آیا پروژه طالبان به پایان رسیده است!

پایان پروژه طالبان بستگی به منافع و اهداف حامیان شان دارد، بدین معنی که از دو سال به این طرف به وضاحت دیده می‌شود که طرف‌های ذیدخل در پروسه صلح افغانستان تلاش‌های جدی را به راه انداخته‌اند تا این گروه به میز مذاکره نشسته و به یک تفاهم بین‌الافغانی دست یابند

هستی وجودی طالبان یکی از بحث‌های خیلی جنجالی در مورد این گروه است. عده‌ای بر این عقیده‌اند که گروه طالبان به خاطر از میان برداشتن جنگ‌های داخلی که در سال ۱۳۷۲ خورشیدی آغاز شد، شکل گرفت. اما عده کثیر بر این باورند که طالبان زاده استخبارات بعضی از کشورهای منطقه و جهان به عنوان یک پروژه به منظور دستیابی به اهداف بزرگ استراتژیک این کشورها بوده است. در اوایل تأسیس و روی کار آمدن این گروه، نظریه اول برجستگی داشت اما با گذشت اندکی بعد از دستیابی آنان به پایتخت کشور، دیده شد که برعکس نظریه اول، نظریه دوم شکل دهنده گروه طالبان است. طبق نظریه دوم و با در نظر داشت اسناد مستند و تحلیل‌ها از چگونگی روابط و به رسمیت شناختن رژیم (امارت) از سوی بعضی از کشورهای ایجاد کننده آن، به خوبی در می‌یابیم که طالبان زاده استخبارات منطقه و جهان و یک پروژه است که ایده تأسیس آن را سازمان استخباراتی انگلیس پیشنهاد کرد، امریکا آموزش و تجهیزات در اختیار آن‌ها قرار داد، عربستان سعودی نیز از لحاظ مالی این گروه را حمایت کرد و پاکستان نیز به مانند کشور حامی تروریستان این برنامه را عملی نمود. به عنوان دلیل محکم در مورد این ادعا می‌توان به گوشه‌ای از مصاحبه بینظیر بوتو نخست‌وزیر وقت پاکستان اشاره کرد که یاد آور شده بود: طالبان توسط «آی اس آی» و امریکا درست شده است. بناءً همانطور که یک پروژه آغاز دارد بعد از دست یابی به هدف پایان نیز دارد.
اما پایان پروژه طالبان بستگی به منافع و اهداف حامیان شان دارد، بدین معنی که از دو سال به این طرف به وضاحت دیده می‌شود که طرف‌های ذیدخل در پروسه صلح افغانستان تلاش‌های جدی را به راه انداخته‌اند تا این گروه به میز مذاکره نشسته و به یک تفاهم بین‌الافغانی دست یابند. البته این یک طرف قضیه است که تمرکز جدی به منظور خاک زدن به چشم دنیا و مردم افغانستان برجسته نشان داده می‌شود، ولی طرف دیگر قضیه سود و منافع است که طرف‌های ذیدخل مانند ایالات متحده امریکا و پاکستان در پروسه صلح افغانستان به آن به عنوان حامیان سرسخت این گروه به دست می‌آورند چون طالبان روی میز مذاکره صلح نشستند، ولی نه با افغانان بلکه با امریکایی‌ها.
اما چرا با آمریکایی‌ها؟
جنگ طالبان با حکومت و دولت افغانستان است، در ۱۹ سال اخیر این سربازان افغانستان بود که با آن‌ها جنگیدند و به فرض، اگر جنگ این گروه با امریکایی‌ها بود، بعد از توافق صلح با آن‌ها چرا این گروه با حکومت افغانستان می‌جنگند؟
در حالی این گروه همواره مدعی شده که امریکایی‌ها طرف جنگ آن‌ها است و حالا دیگر امریکایی در میدان‌های جنگ وجود ندارد، پس چرا جنگ؟
واقعیت امر این است که امریکایی‌ها هیچ گاه از سال ۲۰۱۰ به اینطرف این گروه را دشمن خود خطاب نکرده است ولی از آنجا که پای امریکا در افغانستان گیر کرده است و هزینه‌های بزرگ مالی و نظامی را به مصرف می‌رساند، مجبور است که در ظاهر گاه گاهی این گروه را بکوبد، ولی تنها گروهی که اجازه خارج شدن به امریکایی‌ها میدهد همین طالبان است.
بناءً، این گروه نخست با امریکایی‌ها معامله کرد و امریکا نیز آن را خلاف اصول پیمان امنیتی ۲۰۱۴ و پیمان استراتژیک ۲۰۰۹ کابل ¬– واشنگتن، آن را پذیرفت؛ زیرا منافع امریکا دیگر ایجاب نمی‌کند که در افغانستان حضور نظامی داشته باشد و این کوتاه ترین راه است که باید پیموده شود، در غیر آن خروج مطابق به مفاد پیمان امنیتی و معاهده استراتژیک راه طولانی است.
بناءً، گفته می‌توانیم تا زمانی که حامیان طالبان به شمول پاکستان و ایالات متحده امریکا به طور کلی به اهداف خود دست نیابند صلح در کار نخواهد بود.
یادداشت: دیدگاه‌های مندرجه در مطالب به نویسنده بر می‌گردد و خبرگزاری دید در این خصوص دیدگاه مشخصی ندارد.