و عوامل زیادی در روند عدم موفقیت حکومت وحدت ملی مبنی بر فایق آمدن به مشکلات و عملی کردن وعده‎های انتخاباتی موجود بوده، از سوی تیم‎های انتخاباتی به وجود آمد و از سوی شماری از کشورهای خارجی خلق شده است که باید بررسی شود.
عواملی همانند میراث «مشر» باوری در حکومت کرزی، سیستم قومیت محور تشکیل نظام، برخورد قومی با مخالفان مسلح دولت و مافیای فساد اداری از قبل در برابر حکومت وحدت ملی موجود بود و باعث ناکامی در تطبیق برنامه‎های این حکومت شد.
در کنار آن عوامل، انحصار قدرت در دست یک حلقه خاص، گرایش برخی از حلقات به سوی فاشیزم و برتری‎جویی‎های قومی و اختلافات درونی میان سران هر دو تیم رقیب بر سر تقسیم قدرت از بازدارنده‎های تاثیرگذار در روند ناکامی حکومت وحدت ملی بوده است.
کشورهای همسایه هم بدون شک در این مسئله دخالت مستقیم و غیرمستقیم داشته‎اند. ایران در غرب کشور از احداث و بهره برداری از بندهای آب، حضور نیروهای ناتو در کشور و نفوذ عربستان سعودی نگران است. تهران برای مقابله با موارد یاد شده از دخالت فروگذار نمی‎کند و این عمل ایران واکنش کشورهای غربی، عربستان سعودی و به ویژه ایالات متحده را در پی دارد که برای حکومت چالش‎های زیادی را خلق کرده است.
پاکستان، همسایه جنوبی افغانستان از بازیگران اصلی بحران در افغانستان به شمار می‎رود، نزدیکی کابل و دهلی برای پاکستان قابل قبول نیست و در چند دهه گذشته کوشیده است که عمق راهبردش را از خط دیورند تا سلسله جبال هندوکش گسترش بدهد.
دور زدن سلطه تجارتی پاکستان بر افغانستان که از سوی حکومت وحدت ملی و هند طرح شده، در واقع به معنای کاهش نفوذ پاکستان بر کابل است. اسلام‎آباد با حمایت کردن از گروه‎های تروریستی بر حکومت کابل فشار می‎آورد تا از هند دوری کرده و منافع پاکستان را مد نظر داشته باشد. عاملی به نام پاکستان مهم‌ترین بازدارنده در برابر حکومت وحدت ملی عمل کرده است.
ناکامی‎های حکومت وحدت ملی در بعد داخلی بیشتر از بعد خارجی بوده است. در سه سال گذشته انتخابات پارلمانی برگزار نشده و مجلس نمایندگان بیشتر از میعاد قانونی به کار ادامه داده‎اند. کابینه هنوز تشکیل نشده و اختلاف بر سر تقسیم وزارت‌خانه‎ها حل ناشده باقی است. نظام انتخاباتی اصلاح نشده، جرگه بزرگ دایر نشده و به تبع آن قانون اساسی هم بدون تعدیل مانده است. ناامنی گسترش یافته و گروه‎های تازه تروریستی متولد شده‎اند. جنگ از جنوب به تمام نقاط کشور به ویژه شمال منتقل شده، بیکاری به گونه بی‌سابقه افزایش یافته و ده‎ها مشکل دیگر که در همین سه سال کار حکومت وحدت ملی سر برآورده‎اند.
دستاوردهای حکومت وحدت ملی بیشتر در بعد سیاست خارجی قابل بحث است نه داخل کشور؛ چه آنچه به عنوان دستاورد این حکومت در بعد داخلی عنوان می‎شود، بیشتر برنامه‎های نیمه‌کاره از حکومت پیشین بوده است. تنها دستاوردی که می‎توان از آن به عنوان امتیاز برای حکومت وحدت ملی یاد کرد، جلب توجه کشورهای عضو ناتو بر لانه‎های تروریستی در پاکستان و حمایت اسلام‎آباد از گروه‎های افراطی در منطقه است. هرچند گمان می‎رود که این دستاورد هم محصول لابی‎گری اسرائیل در حمایت از موضع هند در برابر پاکستان بوده است.
اکنون با این پرسش همیشگی مواجه می‎شویم. چه باید کرد؟
برای برون‌رفت از وضعیت موجود، باید به انحصارگرایی در قدرت خاتمه داده شود، تنش‎های سیاسی موجود میان سران حکومت حل شود، اعتماد کشورهای منطقه در مبارزه با تروریزم جلب گردد، حلقات حمایت کننده داخلی از تروریزم نابود شوند و روند انتقال جنگ به شمال خاتمه یابد، فاشیزم قومی مهار شده و پرونده‎های بزرگ فساد اداری و مالی برای جلب سرمایه‎گذاری‎های خارجی بررسی شود.
در گام بعدی، نظام انتخاباتی اصلاح گردد، انتخابات به موقع برگزار شود و نظام حکومتی از شکل کنونی که مطابق به مواد مندرج در قانون اساسی نیست، حیثیت قانونی پیدا کند.
ظاهر شکوهمند – خبرگزاری دید

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا