احمد جواد عثمانی برنامه کاری خود را برای مبارزه با کرونا اعلام کرد

احمد جواد عثمانی سرپرست وزارت صحت عامه کشور برنامه کاری‌اش را برای مبارزه با کرونا اعلام کرده و راهکارهای عملی را در این راستا پیشنهاد کرده است.

به گزارش خبرگزاری دید، احمد جواد عثمانی سرپرست وزارت صحت عامه کشور برنامه کاری خود را برای مبارزه با کرونا و چگونگی فایق آمدن بر این ویروس بیان کرد.

در این برنامه کاری، راه‌های موثر قرنطینه، فاصله گذاری اجتماعی، استفاده موثر از امکانات صحی در اختیار دولت، طرح‌های محدودیت گشت و گذار در شهرها و جلب کمک‌های خارجی گنجانده شده است.

متن کامل برنامه کاری:

پلان کاری سرپرست و نامزد وزیر صحت عامه در امر مبارزه با ویروس مهلک و خطرناک کرونا

امروز افغانستان یک گام مثبت و هدفمند را در امر مبارزه و کنترول ویروس کرونا در بخش صحت می‌گذارد. این گام یک نقطه عطف و یک چرخش بزرگ در سکتور صحت افغانستان محسوب خواهد گردید که از یکطرف مبارزه جامع تر، موثر تر و عملی تر در مقابل ویروس کرونا صورت خواهد گرفت و از طرف دیگر راه را بسوی بمیان آوردن اصلاحات بنیادی در خدمات صحی اساسی و خدمات شفاخانه‌ها باز خواهد نمود.

بدون شک، ملت شریف افغانستان حق دارند که بدانند من به حیث سرپرست و نامزد وزیر صحت عامه چه برنامه‌ای برای بهبود حالت صحی افغان‌ها بخصوص بخاطر مبارزه با ویروس کرونا دارم.  من در جریان یک هفته گذشته کاری خود، با دست اندرکاران صحی و انکشافی به شمول سازمان صحی جهان، اداره یونیسف، تعدادی از ادارات تمویل کننده، سکتور خصوصی، متخصصین صحت عامه، داکتران و متخصصین افغان خارج از کشور و همکارانم در وزارت صحت عامه مشوره های وسیع را انجام دادم.

توافق عمومی بر این است که بحران ویروس کرونا سیستم صحی افغانستان را جدآ متاثر نموده، از یکطرف سطح عرضه خدمات صحی روزمره و ضروری در تمام کلنیک‌ها و شفاخانه‌های کشور شدیداً پایین آمده است و از طرف دیگر مراکز  تشخیصیه و شفاخانه‌های اختصاصی ویروس کرونا قناعت مریضان و مریضداران را فراهم کرده نمی‌تواند.

نارضایتی گسترده مردم از کمبود دوا، کمبود اکسیجن، کمبود پرسونل خدماتی و متخصصین کلینیکی در شفاخانه‌های اختصاصی ویروس کرونا، تاخیر در تشخیص و تداوی به موقع، عدم رسیدگی به نیازمندی های انسانی پایوازان که روزها و شب‌ها را بالای زمین خالی، در عقب دیوارهای شفاخانه‌ها خوابیده و انتظار خبر مرگ عزیزان خود را می‌کشند، وضعیت موجود و واقعیت های غیرقابل انکار سیستم صحی کشور است که مسئولیت اصلاح آن برای من به حیث سرپرست و نامزد وزیر صحت عامه تحویل داده شده است. محموله‌های بزرگ کمکی به شمول تجهیزات، دوا و مواد مصرفی طبی  به وزارت صحت عامه بخاطر مبارزه با کرونا تحویل داده شده است، اما رهبری و مدیریت ذخیره، توزیع و انتقال این کمک ها به مراکز صحی و شفاخانه‌های کشور یک چالش بزرگ بوده که در بهبود رهبری، مدیریت و تامین شفافیت و حساب دهی کامل آن خود را مکلف می‌دانم.

