انتخابات و روند صلح؛ موضع امریکا و تزلزل در ثبات و همگرایی

اعضای تیم ثبات و همگرایی در اول متوجه کنایت نهفته در بیانیه وزارت خارجه امریکا و توییت‌های خلیلزاد نشده و با خوشبینی موضوع مذاکره را مطرح ساخته است. ولی بعدتر آنان متوجه شده‌اند که اهرم فشار امریکا از میان برداشته شده و دولت آینده را دولتساز تشکیل خواهد داد

انتخابات ریاست جمهوری ۶ میزان که نتیجه نهایی آن در ۲۹ دلو سال روان اعلام شد، به شدت جنجالی شده و در فاز جدید ورود کرد. فاز جدید از تعیین والی‌ها از سوی تیم ثبات و همگرایی آغاز شده و به رقابتی تنگاتنگ میان دو اردوگاه سیاسی مبدل شد. این فاز اما با موضع وزارت خارجه امریکا، موافقت ارگ با تاخیر در برگزاری مراسم تحلیف و توییت‌های خلیلزاد به اوج رسیده و تاکنون ادامه دارد.
تیم ثبات و همگرایی خاموشی امریکا را دال بر عدم موافقت واشنگتن با پیروزی اشرف غنی در انتخابات قلمداد کرده و از آن اهرم فشاری ساخت علیه دولتساز. اکنون با شکستن سکوت امریکا، گویا ورق برگشته و همه چیز علیه ثبات و همگرایی در جریان است.
وزارت خارجه امریکا از محمد اشرف غنی خواسته بود که به مناسبت نزدیک بودن مراسم امضای توافقنامه صلح میان طالبان و امریکا مراسم ادای سوگند را به تعویق اندازد که این، به معنی به رسمیت شناختن پیروزی آقای غنی از سوی آن کشور بوده و توییت‌های زلمی خلیلزاد مبنی بر تشکر از رییس جمهور غنی به خاطر موافقت با تاخیر مراسم سوگند، موضع ارگ را بیش از پیش تقویت کرد.
بیانیه وزارت خارجه امریکا و توییت‌های خلیلزاد، به نظر می‌رسد که در اردوگاه ثبات و همگرایی گسست ایجاد کرده است. اعضای برجسته این تیم انتخاباتی با ابراز مواضع متناقض و متفاوت، گسست این تیم را بیشتر در معرض دید قرار داده‌اند.
در واکنش به موافقت رییس جمهور غنی با تاخیر مراسم تحلیف و توییت‌های زلمی خلیلزاد، عنایت‌الله بابر فرهمند معاون اول تکت داکتر عبدالله در پستی فیسبوکی گفت: «مذاکرات دو‌تیم انتخاباتی با پادرمیانی نماینده ویژه ایالات متحده امریکا در آستانه امضای توافقنامه صلح آغاز گردید. تعویق تحلیف و توقف تعیین والی‌ها پذیرفته شد. صلح یکی از اولویت‌های برنامه انتخاباتی ثبات و همگرایی بود/است، اما برای دفاع از آرای پاک ملت تا آخر خط پابند و متعهد هستیم».
موضع فرهمند حاکی از یک عقبگرد در جبهه داکتر عبدالله است- تعیین والی‌ها متوقف شده است.
اما بشیر احمد تینج سخنگوی جنبش و از نزدیکان جنرال دوستم کمی تندتر از پست بابر فرهمند موضع گرفت. آقای تینج در فیسبوک نوشت: «تويیت آقای خلیلزاد جانبدارانه و مخرب فضای اعتماد کنونی است.
با کلوخ ماندن از این دریای سیل آسا عبور ممکن نیست. ما به هیچ قیمتی دمکراسی را دفن نمی‌کنیم و هر عمل اشرف غنی با عکس العمل جواب داده خواهد شد».
تیم ثبات و همگرایی به این هم بسنده نکرد. فضل احمد معنوی رییس ستاد انتخاباتی ثبات و همگرایی کمی تند تر به موضوع پرداخته است.
آقای معنوی در دو توییت به بیان موضع تیمش پرداخت: «تويت آقای خليلزاد مسكن به تيم دولت ساز است. موقف رسمی امريكا همان اعلاميه رسمی آنهاست. در نهايت ما تصميم خود را گرفته‌ايم. هيچ فشاری ما را وادار به پذيرش نتيجهٔ كودتایی نمی‌تواند. جهت احترام به پروسه صلح و عاری بودن این پروسه از تنش‌های انتخاباتی، آرامش ١٥روز را پذيرفتم.عمل كردن، عمل می‌كنيم».
آقای معنوی در توییت بعدی بیشتر از توییت پیشین تند شده و بر خلیلزاد و اشرف غنی تاخت: «خلیلزاد باید آقای غنی را آرام می‌كرد. گفت: انتخابات دایر شد. کمیسیون انتخابات غنی را برنده اعلام کرد. او نه اقدام کمیسیون را تایید کرد، نه هم به اشرف غنی تبریکی داد. گفته در حکومت آینده تمام گروه‌ها شامل خواهند بود، نگفته حکومت آینده غنی. از غنی تشکری کرده ک مراسم تحلیف را به تعويق انداخت».
اما در این طرف خط، خلیلزاد موضع کشورش را بیان کرد. او به نظر می‌رسد که با احتیاط به خاطر روند صلح و آستانه امضای توافق میان کشورش و طالبان سخن گفته است. تشکر او از رییس جمهور غنی می‌تواند دال بر پذیرفتن پیروزی رییس جمهور غنی در انتخابات باشد. چون امریکا نیاز ندارد از بازنده بخواهد که مراسم سوگند را به تعویق اندازد.
واکنش ارگ، ولی قضایا را جالب تر می‌کند. ارگ روز گذشته با نشر خبرنامه‌ای گفت که مسئله تاخیر مراسم سوگند را پذیرفته است. تیم دولت ساز به همین بسنده کرد و تا امروز چیزی منتشر نکرد.
امروز اما، صدیق صدیقی سخنگوی ریاست جمهوری در پاسخ به توییت آقای فرهمند نوشت: «تا حال هیچ‌گونه مذاکره‌ با کدام طرف سیاسی صورت نگرفته است. رییس جمهور غنی مصمم است تا برای تشکیل کابینه آینده با اقشار مختلف سیاسی و نمایندگان مردم مشوره کند».
با این توییت آقای صدیقی موارد زیادی روشن می‌شود. نخست این که کمافی‌السابق دولت ساز بر عدم شراکت در قدرت تاکید دارد، مصمم به تشکیل دولت جدید است، حاضر نیست پیروزی‌اش را تقسیم کند، اردوی ثبات و همگرایی مضطرب است و منظومه اتحاد در این تکت سیاسی اکنون محور خود را از دست داده است.

