خلیلزاد دوش چه گفت!
تمام رفت و آمد و دیپلماسی که امریکا بازی میکند و یک بار از کمکهای مداوم حرف میزند و بار دیگر از نظارت بر اوضاع، فقط در یک محور میچرخد و آن هم خروج حتمی از افغانستان به تمام معنا است
شب گذشته زلمی خلیلزاد فرستاده ویژه ایالات متحده امریکا در گفتوگویی تلویزیونی روی روند صلح افغانستان، خروج امریکاییها از کشور، نشست استانبول، مذاکرات دوحه، موانع در روند صلح و مطالب دیگر بحث کرد. خلیلزاد در این مصاحبه بار دیگر از توافقنامه دوحه دفاع کرد، طالبان را برائت داد، حکومت را به نحوی مانع صلح قلم داد کرد و کنایتاً گفت که جنگ داخلی پس از خروج امریکاییها منتفی نیست.
هرچند در گذشته نیز خلیلزاد از خروج نیروهای امریکایی دفاع کرده، طالبان را برائت داده و حکومت را زیر فشار قرار داده است، اما اکنون به صورت و طریقی دیگر گفت که حکومت افغانستان باید کنار بیاید، چون از دید او پالیسیهای حکومت مانع روند صلح شده است.
خلیلزاد افزایش خشونتها را از جانب طالبان بر خلاف توافقنامه دوحه خواند اما در کمال ناباوری مخاطبان گفت که ناقض این توافقنامه نیست.
اما اصل سخن این که خلیلزاد چطور میخواهد دولت افغانستان را زیر فشار قرار بدهد و اصل سیاست امریکاییها چیست.
با آن که با خلیلزاد یک هیئت بزرگ امریکایی وارد کابل شده است، اما آنچه از سخنان شب گذشته او برداشت میشود، این است که نخست: کمکهای امریکا مشروط است؛ دوم) هرچه زودتر باید طرفهای داخلی جور بیایند؛ سوم) هرچه رخ بدهد امریکا رفتنی است.
خلیلزاد گفت که امریکا متعهد به حمایت از قوای مسلح افغانستان است، اما کمک امریکا مشروط است و اگر شرایط بر آورده نشود، کمکها نیز قطع میشود. به نظر میرسد کمکها مبدل به اهرم فشار علیه دولت افغانستان شده تا خواستههای گزاف طالبان را بپذیرد، در غیر آن توقع هیچ کمکی را نداشته باشد. مشروط کردن کمکها به این صورت خطر بزرگی است که حوزه جمهوریت را اگر نه بالفعل، دست کم به صورت بالقوه تهدید میکند.
خلیلزاد خیلی تاکید کرد که یکی از زوایای ماموریت جدیدش تسریع مذاکرات میانافغانی دوحه است. به باور نگارنده، خلیلزاد میخواهد تمام فشار را بر حکومت افغانستان وارد کند تا روند خروج به صورت کامل اجرا شود، او کنایتاً مقامات دولت جمهوری اسلامی افغانستان را مانع صلح خواند؛ زیرا امریکا نمیتواند بر طالبان فشار بیاورد و تمام وزنه را بر شانههای دولت افغانستان میگذارد. اما تاکید امریکا از زبان خلیلزاد برای تسریع مذاکرات میانافغانی کلاً چرا صورت میگیرد و هدف آن کشور چه است؟
تمام رفت و آمد و دیپلماسی که امریکا بازی میکند و یک بار از کمکهای مداوم حرف میزند و بار دیگر از نظارت بر اوضاع، فقط در یک محور میچرخد و آن هم خروج حتمی از افغانستان به تمام معنا است. امریکا درک کرده که بیش از این در افغانستان و حتا در منطقه بوده نمیتواند پس بهتر است که هرچه رخ بدهد، به اصطلاح جان خود را از مهلکه نجات دهد؛ بر همین اساس هم است که خلیلزاد ماموریتش را تسریع مذاکرات صلح میخواند.
البته شاهد این مدعا سخنان امروز جنرال مککنزی فرمانده سنتکام نیز است که گفت اگر دولت آینده افغانستان نخواهد سفارت امریکا در کابل بسته میشود.
حال تمام حرف این است که امریکا رفتنی بوده و آنچه در پشت سرش رخ خواهد داد، اصلاً و ابداً مهم نیست.