آخرین اخبارافغانستانتحلیلروند صلحسیاست

تمثیل جمهوریت

نمایندگان جمهوریت نمایندگان تنوع سیاسی و اجتماعی بودند و به راحتی کثرت فرهنگی و پراکندگی جغرافیایی را تصویر کردند و تمام افراد در هر مقامی نظرات مستقل و آزاد خود را با مطبوعات شریک ساختند.

در افتتاحیه گفت‌وگوهای بین‌الافغانی در دوحه بیشترین تلاش از طرف طالبان برای تاثیرگذاری رسانه‌ای صورت گرفت و در بزنگاه‌های مختلف در مقابل کمره‌های رسانه‌ها به طرح سوالات پیچیده و متناقض از نمایندگان مردم و دولت پرداختند تا شاید اندک موفقیتی را در این جنگ نرم کمایی کنند.
با آنکه طالبان هیچ باوری به حقوق بشر و مخصوصاً آزادی بیان ندارند ولی استفاده از آزادی بیان در فرصت بدست آمده در دوحه را به درستی درک کرده‌اند، تلاش تحریک طالبان برای افزایش تاثیرگذاری مطبوعاتی نشان از اهمیت گفت‌وگوهای صلح به صورت عموم و روز افتتاحیه به صورت خاص برای آن‌ها داشت، در این روز مقامات ارشد سیاسی کشورهای مختلف به سخنرانی و ارائه دیدگاه خویش پرداختند و رسانه ها نیز به دنبال کشف نظرات و پالیسی‌های طرفین بودند.
در این وضعیت نمایندگان طالبان تنها به نظرات تکراری و کوتاه بسنده کردند و هراس از ارائه نظر شخصی در سیمای تک-تک شان مشخص و هویدا بود، این ترس و هراس نشان‌دهنده سیاست مطبوعاتی طالبان در طول دوران حکومت شان و همچنین در بیست سال تجربه اخیر می‌باشد، طالبان به هیچ عنوان علاقمند احترام به این ارزش‌ها نیستند و تنها به یک صدا احترام قایل‌اند و آن تک صدایی نظام دیکتاتوری و تمامیت خواهانه طالبان است. شاید از نظر تعدادی تحلیلگر این وحدت نظر در مصاحبه‌ها نشان از هماهنگی نمایندگان طالبان در مقابل رسانه‌ها باشد اما به همان اندازه از نبود آزادی بیان در میان این جمع حکایت می‌کند.
بر خلاف طالبان، نمایندگان جمهوریت نمایندگان تنوع سیاسی و اجتماعی بودند و به راحتی کثرت فرهنگی و پراکندگی جغرافیایی را تصویر کردند و تمام افراد در هر مقامی نظرات مستقل و آزاد خود را با مطبوعات شریک ساختند و در واقع جمهوریت را تمثیل کردند، اگر تعدادی جوان نظرات خود را با همان تجارب و اقتضای سن با کمی شوق و شور با رسانه‌ها شریک کردند باز هم نشان از قدرت آزادی بیان در جامعه افغانستانی دارد که باعث می‌شود نمایندگان بر اساس دریافت‌های سیاسی و فرهنگی روایت نسل خود را در این شرایط با جامعه جهانی شریک سازند و تمثیل کنندگان واقعی جمهوریت نوپای افغانستان باشند. نمایندگان زنان افغانستان با شجاعت از حق زنان در شرایط پس از گفت‌وگوها گپ می‌زند و چهره واقعی افغانستان دموکراتیک را به جهانیان نشان دادند. قدرت واقعی در افتتاحیه نه در دست سخنرانان رسمی کشورها بلکه در روایات واقعی نمایندگان دو طرف خود را آشکار ساخت، یک طرف نشان داد که هنوز کسی نمی‌تواند آزادانه در جامعه سیاسی تمامیت خواه طالبانی ابراز نظر کند، و حقوق اولیه انسانی به راحتی نادیده گرفته میشود و از طرف دیگر تعدادی با روایت‌های متنوع و رنگارنگ چهره واقعی جمهوریت نوپای کشور را تمثیل کردند و بدون هیچ نگرانی از آینده سیاسی و حقوق همه اقشار کشور مخصوصاً زنان و اقلیت‌های قومی و زبانی سخن گفتند، دیروز جهان در سه روایت مختلف به تماشای افتتاحیه نشستند، در روایت اول تصویر سیاسی و دیپلماتیک از سخنرانان رسمی و نمایندگان کشورهای منطقه و حامی این روند ارائه شد که مانند همه برنامه‌های سیاسی قابل پیش‌بینی و از قبل برنامه‌ریزی شده بود. روایت دوم تصویر سرد و بسته از حاکمیت طالبانی و نبود فضای لازم حتی میان رهبران سیاسی این گروه را نشان می‌دهد، این گروه بر خلاف باورهای سیاسی و مذهبی که دارد به راحتی از فضای باز مطبوعاتی موجود در حاشیه نشست دوحه سوءاستفاده کرده و نظرات خود را به نمایندگان رسانه‌ها همرسانی کردند، زیباترین بخش این روایت تصویر متنوع و غنی نظرات نمایندگان سیاسی جمهوریت است که با تمام اختلاف نظرها به تمثیل تجربه ارزش‌های جمهوری و حقوق اساسی پرداختند که ریشه در تجربه سیاسی دو دهه اخیر دارد که با تمام تفاوت‌های موجود در نظرات آنها، امکان همزیستی در جامعه را ممکن ساخته است.

نویسنده

محمد واعظی- استاد دانشگاه

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا