جان مککین، سناتور جمهوریخواه از رییسجمهور امریکا خواسته است که به وضعیت امنیتی افغانستان توجه فوری کند تا وضعیت آن کشور به سوی هرجومرج نرود.
رییس کمیته نیروهای مسلح سنای امریکا، روز پنجشنبه اعلام کرد که دونالد ترامپ باید با همان قاطعیتی که با داعش مبارزه میکند، با وضعیت امنیتی افغانستان نیز برخورد کند. در غیر آن، وضعیت کنونی افغانستان” منجر به شکست استراتژیک میشود”.
آقای مککین گفت بر بنیاد آمار ارتش امریکا، دولت افغانستان تنها بر ۵۷ درصد افغانستان کنترل دارد، در حالی که سال گذشته این میزان ۷۲ درصد بود.
وی تصریح کرد که مردم افغانستان برای دفاع کشور خود در حال مبارزه با “دشمن مشترک” افغانستان- امریکا هستند؛ اما این را هم نباید فراموش کرد که امریکا هنوز در افغانستان علیه تروریزم در جنگ است و باید از وقوع حملهای مشابه ۱۱ سپتامبر جلوگیری کرد.
مککین برای شکست”بنبست” در افغانستان از ترامپ خواست تا وضعیت را سامان دهد و تعداد نیروهای امریکایی در افغانستان را بیشتر کند.
موضعگیری هشدارآمیز این سناتور برجسته امریکایی در قبال وضعیت افغانستان و مسوولیت دولت به رهبری دونالد ترامپ در این زمینه، در شرایطی صورت میگیرد که به باور بسیاری از منتقدان، آقای ترامپ همچنان آگاهانه از کنار دوسیه پیچیده و سنگین جنگ طولانی جاری در افغانستان میگذرد و به این ترتیب، نسبت به طولانیترین جنگ تاریخ ایالات متحده، همچنان بیتوجهی و بیاعتنایی نشان میدهد.
در سخنرانی اخیر آقای ترامپ در کنگره امریکا که هفته گذشته صورت گرفت و در واقع، نخستین سخنرانی او در جمع نمایندگان مردم امریکا در کنگره محسوب میشد، انتظار میرفت که رییسجمهور امریکا، وقتی سیاستها، راهبردها و برنامههای دولت خود در حوزههای مختلف از سیاست خارجی و اصلاحات داخلی تا نیروهای مسلح و مبارزه با تروریزم و ماموریتهای نظامی خارجی و… را ارایه میکند، به مساله افغانستان نیز به عنوان یکی از مسایل مهم مبتلا به سیاست خارجی و ماموریت نظامی ارتش امریکا اشاره کند و آن را به مثابه یک اولویت جدی و مهم در عرصه وضعیت بینالمللی و برنامههای دفاعی و جنگی دولت خود، مطرح نماید؛ اما علیرغم این انتظار و در کمال شگفتی، رییسجمهور امریکا باز هم این مسئله را با سکوت برگزار کرد و به آسانی از کنار آن گذشت.
این اقدام آقای ترامپ یکبار دیگر به نگرانیهای موجود در خصوص سیاست آینده دولت جدید امریکا در قبال جنگ افغانستان، دامن زد و واکنشهای وسیعی را در میان ناظران و فعالان سیاسی، به دنبال داشت.
در یکی از واکنشها، رولا غنی، بانوی اول افغانستان در جمع شماری از فعالان زن در کابل، از سکوت آقای ترامپ در مورد افغانستان، ابراز نگرانی کرد و آن را به ویژه برای فعالیت سازمانهای مدافع حقوق زنان، نشانهای از هشدار تلقی کرد و افزود که تغییرات اجتماعی و سیاسی در اروپا و امریکا ممکن است به معنای آن باشد که کمکهای غرب به عرصههای مختلف به ویژه توسعه زندگی و حقوق زنان در افغانستان، روزی قطع میشود و فعالان زن باید برای چنین شرایطی آماده باشند.
اما اگر برداشت خانم غنی را در زمینه سکوت و بیتفاوتی رییسجمهور امریکا درباره افغانستان، معیار ارزیابی قرار دهیم، دامنه نگرانیهای ناشی از این امر، تنها محدود به حوزه حقوق زنان باقی نخواهد ماند؛ بلکه این خطری جدی در مسیر سرنوشت نهایی طولانیترین جنگ تاریخ ایالات متحده و هزینههای سنگینی خواهد بود که دو کشور در راستای مبارزه با تروریزم، دولتسازی، ملتسازی و برنامههای توسعهای در طول این سالها متحمل شدهاند.
یکی از مهمترین مسایلی که در این زمینه وجود دارد این است که ممکن است آقای ترامپ به اقتضای شغلاش، در خصوص ماموریت نظامی امریکا در افغانستان نیز همانند بسیاری دیگر از عرصهها، صرفاً نگاه اقتصادی داشته باشد و سود و زیان آن را تنها از منظر سود و زیان اقتصادی و مالی ارزیابی کند؛ اما این نگاه، از دید ناظران، چیزی نیست که به تنهایی بتواند شاخصی معتبر برای تعیین نفع و ضرر ماموریت جنگی امریکا در افغانستان باشد؛ زیرا همانگونه که در سخنان مک کین هم بازتاب یافته، مردم و دولت افغانستان به نیابت از سایر کشورهای جهان از جمله ایالات متحده امریکا با تروریزم مبارزه میکنند و قربانی میدهند و روزی اگر بنا به هر دلیلی، این مبارزه متوقف شود، این تنها افغانستان نیست که زیان خواهد دید؛ بلکه این خطر هم وجود دارد که شاهد تکرار فاجعه دیگری از نوع ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ بر علیه منافع امریکا هم باشیم.
علی راحل- خبرگزاری دید