آبده تاریخی « منارجام» در آستانه فروریختن!
غلام‌ناصر خاضع والی غور گفته است که سیلاب‌های نیرومند اخیر در ولایات غور و هرات تهدید بزرگی برای آبده تاریخی «منارجام» است.
غلام‌ناصر خاضع والی غور گفته است که سیلاب‌های نیرومند اخیر در ولایات غور و هرات تهدید بزرگی برای آبده تاریخی «منارجام» است.
این سیلاب‌ها عصر روز چهارشنبه (۱ جوزا) آغاز شده و خسارات زیادی در ولایت‌های هرات و غور به بار آورده است.
آقای خاضع می‌گوید هوتلی که توسط سازمان فرهنگی جهان (یونسکو) در کنار منار جام ساخته شد بود، توسط سیلاب تخریب شده و آب تا کناره‌های منار تاریخی جام نفوذ کرده است.
آقای خاضع افزود که بخش‌هایی از «دیوار استنادی» که با همکاری مشترک یونسکو و «USIAD» ساخته شده بود، نیز توسط سیلاب تخریب شده است.
این دیوار محافظتی در سال ۲۰۱۲ میلادی در اطراف منار جام ایجاد شد اما دو سال بعد در پی سرازیر شدن سیلاب‌ها، بخش‌هایی از آن تخریب شد.
والی غور می‌گوید که از قول اردو و دیگر نهادهای حکومتی تقاضای همکاری کرده، اما منار جام در منطقه‌ای کوهستانی و صعب‌العبور واقع شده که حتا نشست چرخ‌بال نیز به ویژه در شب در آن منطقه ناممکن است.
به گفته والی غور، حدود ۱۰۰ تن از باشندگان محلی تصمیم گرفتند تا از نفوذ آب به لایه‌های کناری منار جام جلوگیری کنند.
با آن هم، آقای خاضع به نقل از مردم محل از فروکش کردن نسبی سیلاب خبر می‌دهد، اما می‌گوید که تهدید به صورت کل رفع نشده است.
مسئولان محلی ولایت غور تأکید می‌کنند که پیش از این بارها هشدارهای جدی را در مورد تخریب و آسیب احتمالی منار جام با مسئولان حکومت مرکزی در میان گذاشته‌اند.
رییس اطلاعات و فرهنگ ولایت غور چند روز پیش گفته بود که موضوع تخریب احتمالی منار جام بارها با مسئولان مرکزی در میان گذاشته شده است.
به گفته او، دو سال پیش نیز هیئتی از یونسکو به منار جام آمد تا نیازمندی‌های این منار را بررسی کند. رییس اطلاعات و فرهنگ ولایت غور می‌گوید که پس از بازگشت این هیئت از غور به کابل، تا اکنون هیچ تماس رسمی یا غیر‌رسمی با اداره اطلاعات و فرهنگ ولایت غور گرفته نشده است.
این میراث فرهنگی افغانستان پس از قطب منار در دهلی، بلندترین سازه خشتی جهان محسوب می‌شود. منار جام از معدود آثار تاریخی ثبت شده افغانستان در سازمان یونسکو است، اما جنگ و رسیدگی نکردن حکومت به میراث‌های فرهنگی در سال‌های اخیر، این بنای خشتی بزرگ جهان را با خطرات جدی روبه‌رو ساخته است.
منار جام در برخی از منابع به عنوان با‌ارزش‌ترین بنای تاریخی افغانستان شناخته شده است. این منار در قرن دوازدهم میلادی ساخته شده و فرانچسکو بندارین، مدیر مرکز میراث‌های فرهنگی یونسکو، آن را یکی از سازه‌های خارق‌العاده معماری و کهن‌سال‌ترین برج خشتی باقی‌مانده در جهان عنوان می‌کند.
باستانشناسان معتقد اند «قطب‌منار» که بلندای آن به ۷۳ متر می‌رسد، نیز با الهام از منار جام غور در اوایل سده‌ی سیزدهم ساخته شده است. رسانه‌های بین‌المللی از جمله نیویارک‌تایمز از برج جام به عنوان بنای با‌ارزش فراتر از مرزهای افغانستان یاد کرده‌اند.
