بیکاری؛ مشکل اصلی شهروندان!
در سال‌های پسین «بیکاری» یک معضل بزرگ فراراه جوانان است. شمار زیادی از جوانان پس از فراغت از دانشگاه‌ها، بیکار می‌‌مانند و تعداد اندک آنان به اداره‌‌های دولتی برای کار جذب می‌شوند. در برخی از موارد جوانان پس از فراغت از دانشگاه‌‌های کشور به دلیل فقر و بیکاری، مجبور به مهاجرت می‌شوند، آنها خطر مرگ را به جان می‌خرند و از راه‌های دشوار راهی کشورهای بیرونی می‌شوند.
جدا از این‌که مشکل بیکاری جوانان را دلسرد ساخته است، از سوی هم، ناامنى، بي‌‌سوادى، فساد، اعتياد به مواد مخدر، عدم آگاهى اجتماع از حقوق جوانان و استفاده‌‌ی ابزاری از جوانان، از چالش‌هایی‌اند که جوانان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
معضل بیکاری نه تنها میان قشر تحصیلکرده دردسرساز شده است، بلکه دیگر افراد جامعه نیز با این چالش مواجه هستند.
قشر تحصیلکرده و از روزنه‌ای دیگر، نارضایتی جمع انبوهی از جوینده‌گان کار که در چوک‌ها و چهارراهی‌های پر رفت و آمد شهر کابل و سایر شهرهای افغانستان، دنبال کارهای شاقه هستند، اوج گرفته است. آنها از بامداد تا شام انتظار می‌کشند، اما غروب‌ها دست خالی راهی خانه‌های شان می‌شوند.
شایسته فرهمند، که دو سال می‌شود از دانشگاه فارغ شده است، دلیل بیکاری‌اش را وجود فساد در ارگان‌های دولتی می‌داند و می‌گوید، تقرری‌ها در ارگان‌های دولتی بنابر روابط شخصی و خانواده‌گی صورت می‌گیرد.
بهروز احمدی، یکی از فارغان دیگری که از نبود کار نگران است، می‌گوید:« من مدت زیادی در جستجوی کار بودم، اما موفق نشدم، حالا تصمیم گرفتم که باید کشور را ترک کنم و از راه قاچاق روانه کشورهای بیرونی شوم.»
محمد نعیم، کارگری که مصروف کارهای شاقه است، می گوید:« از صبح تا شام منتظر هستم تا کاری پیدا شود و پولی برای تهیه غذا برای فامیل‌ام آماده کنم، اما شب‌ها دست خالی به خانه بر می‌گردم. بجز از بعضی روزها که به سختی چند نان خشک برای فرزندانم ببرم و بس.»
عبدالفتاح عشرت احمدزی، سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی به خبرگزاری دید می‌گوید: موجودیت فساد در ارگان‌های دولتی را رد نمی‌توانم، تا حد کوچک پذیرفتنی است و تا حد بزرگ در تلاش حل آن هستیم.
آقای احمدزی، عودت بیش از یک میلیون مهاجر از کشورهای همسایه و بسته شدن موسسات خصوصی با خروج نیروهای خارجی را از علت‌های کاهش کار در کشور می‌داند.
او می‌افزاید، وزارت کار و امور اجتماعی برای قشر کارگر جامعه که بی‌سواد و یا در سطح پایین تحصیلی قرار دارند، زمینه ایجاد برنامه‌های آموزشی و فنی را فراهم کرده و تلاش دارد این پروسه را وسعت دهد.
این معضل علاوه بر جنبه‌های اقتصادی، دارای پیامدهای ناگوار اجتماعی نیز است
میهن آزاده، یک تن از فارغان رشته جامعه شناسی پیامدهای معضل بیکاری را احساس بی‌ارزشی فرد، آلوده شدن به اعتیاد، فراهم آمدن زمینه گناهکاری ها، فقر و تنگدستی، عقب‌مانده‌گی کشور، کاهش مهارت‌های شغلی، کمرنگ شدن ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی، آسیب‌های روحی و روانی، تضعیف روابط فامیلی و اجتماعی و تشدید نابرابری های نژادی و جنسیتی خوانده می‌گوید، بیکاری در جامعه افغانستان درصد بالایی دارد و اوضاع نابسامان کشور از عوامل اصلی این معضل اجتماعی است.
به عقيده برخي از تحليلگران و محققان عامل اصلي ۷۰ درصد از ناهنجاري‌هاي جامعه ناشي از بيكاري است، زيرا اشتغال مي‌تواند از بروز بسياري از ناهنجاري‌هاي اجتماعي جلوگيري كند.
مشکل بیکاری در دهه‌های اخیر به یکی از مسایل بسیار حاد کشور در‌آمده است که البته طعمه بزرگ این معضل را بیش‌تر قشر جوان تشکیل می‌دهد که سبب پیامدهای مخرب اجتماعی و منحرف شدن جوانان به کارهای خلاف می‌شود.
شمیمه احدی – خبرگزاری دید
