آیا زلمی خلیلزاد در ماموریتش موفق خواهد شد
حالا زلمی خلیلزاد بار دیگر به کابل می‌آید و تلاش دارد میان ریاست جمهوری و نیروهای سیاسی وساطت نماید. حکومت و جریان‌های سیاسی در خصوص فهرست ۲۵۰ نفری که باید به قطر برود و با طالبان گفتوگو کنند سخت اختلاف نظر دارد.
وزارت خارجه امریکا زلمی خلیلزاد را در ماه سنبله سال گذشته به عنوان نماینده ویژه برای روند صلح افغانستان تعیین کرد. گزارش‌هایی وجود داشت که زلمی خلیلزاد شش ماموریت دارد تا روند گفت‌وگوهای صلح افغانستان را به نتیجه برساند. اکنون از شش ماه گذشته و هنوز ماموریت آقای خلیلزاد برای صلح نتیجه ملموسی در پی نداشته است.
زلمی خلیلزاد در این ماموریت شش دور به شمول افغانستان به کشورهای مختلف سفر و در مورد صلح رایزنی کرد. هفتمین دور از سفرهای این دپیلمات ایالات متحده امریکا قراراست به افغانستان و برخی از کشورهای دیگر آغاز شود.
امریکایی‌ها برای رسیدن به توافق با گروه طالبان عجله دارد، زلمی خلیلزاد تقلا دارد تا این پروسه منجر به صلح شود. تا این جای کار تقلای آقای خلیلزاد زیاد نتیجه نداده است و او با چالش‌های کلانی در پروسه صلح مواجه است.
لغو نشست دوحه و آغاز مذاکرات بین‌الافغانی، اندکی ماموریت زلمی خلیلزاد را دچار آسیب ساخت. او پس از لغو نشست قطر ابراز نگرانی کرد. مایک پمپئو وزیر خارجه امریکا به تازگی در تماس تیلفونی با محمد اشرف غنی رییس جمهور کشور گفت که مذاکرات بین‌الافغانی آغاز شود و روی یک فهرست شرکت کنندگان دوحه توافق نمایند.
حالا زلمی خلیلزاد بار دیگر به کابل می‌آید و تلاش دارد میان ریاست جمهوری و نیروهای سیاسی وساطت نماید. حکومت و جریان‌های سیاسی در خصوص فهرست ۲۵۰ نفری که باید به قطر برود و با طالبان گفتوگو کنند سخت اختلاف نظر دارد. بدون شک زلمی خلیلزاد روی فهرستی کار خواهد کرد که برای حکومت، جریان‌های سیاسی و دفتر قطر طالبان قابل پذیرش باشد.
بسیاری از کشورهای منطقه اعلام میزبانی از نشست‌های صلح افغانستان کرده‌اند.
اما اکنون کدام عوامل که ممکن است ماموریت زملی خلیلزاد را با چالش و تهدید همراه بساز در ذیل به آن پرداخته خواهد شد.
۱-عجله دولت امریکا برای رسیدن به توافق با گروه طالبان به منظور پایان جنگ. مقامات سیاسی و نظامی این کشور به گونه واضح گفته‌اند که برای رسیدن به صلح عجله دارند. تا حدودی امریکایی‌ها از بحث انتخابات ریاست جمهوری گذشته و اولویت شان روند صلح است.
۲- نبود یک اجماع منقطه‌ای برای رسیدن به صلح در افغانستان. درست است که کشورهای منطقه همواره تاکید کرده‌اند که برای پایان جنگ، افغانستان را کمک خواهند کرد اما در واقعیت دیده می‌شود که این کشورها هر کدام به دنبال منافع خویش است.
۳- برخی از کشورها به شمول هند و پاکستان به گونه روشن در افغانستان جنگ نیابتی دارند. پرویز مشرف رییس جمهور سابق پاکستان این رقابت را در گفت‌وگویی با بی بی سی رسما تایید کرده است.
۴- نبود یک اجماع صلح در افغانستان. با آن که رییس جمهور غنی پیوسته از شکل‌گیری اجماع سخن می‌گوید، اما در واقعیت امر چینن نیست. میان ریاست جمهوری و جریان‌های سیاسی در پروسه صلح اختلافات شدیدی وجود دارد. ریاست جمهوری نسبت به پروسه صلح نگاه ابزاری دارد و نمی خواهد که در این پروسه جریان‌های سیاسی، داخل گفتوگو با طالبان شود. جناح‌های سیاسی نیز تلاش دارند که رییس جمهور غنی را در پروسه صلح به چالش بکشند.
۴- عدم گفت‌وگوی گروه طالبان با حکومت افغانستان. رییس جمهور روی مذاکرات حکومت محور پافشاری دارد و طالبان حاضر نمی‌شود با حکومت گفتوگو نماید.
۵- نبود هماهنگی میان حکومت افغانستان و ایالات متحده امریکا در پروسه صلح. امریکا برای رسیدن به صلح عجله دارد و رییس جمهور غنی می گوید که برای پایان جنگ در کشور به پنج سال زمان نیاز است.
۶- عدم تمایل طالبان به مذاکره و گفتوگو. این گروه در میدان جنگ هنوز روی پیروزی تاکید دارد. اکنون طالبان در بخش های مختلف کشور در جنگ هستند.
استدلال نویسنده این است که تمامی این چالش‌ها، هم ماموریت زلمی خلیلزاد را تهدید می‌کند و در عین حال ممکن است که کل پروسه صلح را به چالش بکشد. برای رسیدن به صلح نیاز است که تمامی این موانع از میان برداشته شود.
