شاید هیچ دو کشور در جهان مثل افغانستان و پاکستان با مشکلات مرزی حلناشده وجود نداشته نباشد. از زمان تشکیل کشور پاکستان تاکنون مشکل مرزی خط دیورند میان پاکستان و افغانستان به یک مسئله حاد سیاسی بدل شده است. یکبار هم مشکل خط دیورند، افغانستان و پاکستان را تا حد جنگ عمومی کشانده است.
خط دیورند از زمان تشکیل کشور پاکستان تا حالا مشکلات زیادی را میان کابل و اسلامآباد خلق کرده است، ولی بعد از خروج ارتش سرخ از افغانستان و شکلگیری دولت جهادی در افغانستان این موضوع به صورت دیگری در آمد و ناامنسازی افغانستان به عمق استراتژیک پاکستان مبدل گشت. پاکستان همواره از مطرح شدن موضوع خط دیورند از سوی افغانستان احساس خطر کرده و کوشیده است که این موضوع همچنان حل ناشده و مسکوت باقی بماند. از جانب پاکستان موضوع خط دیورند حل شده است و آن کشور اراضی آنسوی خط دیورند را جزو خاک خود میشمارد، اما این موضوع از سوی حکومتهای افغانستان پذیرفته شده نبوده و هر ازگاهی حکومتهای افغانستان مواضع گاه تند و گاه نرمتر در برابر آن اتخاذ کردهاند.
به تازهگی حکومت پاکستان تصمیم به حصارکشی در امتداد مرز مشترک افغانستان و پاکستان گرفته و کار ساخت آن را نیز دو روز پیش آغاز کرده است، اما این تصمیم حکومت پاکستان تازهگی ندارد، چون در گذشته نیز پاکستان از تصمیماش در این مورد خبر داده بود که با مخالفت دولت افغانستان مواجه شده و کار آن آغاز نشد، ولی حکومت افغانستان تاکنون در برابر این تصمیم اسلامآباد واکنش صریح نشان نداده و تنها به صدور اعلامیهای آن را محکوم کرده است. پاکستان تردد گروههای تروریستی را بهانه کرده و میخواهد مرز حصارکشی شود، ولی پرسشی که خلق میشود این است که با حصارکشی و بلند کردن دیوار، آیا امنیت در دو سوی مرز تامین خواهد شد و یا نه؟
پاکستان دستکم تا جنوب هندوکش را در افغانستان، به عنوان عمق استراتژیک خویش تعریف میکند و حضور هندوستان را به عنوان رقیب سنتیاش به هیچ وجه در این منطقه بر نمیتابد، ولی عملکرد حکومتهای افغانستان از زمان تشکیل پاکستان تاکنون مخالف این خواست را نشان میدهد که به رغم خواست پاکستان با هند روابط نزدیک برقرارکردهاند.
پاکستان از نزدیکی هند با افغانستان احساس خطر میکند. باید حکومت افغانستان روابط متعادلی را با هند و پاکستان برقرار کند و همچنان برای پاکستان این اطمینان را بدهد که هندوستان از خاک افغانستان هیچ حرکتی برای بیثباتی در پاکستان انجام نمیدهد. تاکنون پاکستان به حضور نمایندگیهای سیاسی هند در مناطق جنوبی افغانستان به دیده شک نگریسته و چنین برداشت میکند که حکومت هند با استفاده از خاک افغانستان در پی ایجاد گروههای تروریستی برضد حکومت پاکستان است.
البته نباید سادهانگارانه اندیشید که هندوستان در پی هیچ نوع بهرهبرداری سیاسی در برابر امتیازهایی که برای افغانستان میدهد نیست. هندوستان میخواهد با ایجاد ناامنی در غرب پاکستان حکومت آن کشور را در جبهه دیگری مصروف کند. مصروفیت پاکستان در جبهه غرب به معنای تضعیف راهبرد آن کشور در منطقه مورد اختلاف کشمیر خواهد بود؛ آنچه که هند در پی آن میباشد.
پس تا زمانی که پاکستان از سوی حکومت افغانستان اطمینان کامل در مورد عدم عملیات ضد پاکستانی از سوی هند با استفاده از خاک افغانستان و همچنان پذیرش تمامیت ارضی پاکستان تا مرز تورخم از سوی کابل دریافت نکرده است، حصارکشی و ایجاد دیوار برای تامین امنیت و جلوگیری از نفوذ هراسافکنان، سودمند نخواهد بود.
ظاهر شکوهمند – خبرگزاری دید