چنین می‌پندارم که اعضای تیم ثبات و همگرایی در اول متوجه کنایت نهفته در بیانیه وزارت خارجه امریکا و توییت‌های خلیلزاد نشده و با خوشبینی موضوع مذاکره را مطرح ساخته است. ولی بعدتر آنان متوجه شده‌اند که اهرم فشار امریکا از میان برداشته شده و دولت آینده را دولتساز تشکیل خواهد داد.
گذشته از این جنجال، خبرهایی دست به دست می‌شود مبنی بر این که جنرال دوستم، محمد محقق و محمد کریم خلیلی از داکتر عبدالله فاصله گرفته و احتمال می‌رود که از او جدا شوند. روز گذشته نیز خبرهایی از نارضایتی دوستم از «وعده خلافی» داکتر عبدالله منتشر شد.
اکنون دو موضوع را باید مد نظر داشت. موضع امریکا در قبال انتخابات افغانستان پایه‌های ثبات و همگرایی را به سود دولتساز متزلزل ساخته و اگر مثلث محقق- خلیلی- دوستم از آن جدا شود، به قول معروف «ضربه فنی» خواهد شد. ساده ترین تحلیل از آینده ثبات و همگرایی این خواهد بود که به جزایر کوچک معترض مبدل خواهد شد و هر ازگاهی در چارراهیِ خیمه خواهد زد.