«ترامپیزم»؛ دکترین جدید صلح و بُن‌بست
تاکنون هیچ رییس جمهوری در ایالات متحده، رفتارهای ضد و نقیضی به پیمانۀ دونالد ترامپ نداشته است. مواضع او پیرامون مسائل مختلف بین‌المللی این واقعیت را آشکار می‌سازد که اقدامات او غیر قابل پیش‌بینی است.
پس از نُه دور مذاکرات فرستاده ویژۀ ایالات متحده امریکا با طالبان، در پی حمله روز پنجشنبه در کابل که به اثر آن یک سرباز امریکایی و یازده تن دیگر جان باختند، دونالد ترامپ رییس جمهوری امریکا در رشته توییت‌هایی مذاکرات صلح را با این گروه لغو کرد.
این تصمیم بار دیگر معادلات سیاسی را برهم زد و موافقان و مخالفان روند صلح را متحیر ساخت. آقای ترامپ روز دوشنبه همچنین در توییتی نوشت: «ما در افغانستان نقش مامور پلیس را بازی کرده‌ایم و البته قرار نبود سربازان بزرگ ما که در جهان برترین هستند، این نقش را بازی کنند. در چهار روز گذشته، ما در حال کوبیدن دشمن با شدتی بیش از هر زمان در ده سال گذشته بوده‌ایم.» او همچنین در گفت‌وگو با خبرنگاران اذعان کرد که گفت‌وگوهای صلح با طالبان منتفی است.
تئوریسن‌های طالبان با این باور که حملات گستردۀ شان می‌تواند نقش موثری در گفت‌وگوهای صلح داشته باشد، در کابل و شهرهای دیگر کشور، حملات زیادی انجام دادند. این در حالی است که حملات گستردۀ آنان، نگرانی‌های فراوانی را مبنی بر خروج شتاب‌زدۀ سربازان امریکایی ایجاد کرد. این امر از سوی دیگر موجب اعتراض نُه تن از سفرای قبلی ایالات متحده در افغانستان و سایر سیاسیون آن کشور مبنی بر توافق صلح و خروج زودهنگام نیروهای امریکایی شد.
طالبان پس از هژده سال، بیش از هر زمان دیگر با قدرت فراوانی وارد حل سیاسی منازعۀ شان با ایالات متحده شده بودند. جایگاهی که در هیچ زمان دیگری نداشتند و پس از این نیز به نظر نمی‌رسد که با چنان قدرت وارد مذاکره شوند.
تاکنون هیچ رییس جمهوری در ایالات متحده، رفتارهای ضد و نقیضی به پیمانۀ دونالد ترامپ نداشته است. مواضع او پیرامون مسائل مختلف بین‌المللی این واقعیت را آشکار می‌سازد که اقدامات او غیر قابل پیش‌بینی است. رفتارهای او در قبال ایران، کوریای شمالی و روسیه دال بر این ادعاست. ترامپ با خلق شیوه‌های برخورد منحصر به فرد خودش پیرامون مسایل بین‌المللی، راه و رسمی را بنیان نهاده است که به باور برخی نظریه پردازان، می‌توان آن را دکترین جدید «ترامپیزم» در سیاست خارجی نام برد.
اما آنچه در مسئلۀ مذاکرات با طالبان مطرح می‌شود، این است که طالبان نتوانستند فرصت پیش آمده را به نفع خود رقم بزنند. آنان با حملات گسترده، بار دیگر لجاجت آقای ترامپ را برانگیختند و امکان رسیدن به یک توافق نهایی را از دست دادند.
بازیگران منطقه‌ای اما، در واکنش به اقدامات اخیر آقای ترامپ، مواضع متفاوت داشته اند. پاکستان که همواره متهم به حمایت از طالبان و سایر گروههای تروریستی بوده است، به ادامه گفت‌وگوها تاکید کرده و برای تسهیل روند گفت‌وگوهای صلح اظهار آمادگی می‌کند. اما رقیب سرسخت این کشور، هند از لغو گفت‌وگوهای صلح میان طالبان و امریکایی‌ها استقبال کرده است. موضع هر دو کشور بر بنیاد رقابت‌های منطقه‌ای و منافع ملی شان رقم می‌خورد.
از سوی دیگر، حکومت افغانستان از منتفی شدن گفت‌وگوهای صلح با ایالات متحده اظهار خوش‌بینی کرده است و رسیدن به صلح را متضمن «اصول» می‌داند. در شرایطی که گفت‌وگوها میان امریکایی‌ها و طالبان به بُن‌بست می‌رود، فرصت جدیدی برای حکومت وحدت ملی به میان آمده است. اکنون موقع آن رسیده است که حکومت افغانستان، تلاش‌ها برای گفت‌وگوهای بین‌الافغانی را تقویت کند و برای برگزاری انتخابات شفاف و عادلانه بکوشد.
حکومت برای حفظ ارزش‌های دو دهه اخیر و استمرار دمکراسی نوپای و نظام جمهوری، تعهد خود نسبت به برگزاری به موقع انتخابات را حفظ کند. هردو تدبیر (انتخابات و گفت‌وگوهای بین‌الافغانی) برای ایجاد ثبات سیاسی و بقای نظام جمهوری بی‌اثر نخواهد بود.