بحران کرونا ضعف‌های سیستم صحی کشور را به خوبی آشکارا نمود، مگر ما به عنوان یک فرصت می‌توانیم اصلاحات بنیادی را در طرز رهبری، مدیریت و عرضه خدمات صحی اساسی و خدمات شفاخانه‌ها معرفی و تطبیق نمایم تا از یکطرف در کوتاه مدت مبارزه با ویروس کرونا موفق گردیم و در میان مدت و دراز مدت شاهد  تغییرات مثبت در کیفیت و موثریت خدمات صحی اساسی و خدمات شفاخانه‌ای در کشور باشیم. اینجانب به حیث مسٔول درجه اول صحی کشور، ناگزیر هستم تصامیم بزرگ را که برای نجات افغان‌ها ضروری و حتمی پنداشته می‌شود، اتخاذ نمایم، بناءً در مشوره وسیع با دست اندرکاران صحی و انکشافی، برنامه جامع را برای مبارزه با ویروس کرونا انکشاف دادم و امروز رسماً اعلان می‌نمایم.

برنامه صحی را که امروز با شما عزیزان شریک می‌سازیم، در برگیرنده پنج پالیسی کلان صحی می‌باشد.

پالیسی اول صحی:

تا امروز مبارزه با کرونا یک جز کوچک سیستم صحی افغانستان بود، اما بعد از امروز کل سیستم صحی افغانستان از «الف» تا «ی» به خاطر مبارزه با ویروس کرونا منسجم، هماهنگ، سوق و اداره خواهد گردید. به عباره دیگر، امروز اینجانب بمثابه مسئول درجه اول صحی کشور، بسیج ملی صحی را اعلام می نمایم. به این مفهوم که تمام ساختارها و منابع صحی از سطح یک پوسته صحی که در دورترین قریه افغانستان موقعیت دارد تا تمام مراکز صحی کشور به شمول کلینیک‌ها و شفاخانه‌های از سطح ولسوالی‌ها تا پایتخت کشور و به همین شکل تمام ساختار ها و تشکیلات مرکزی و ولایتی وزارت صحت عامه در مبارزه ویروس کرونا سوق و اداره خواهد گردید.

پالیسی دوم صحی:

تا امروز دست سکتور خصوصی صحی افغانستان در امر مبارزه با ویروس کرونا قطع گردیده بود، اما امروز من به حیث مسئول صحی کشور اعلان می‌کنم سکتور خصوصی صحی کشور اجازه دارد که در تشخیص و تداوی مریضان کرونا سهم بگیرند، نیاز نیست که برای هر کلینیک و هر شفاخانه خصوصی به صورت جداگانه جواز فعالیت برای تشخیص و تداوی مریضان کوید-۱۹ داده شود، مثل این که مراکز خصوصی سایر امراض را تشخیص و تداوی می‌کنند، حق دارند با در نظرداشت رهنمودهای محافظوی وزارت صحت عامه در تشخیص و تداوی مریضان کوید-۱۹ از همین لحظه اقدام نمایند، دیگر نیاز نیست که سکتور خصوصی مریض کوید-۱۹ را به نام محرقه تحت مدوا قرار دهد.

هر کلینیک و هر شفاخانه خصوصی می‌تواند که وسایل و تجهیزات لابراتواری برای تشخیص کوید-۱۹ را تدارک و خدمات تشخیصیه را برای مریضان ارایه نماید. قابل ذکر است که استفاده از تست سریع یا rapid test برای تشخیص کوید-۱۹ از طرف سازمان صحی جهان تایید نشده، بناءً به سکتور خصوصی هشدار می‌دهم که از تست سریع برای تشخیص کوید- ۱۹ استفاده ننموده تا ضرر اقتصادی به مردم و جامعه ما وارد نگردد.

پالیسی سوم صحی: 

تا دیروز ۲۴هزار واقعه مثبت  مریضان کوید-۱۹ براساس معاینات لابراتواری تشخیص شده است، در حالی که واقعیت این است که ویروس کرونا به خانه هر افغان سرایت نموده و عملاً جمعیت بزرگ کشور با ویروس کرونا آلوده شده است. اگر قرار باشد که لابراتوارهای تشخیص کوید-۱۹ را در سراسر کشور فعال و هر مریض براساس تست لابراتواری تشخیص گردد، نیاز به چند سال و چند ملیارد دالر امریکایی داریم که اصلاً امکان ندارد.

بنآ من براساس مشوره که با سازمان صحی جهان و متخصیصن افغان در داخل و خارج کشور داشتم، اعلام می‌کنم که تشخیص مریضان کرونا  در تمام محلات و مراکز صحی که امکانات لابراتواری ندارند، براساس اعراض و علایم کلینکی صورت گیرد تا تعداد واقعی مریضان را در بین جامعه شناسایی و مورد مراقبت لازم قرار دهیم. بدون شک در پهلوی آن ظرفیت های لابراتواری خود را افزایش می‌دهیم تا در موارد خاص به شمول تحقیقات طبی مورد استفاده قرار گیرد.

