امریکا و روسیه؛ تکرار تقابل در زمین افغانستان

وزارت خارجه روسیه همچنین پا را از این فراتر گذاشته و با متهم کردن اعضای جامعه استخباراتی امریکا به دست داشتن در «قاچاق مواد مخدر» در افغانستان و پرداخت پول به گروه‌های شبه نظامی برای عبور امن کاروان‌های حامل این مواد، پرونده تازه‌ای برای این نیروها باز کرده است.

رویارویی جدید روسیه و امریکا در زمین افغانستان از روز جمعه ۶ سرطان آغاز شد. روز جمعه روزنامه نیویارک‌تایمز گزارش داد که دولت ترامپ در حال ارزیابی اطلاعاتی است که یک واحد مخفی ارتش روسیه به ملیشه‌های نزدیک به طالبان برای کشتن سربازان امریکایی در افغانستان جایزه وعده داده ‌است.
اما وزارت خارجه روسیه در واکنش به گزارش نیویارک‌تایمز گفته ‌است که از سازمان‌های استخباراتی امریکا که در جنگ ۲۰ ساله افغانستان به طور شرم‌آوری شکست خورده‌اند، انتظاری جز این ندارد.
وزارت خارجه روسیه همچنین پا را از این فراتر گذاشته و با متهم کردن اعضای جامعه استخباراتی امریکا به دست داشتن در «قاچاق مواد مخدر» در افغانستان و پرداخت پول به گروه‌های شبه نظامی برای عبور امن کاروان‌های حامل این مواد، پرونده تازه‌ای برای این نیروها باز کرده است.
وزارت خارجه روسیه همچنین دلیل احتمالی متهم شدن کشورش به حمایت از کشتن نیروهای امریکایی را بی‌علاقگی امریکایی‌ها به نقش‌آفرینی دیپلمات‌های روسیه در روند صلح و آغاز گفت‌وگوهای بین‌الافغانی خوانده است.
به نظر می‌رسد با طرح اتهام سنگین روزنامه چپ‌گرای نیویارک‌تایمز علیه روسیه، دور تازه تقابل امریکا و روسیه در زمین افغانستان آغاز شده و این، نگرانی‌های زیادی از مواجهه خصمانه امریکا و روسیه در افغانستان در پی خواهد داشت؛ چیزی که کمترین عارضه آن جنگ نیابتی دو قدرت بزرگ شرق و غرب در افغانستان است و البته قربانی آن نیز مثل همیشه مردم افغانستان خواهند بود.
واکنش تند و بی‌پروای وزارت خارجه روسیه به اتهام روزنامه نیویارک‌تایمز، نشانگر دو امر مهم است: یکی این‌که آنچه از سوی این روزنامه علیه روسیه مطرح شده است، صرفاً یک گزارش رسانه‌ای نیست و می‌تواند ابعادی وسیع در حوزه رویارویی دو رقیب سنتی شرقی و غربی داشته باشد و دیگر این‌که امریکا همچنان‌که خود به تعبیر وزارت خارجه روسیه، متحمل شکست شرم‌آور در افغانستان شده است، در تولید و توسعه مواد مخدر افغانستان به مثابه اقتصاد سیاه جنگی که اختلال در روند نهادسازی دموکراتیک، نهادینه‌سازی قانون و قدرت‌یابی جریان‌های مافیایی تبهکار از نتایج قطعی و طبیعی آن است، نقش و سهمی پررنگ داشته است و این می‌تواند به عنوان بخشی از میراث‌ منفی و منفور ایالات متحده، به بحران ناامنی و بی‌ثباتی در افغانستان دامن بزند.
در این میان، اگرچه دونالد ترامپ رییس جمهور امریکا گزارش نیویارک‌تایمز را جعلی و فاقد اعتبار خوانده است، اما این بار نخست نیست که او این روزنامه را به جعل اخبار و نشر اکاذیب متهم می‌کند و به همین جهت، موضع‌گیری آقای ترامپ مانع از فربهی تبعات منفی گزارش نیویارک‌تایمز در روابط مسکو ـ واشنگتن نخواهد شد؛ زیرا واکنش وزارت خارجه روسیه به گزارش نیویارک‌تایمز، ابتکار عمل را از دست ترامپ برای مدیریت این اتهام گرفت و هر دو کشور را در آستانه تقابل بسیار جدی با ابعاد وسیع آن‌هم در آستانه خروج کامل نیروهای امریکایی از افغانستان قرار داد.
از نظر روسیه، طرح اتهام پول دادن این کشور به جنگجویان طالبان برای کشتن نظامیان امریکایی در افغانستان، به معنی فرافکنی شکست شرم‌آور امریکا در افغانستان و بار کردن مسئولیت آن به دوش مسکو است، اما این چیزی نیست که بتواند دست مسکو را در طرح اتهامی به سنگینی قاچاق مواد مخدر توسط اعضای سیا ببندد و مانع ریختن زهر کشنده آن در زخم عمیق ناشی از شکست در جنگ بیست ساله افغانستان شود و این، یعنی تقابل خصمانه امریکا و روسیه در زمین افغانستان که می‌تواند در ابعاد و عرصه‌های مختلف، از جمله در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری امریکا خودش را نشان دهد.
روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ از سوی دموکرات‌ها به حمایت از دونالد ترامپ متهم شد و اکنون نیز این حربه برای به درکردن آقای ترامپ از میدان انتخابات، همچنان مورد استفاده منتقدان دموکرات او قرار دارد. در این میان، طرح اتهام سنگین حمایت روسیه از طالبان برای کشتن نظامیان امریکایی در افغانستان، می‌تواند اوضاع انتخابات ۲۰۲۰ را برای دونالد ترامپ، قمر در عقرب کند.
این موضوع، مخصوصاً از آن جهت قابل تأمل است که مخالفان ترامپ، ضمن برجسته‌سازی اتهام دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ برای به پیروزی رساندن ترامپ، به بزرگ‌نمایی خطر روسیه برای منافع ملی امریکا پس از خروج نیروهای ایالات متحده از افغانستان نیز می‌پردازند تا نشان دهند قمار صلح ترامپ با طالبان، به معنای تقدیم کردن دودستی افغانستان، همزمان به دو دشمن قسم‌خورده امریکا یعنی روسیه و طالبان است.

با وجود این، همچنان که گفته شد، تقابل تازه روسیه و امریکا در زمین افغانستان، فصل تازه و تاریکی از بی‌ثباتی و ناامنی را در کشور ما رقم خواهد زد و امنیت و ثبات افغانستان، همچنان قربانی جنگ‌های نیابتی قدرت‌های بزرگ، باقی خواهد ماند.