تغییر موضع استراتژیک پاکستان در قبال طالبان
در نشستی که بین مقامات بلندپایه امنیتی پاکستان و نمایندگان طالبان به تاریخ ۲۸ اپریل در استانبول ترکیه برگزار شد، به طالبان پیامی مبنی بر این که «دیگر کافی است» داده شد و پاکستان تأکید کرد که تصاحب قدرت از طریق زور و خشونت مناسب و موفقیت‌آمیز نخواهد بود
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
پاکستان برای ایجاد تعادل در روابط ایالات متحده و چین، دیگر به دنبال پیروزی کامل طالبان در افغانستان نیست. به نظر می‌رسد که با خروج نیروهای امریکایی تا ۱۱ سپتمبر، تشکیلات امنیتی پاکستان بیشتر در پی جئوپولیتیک فراگیر باشد تا تسلط کامل طالبان بر کابل.
این امر تلنگر برجسته به موضع قبلی اسلام‌آباد است که به دنبال پیروزی کامل طالبان بر کابل بود. نهادهای امنیتی پاکستان بر این باورند که پیروزی کامل طالبان می‌تواند گروه‌های مستقر در پاکستان و همسو با طالبان را برای دستیابی به اهداف مشابه از طریق نظامی تقویت کند؛ امری که به طور بالقوه منجر به بی‌ثباتی جدید، به ویژه در مناطق مرزی با افغانستان خواهد شد.
این تغییر استراتژیک پاکستان دو هفته پیش آشکار شد، وقتی دستگاه امنیتی تلاش‌های خود را برای ترغیب طالبان به گفت‌وگو با دولت غنی تجدید کرد. منابع آگاه میگویند که به طالبان به گونه واضح گفته شده که اگر این کار را نکنند، با «اقدام سخت» از سوی پاکستان مواجه خواهند شد.
در نشستی که بین مقامات بلندپایه امنیتی پاکستان و نمایندگان طالبان به تاریخ ۲۸ اپریل در استانبول ترکیه برگزار شد، به طالبان پیامی مبنی بر این که «دیگر کافی است» داده شد و پاکستان تأکید کرد که تصاحب قدرت از طریق زور و خشونت مناسب و موفقیت‌آمیز نخواهد بود.
این نشست و پیام‌های آن به گونه گسترده در رسانه‌های پاکستانی منتشر شد و هیچ یک از طرفین آن را رد نکرد.
پاکستان با فشار آوردن بر طالبان برای اشتراک در میز مذاکره، به سرعت روابط خود را با کابل بازتعریف می‌کند. به تاریخ ۱۰ می، جنرال قمر جاوید باجوا رییس ستاد ارتش پاکستان به کابل سفر کرد و در دیدار با رییس جمهور اشرف غنی، از پشتیبانی پاکستان از نظام سیاسی فراگیر در افغانستان پس از خروج نیروهای امریکایی اطمینان داد.
به تاریخ ۱۲ می، غنی در اظهارات غیر معمول مدعی شد که پاکستان دیگر از احیای امارت اسلامی طالبان طرف‌داری نمی‌کند. وی در سخنرانی عید سعید فطر گفت: «ارتش پاکستان با صراحت کامل اعلام کرد که احیای امارت اسلامی به نفع منافع ملی پاکستان نیست».
با آن که سخنان رییس جمهور غنی از سوی اسلام‌آباد یا مقامات پاکستان رد نشده است، هنوز این سیاست رسمی و اعلام‌شده نیست. اما پاکستان به وضوح دلایل قانع‌کننده خود را برای تغییر مسیرش نسبت به طالبان و غنی دارد.
از سویی هم، هرچند طالبان افغانستان هر گونه داشتن روابط مستقیم با تحریک طالبان پاکستان را رد می‌کند، اما مقامات امنیتی پاکستان میگویند که طالبان افغانستان و طالبان مستقر در پاکستان «دو روی یک سکه» هستند.
به تاریخ ۲۲ اپریل، تنها چند روز قبل از نشست مقامات پاکستان با طالبان در استانبول، یک موتربمب مقابل هوتل پنج ستاره در کویته منفجر شد که دست‌کم ۴ تن کشته شده و ۱۵ نفر دیگر زخمی شدند.
در حمله دیگر به تاریخ، ۲۹ اپریل، یک روز پس از آن نشست، انفجار دیگر در کویته به وقوع پیوست که در نتیجه یک پولیس کشته شده و چندین تن دیگر زخمی شدند.
با آنکه تحریک طالبان پاکستان مسئولیت هر دو حمله را بر عهده گرفتند، اما قابل یادآوری است که در حمله ۲۲ اپریل، منافع چین احتمالاً هدف قرار گرفته شد.
برخی بر این باورند که این تهدیدات بالقوه باعث شده پاکستان روابط خود را با کابل بازتعریف و روی مواضع خود نسبت به افغانستان پس از خروج نیروهای امریکایی تأمل کند.
به نظر می‌رسد که پاکستان با فشار آوردن بر طالبان، با کابل در مورد قطع حمایت‌ها از گروه‌هایی مانند تحریک طالبان پاکستان و حضور هند در افغانستان چانه‌زنی دارد. تأکید آشکار پاکستان بر نظام «فراگیر» در افغانستان نیز با موضع چین در مورد خروج امریکا و ضرورت برقراری صلح از طریق توافق سیاسی، هم‌خوانی دارد.
