انتخابات و صلح؛ چرا باید نگران باشیم؟
تضاد دیدگاه کابل و واشنگتن از این جهت نگران کننده است که در گام نخست در داخل افغانستان اجماعی برای برگزاری انتخابات وجود ندارد
وضعیت طوری پیش آمده است که روند گفتوگوهای صلح با گروه طالبان و انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، در تقابل قرار گرفته است. ایالات متحده امریکا برای رسیدن به توافق سیاسی با طالبان عجله دارد و این طرف محمد اشرف غنی به عنوان حاکم کشور اصرار دارد که برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ضرورت حیاتی و « خط سرخ» است. دور هشتم مذاکرات قطر میان نمایندگان طالبان و امریکا پایان یافت و زلمی خلیلزاد نماینده ویژه وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان، جهت مشوره راهی واشنگتن شد. آقای غنی که از نامزدان انتخابات ششم ماه میزان است، در مراسم نماز عید در ارگ، گفت در آخرین روزهای پایانی حکومت قرار داریم و « حکومت وحدت ملی» نمیتواند در مورد مسایل پیچیده و دشواری چون صلح، تصمیم بگیرد. از اینرو باید ظرف شش ماه آینده حکومت جدید روی کار آید و با صلاحیت قاطع پروسه صلح را رهبری کند. آقای غنی پیوسته گفته تنها نهاد دولت و حکومت مشروعیت گفتوگو با طالبان را دارد. روایت محوری آقای غنی این است که انتخابات برگزار شود و حکومت بعدی فرایند صلح را مدیریت نماید. روی همین علت رییس جمهور غنی فرمان ایجاد وزارت دولت در امور صلح را صادر نمود و یکی از متحدانش را در راس آن قرار داد.
نگاه کلی امریکا به عنوان یکی از طرفهای جنگ افغانستان، به روند صلح است و زیاد از امر برگزاری انتخابات ریاست جمهوری استقبال نمیکند. مقامات ارشد این کشور همواره تاکید کردند که اولویت کاخ سفید در افغانستان به نتیجه رسیدن پروسه صلح و خروج نیروهای امریکایی از این کشور است. چنین است که وزارت خارجه امریکا گفته نیروهای امریکایی پیش از سال ۲۰۲۰ افغانستان را ترک خواهند کرد. دونالد ترامپ رییس جمهور امریکا در انتخابات ۲۰۱۶ امریکا خروج نیروهایی امریکایی از افغانستان را به مردم این کشور وعده کرده بود.
در چند روز گذشته بار دیگر بحث تاخیر با تعویق انتخابات ریاست جمهوری خبرساز میشود. چیزی که آقای غنی در نخستین روز عید قربان، آن را رد کرد. او گفت خارجیها در انتخابات افغانستان دخالت نمیکنند و مردم افغانستان اراده کردهاند که انتخابات برگزار شود.
امریکا اکنون در افغانستان براساس همان برنامه ریخته شدهاش پیش میرود. هر گاه بحث انتخابات و صلح شده است، امریکاییها گفتند که انتظار دارند پیش از برگزاری انتخابات روند صلح به نتیجه برسد. اینکه امریکا در مذاکرات صلح با طالبان در قطر دقیقاً دنبال کدام توافق است، واقعیت این است که چیزی نمیدانیم اما خیلی بدیهی است که تلاش میکنند پیش از برگزاری انتخابات در ششم ماه میزان به مراد شان دست پیدا کنند. تضاد دیدگاه کابل و واشنگتن از این جهت نگران کننده است که در گام نخست در داخل افغانستان اجماعی برای برگزاری انتخابات وجود ندارد. نامزدان و چهرههای سیاسی در خصوص برگزاری انتخابات و چگونگی پروسه صلح وحدت نظر ندارد. برخی از تکتهای انتخاباتی اعلام کردند که اولویت شان صلح است. حامد کرزی رییس جمهور پیشین کشور بر این باور است که برگزاری انتخابات یک توطئه است. نبود اجماع برای انتخابات به امریکا کمک خواهد کرد که از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان راحتتر عبور کند. واقعیت دیگر این است که امریکاییها زیاد غم برگزاری انتخابات را ندارند.. یکی از شاخصهای محوری نظامهای دمکراتیک تجربه انتخابات است. چیزی که برای طالبان مردود است.
با این طور یک وضعیت و تضاد دیدگاه استدلال نویسنده این است که در خصوص برگزاری انتخابات بایستی در افغانستان یک اجماع سیاسی شکل بگیرد. وقتی آقای غنی پافشاری دارد و میگوید مردم افغانستان« جمهوریت» میخواهند باید برای شکلگیری این اجماع زمینه سازی کند. وقتی در باره انتخابات اجماع شکل گرفت بدون شک این اجماع در پروسه انتخابات هم افغانستان را کمک خواهد کرد.