از چند روز به این طرف یک گروه بزرگ داکتران نخبه افغان از سراسر دنیا از طریق فضای مجازی با من همکاری دارند و این داکتران وطن دوست با کار خستگی ناپذیر، دیروز پروتوکول تشخیص مریضان کوید-۱۹ را براساس اعراض و علایم کلینیکی نهایی نمودند که سر از امروز در تمام مراکز صحی کشور تکثیر و تطبیق می‌گردد.

به همین شکل به یک تعداد همکارانم در وزارت صحت عامه وظیفه دادم تا یک اپلیکشن آنلاین را در تیلفون‌های هوشمند انکشاف دهند تا هر داکتر در هر مرکز صحی و هر شفاخانه دولتی و خصوصی بتواند که امار و ارقام مریضان کوید-۱۹ را در تیلفون همراه خود ثبت و در زمان حقیقی گزارش دهد.

پالیسی چهارم صحی :

تا امروز یک پروتوکول یا رهنمود واضح و جامع برای مراقبت مریضان کوید-۱۹ که قابل تطبیق برای تمام مراکز و شفاخانه‌های دولتی و خصوصی باشد، موجود نبود. خوشبختانه بازهم گروه داکتران نخبه افغان که قبلا تذکر دادم پروتوکول‌های مراقبت مریضان کوید-۱۹ را مطابق به شرایط افغانستان انکشاف دادند که به دسترس تمام مراکز صحی کشور قرار داده می شود.

در پروتوکول‌های جدید مراقبت مریضان کوید- ۱۹ در افغانستان، تطبیق پلاسمای خون مریضان شفا یافته کوید-۱۹ به مریضان جدید سر از امروز اجازه داده می‌شود تا در مورد تجویز پلاسمای خون نظر به حالت مریض تصمیم اتخاذ نماید.

پالیسی پنجم صحی:

تجرید و مراقبت خانگی واقعات خفیف و متوسط ویروس کرونا و ردیابی تماس ها (contact tracing) واقعات مثبت ویروس کرونا:

یک کتله وسیع مریضان مصاب ویروس کرونا واقعات خفیف و متوسط می‌باشند که باید تجرید در خانه و یا مراکز قرنطین شده تا از  یکطرف سرایت ویروس به دیگران جلوگیری گردد و از طرف دیگر مراقبت‌ها و مشوره‌های صحی از طرف داکتران از طریق تیلفون یا توسط داکتران رضاکار که در نزدیکی این مریضان زندگی می‌کند، برای آن‌ها فراهم گردد تا از پیشرفت و وخیم شدن مریضی جلوگیری بعمل آید.

با ایجاد نمودن تیم های رضاکار ردیابی  تماس ها ( Volunteer Contact Tracers) از محصلین /متعلمین دانشگاه‌ها/پوهنتون‌ها و مکاتب و بسیج نمودن کارکنان صحی جامعه ( CHWs) سیستم ردیابی تماس ها واقعات مثبت ویروس کرونا را انکشاف و عملی می‌نماییم.

در خاتمه یکبار دیگر اظهار می‌نمایم که وضعیت موجود مبارزه با کرونا در سکتور صحت برای هیچ افغان به شمول من به حیث سرپرست و نامزد وزیر صحت عامه قابل قبول و قناعت بخش نمی‌باشد.  بناءً من ناگزیر هستم که تصامیمی را  اتخاذ نمایم که باید ۲-۳ ماه قبل گرفته می‌شد و ما امروز شاهد موج گسترده نارضایتی مردم از سبب ضعف رهبری و مدیریت عرضه خدمات صحی در مبارزه با کرونا نمی‌بودیم.

من باور دارم که در روشنایی پنج پالیسی صحی فوق‌الذکر، تغییرات عمده در رهبری، مدیریت و عرضه خدمات صحی اساسی و خدمات شفاخانه‌ها به میان خواهد آمد تا از تمام امکانات و منابع موجود سیستم صحی افغانستان، به خاطر تداوم خدمات صحی ضروری و فراهم آوری مراقبت های کوید-۱۹ استفاده نماییم.