اهمیت بزرگداشت قیام عاشورا

این واقعه پس از گذشت نزدیک به چهارده قرن، طراوت و تازگی خویش را حفظ کرده است و چنان با سوز و گداز عاشقانه مردم برگزار می‌شود که گویی حادثه کربلا هم امروز واقع شده است

واقعه کربلا، اگر در تاریخ بشر رخدادی بینظیر نباشد، از جمله وقایع بسیار کم نظیر است؛ چنان که روایاتی نیز از ائمه اطهار علیهم السلام مبنی بر بینظیر بودن این حادثه در گذشته و آینده وارد شده است. با صرف نظر از دیدگاه شیعه، همه مورخان و آشنایان به تاریخ نیز اتفاق نظر دارند که واقعه عاشورا از جمله کم نظیرترین رویدادهای عالم است؛ واقعه‌ای که هم از نظر کیفیت وقوع، هم از نظر عظمت مصیبت و هم از نظر جاودانگی آن در یادها و آثار اجتماعیی که در پی داشت، با هیچ ماجرای دیگری قابل مقایسه نیست. تکرار عزاداری آن حضرت در هر سال می‌تواند بهترین عامل هشداردهنده و بیدارکننده باشد. برای هیچ واقعه‌ای در حد واقعه عاشورا وقت و هزینه صرف نشده و مردم در هیچ مصیبتی این قدر اشک نریخته‌اند.
گستردگی و تاثیر عزاداری برای سیدالشهدا
در این عصر، عزاداری برای امام حسین علیه السلام اختصاص به منطقه‌ خاصی ندارد؛ بلکه در دورترین نقاط جهان نیز در ایام محرم و صفر و به خصوص روز عاشورا، مراسمی برگزار می شود. در شهر نیویارک – که یکی از بزرگ ترین شهرهای دنیای غرب است – شیعیان پاکستانی، ایرانی، عراقی، لبنانی و بعضی از کشورهای دیگر، در روز عاشورا دسته‌های سینه زنی راه می‌اندازند؛ به گونه‌ای که توجه مردم را به خود جلب می‌کنند و بزرگ‌ترین خیابان این شهر، پر از جمعیت می‌شود و رفت و آمد در آن با مشکل مواجه می‌گردد.
افزون بر شیعیان، در بسیاری کشورها و مناطق سنی‌نشین در ایام عاشورا، چنین مراسمی برگزار می‌شود؛ یا اینکه آنان در مجالس عزاداری شیعیان شرکت می‌جویند؛ چنان که بسیاری از مسلمانان سنی مذهب در هندوستان – که شمار مسلمانان آن، دو برابر کل جمعیت ایران است – و همچنین مسلمانان بنگلادش و پاکستان، در مراسم عزاداری امام حسین علیه السلام حضور می‌یابند. آنان با استناد به آیه قل لا اءسلکم علیه اءجرا إ لا المودة فی القربی، مودت و محبت به ذوی‌القربی و اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و اله را بر خود واجب می‌دانند و برای ادای اجر رسالت پیامبر اسلام صلی الله علیه و اله، شرکت در مراسم عزاداری و سوگواری فرزندش امام حسین علیه السلام را بر خود لازم می شمارند. گذشته از اینها، بت پرستانی که در سرزمین هند زندگی می‌کنند و اعتقادی به شریعت اسلام ندارند، به سبب برکاتی که از عزاداری سیدالشهدا علیه السلام دیده‌اند، خودشان جداگانه مراسم عزاداری برپا می‌کنند و نذورات فراوانی به این کار اختصاص می‌دهند.
بنابراین می‌توان گفت هیچ واقعه‌ای در عالم، بر ملل مختلف، این گونه تاثیر نگذاشته است. این واقعه پس از گذشت نزدیک به چهارده قرن، طراوت و تازگی خویش را حفظ کرده است و چنان با سوز و گداز عاشقانه مردم برگزار می‌شود که گویی حادثه کربلا هم امروز واقع شده است. شاید تنها مراسم عزاداری که بتوان آن را به لحاظ قدمت و سابقه با مراسم عزاداری امام حسین علیه السلام مقایسه کرد، عزاداری مسیحیان در سالگرد به صلیب کشیده شدن حضرت عیسی – علی نبینا و آله و علیه السلام – در فصل بهار است؛ زیرا طبق عقیده مسیحیان، آن حضرت به صلیب کشیده و دفن شد، و ایشان پس از سه روز، از قبر بیرون آمده و به آسمان رفته است؛ در حالی که ما مسلمانان معتقدیم چنین اتفاقی رخ نداده است؛ زیرا قرآن می‌فرماید:
و ما قتلوه و ما صلبوه ولکن شبه لهم؛ او (عیسی علیه السلام ) را نکشتند و او را به دار نکشیدند، بلکه امر بر آنان مشتبه شد.
هر ساله مسیحیان در سالگرد این واقعه، مراسم عزاداری برپا کرده، در این مراسم، لباس مشکی می‌پوشند و شمع روشن می‌کنند و سرودهای مذهبی را به آرامی می‌خوانند. اما با وجود سابقه دو هزار ساله این مراسم، باز هم عزاداری حضرت سیدالشهدا علیه السلام با این مراسم قابل مقایسه نیست. شیعیان در طول تاریخ برای برپایی عزاداری امام حسین علیه السلام و زیارت قبر آن حضرت فداکار‌یهای بسیار کرده‌اند. در بعضی دوره های گذشته، زیارت امام حسین علیه السلام به آسانی برای شیعیان میسر نبود و ماموران برخی دولت‌ها درباره زیارت قبر آن حضرت بسیار سخت گیری می‌کردند. از این روی، روایاتی درباره ثواب زیارت امام حسین علیه السلام در حال خوف و ترس از ائمه اطهار علیهم السلام صادر شده است. به خصوص در زمان متوکل عباسی، سخت گیری چنان شدید بود که کسی جرئت نداشت به حرم امام حسین علیه السلام نزدیک شود. سرانجام به دستور متوکل قبر آن حضرت را خراب کردند و بر آن آب بستند و زمینش را شخم زدند تا بتوانند به کلی آثار قبر شریف را محو کنند و خاطره آن را از یادها ببرند، ولی شیعیان برای زیارت قبر شریف آن حضرت، از هیچ گونه جانبازی و فداکاری فروگذاری نکردند. اگر واقعه کربلا، از جهاتی، با وقایع دیگر تاریخ شباهت داشته باشد، به طور قطع، از این جهت با سایر واقعه‌های تاریخی قابل قیاس نیست.