داعش تهدیدی برای صلح پایدار در افغانستان
به رغم برنامه ایالات متحده برای گفتوگوهای صلح، ثبات دایمی در این کشور بسیار دور به نظر میرسد؛ تا زمانی که گروههای تروریستی مانند داعش وجود داشته باشد.
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
با آنکه طالبان و حکومت افغانستان به گونه غیر رسمی آتشبس اعلان شده در جریان رخصتیهای عید فطر را تا جایی رعایت کردند، خشونتها به طور کلی در افغانستان همچنان رو به افزایش بوده است.
به تاریح ۳۰ ماه می، بمب کنارجادهای یک خبرنگار و راننده تلویزیون را در کابل از بین برد و داعش-شاخه خراسان مسئولیت این حمله را به عهده گرفت. روز سهشنبه، حمله دیگری جان مولوی محمد ایاز نیازی، عالم دینی برجسته را که ملا امام مسجد وزیر اکبر خان بود، در قلب کابل گرفت و بعداً داعش مسئولیت آن را به دوش گرفت. افزایش حملات داعش به بسیاری کارشناسان امور افغانستان نشان داد که این گروه تروریستی احتمالاً قصد دارد هر گونه حرکت به سوی صلح دایمی را مختل کند.
بسیاری از حملات وحشیانه طی هفتههای اخیر به نظر میرسد کار داعش باشد. یکی از خونینترین حملات به تاریخ ۱۲ ماه می به وقوع پیوست؛ دستکم ۲۴ تن توسط شبهنظامیان داعش در مراسم تشییع جنازه در ولایت ننگرهار جان خود را از دست دادند. در همین روز، قتل عام دیگری در غرب کابل رخ داد. کلینیک زایشگاه پزشکان بدون مرز از سوی مردان مسلح با لباسهای نیروهای امنیتی و داکتران هدف حمله قرار گرفت. ۲۴ فرد ملکی به شمول کودکان و زنان کشته و دهها تن دیگر زخمی شد.
چند هفته پیش، داعش شاخه خراسان بر معبد سیکها در کابل نیز حمله کرده بود و ۲۵ عضو جامعه سیکها را از بین برد.
در نتیحه، همانند بسیاری از کارشناسان امور افغانستان، «توماس روتیگ» نیز بر این باور است که به رغم برنامه ایالات متحده برای گفتوگوهای صلح، ثبات دایمی در این کشور بسیار دور به نظر میرسد؛ تا زمانی که گروههای تروریستی مانند داعش وجود داشته باشد.
مرحوم وحید مژده تحلیلگر و نویسنده افغانستانی که با دیدگاههایش در مورد گروههای شبهنظامی اسلامگرا مشهور بود، میگفت: «جنگ در افغانستان کاهش خواهد یافت، اما درگیری و خونریزی از بین نخواهد رفت». مژه خود نیز بخشی از تحلیلهایش شد، وقتی از سوی افراد مسلح ناشناس در کابل کشته شد.
گزارش جدید انستیتوت صلح امریکا نیز حاکی از آن است که داعش شاخه خراسان اساس افراطگرایی ایدئولوژیکی را نه تنها در مناطق روستایی بلکه در مناطق شهری افغانستان نیز پایهگذاری میکند و این امر احتمالاً حتی با توافق صلح حکومت افغانستان با طالبان نیز متوقف نخواهد شد.
برخی کارشناسان بر این باورند که داعش حضور قوی در افغانستان ندارد. اما حقیقت این است که به رغم گزارشهایی مبنی بر این که بیش از ۱۰ هزار جنگجوی این گروه از ۲۰۱۵ بدینسو کشته و یا اسیر شدهاند، داعش ریشهکن نشده است.
اندرو واتکینز تحلیلگر ارشد امور افغانستان در گروه بینالمللی بحران میگوید: «این امر نشاندهنده مقاومت فوقالعاده (داعش) است؛ توانایی در به خدمت گرفتن نیروی جدید در حالی که اعضای خود را به گونه حیرتانگیزی از دست میدهد».
در ماههای قبل از فبروری، داعش هیچ حملهای را در کابل به عهده نگرفته بود، اما در روزهای منتهی به مراسم امضای توافقنامه صلح دوحه، این گروه فعالیتهای خود را با انتقام از سر گرفت.