درام صلح و انتخابات؛ نقشها مشخص شده؟
در حالی که طالبان نیز با برگزاری انتخابات مخالفت کردهاند، درصورتی که این روند برگزار شود، سناریوی جنگ ادامه یافته و بحرانهای فراتر از بحران فعلی رونما خواهد شد که آن زمان داعیهداران برگزاری انتخابات توان مهار آنرا نخواهند داشت.
انتخابات ریاست جمهوری، بحثی که در این اواخر با کنش و واکنشهایی همراه بوده است. شماری به برگزاری آن تأکید دارند و تعدادی هم برگزاری آن را آغاز بحرانی دیگر میخوانند.
در حالی که کمیسیون انتخابات زمان برگزاری انتخابات را ششم میزان اعلام کرده، اما با آغاز گفتوگوهای صلح بین امریکا و طالبان، بحث صلح و پیشبرد آن پیشگامتر شد و اکثر مردم و سیاسیون افغانستان خواستار برقراری صلح و بهتعویق افتادن انتخابات ریاست جمهوری شدند.
روند گفتوگوهای صلح تا آنجا بهپیش رفت که توافقنامه صلح بین امریکا و طالبان نهایی شد، اما همزمان با آن این گروه چندین حمله انتحاری را سازماندهی کرد و در کنار آن حملات خود را در اکثر ولایتها و ولسوالیهای کشور گسترش دادند.
با آن که مذاکرات با طالبان به دقیقه ۹۰ نزدیک شده بود، اما در یک اقدام غیر مترقبه دونالد ترامپ رییس جمهور امریکا این مذاکرات را لغو کرد و این اقدام وی در واکنش به حملات انتحاری بهویژه حملهای که در آن یک سرباز امریکایی کشته شد، صورت گرفت.
در حال حاضر که مذاکرات بین طالبان و امریکا لغو شده و نیز برخی چهرهها به برگزاری انتخابات تأکید دارند، اما آیا شرایط برای برگزاری انتخابات مهیا است؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت در حالی که درگیریهای شدیدی بین نیروهای امنیتی و طالبان در شماری از ولایتها بهویژه در بغلان، بدخشان، میدان وردک، بلخ، نورستان، کنر، پروان، دایکندی، کندز، تخار و برخی از ولایتهای دیگر جریان دارد و با وجودی که فقط ۱۵ روز تا برگزاری انتخابات باقیست، هیچ روزنه روشنی برای برگزاری انتخابات وجود ندارد و نمیشود آنرا شفاف برگزار کرد.
در همین حال، شماری از چهرههای مطرح سیاسی با حضور در خانه اسماعیل خان در هرات، با صحبت در مورد اتفاقات جاری در کشور، موقف شان را نسبت به انتخابات و گفتوگوهای صلح با طالبان اعلام کردند.
به باور آنان گفتوگوهای صلح باید دوباره از سر گرفته شود در غیر آن انتخابات آینده، کشور را به آیندهای تاریک رهنمون میسازد. در همین حال، تاکید آنان بر این شد که در ختم ششم میزان، دولت موقت انتقالی روی کار آید و در مورد سرنوشت انتخابات و مشروعیت نظام بعدی تصمیم بگیرد.
در چنین شرایطی که در اکثر ولایتهای کشور زبانه جنگ همچنان شعلهور است و همه روزه دو طرف قربانی میدهند، برگزاری انتخابات منطقی بهنظر نمیرسد، زیرا زمانی که امنیت تأمین نباشد، چگونه باید یک فرایند تصمیمگیری رسمی که طی آن مردم یا بخشی از مردم برای ادارهٔ امور عمومی خود شخص یا اشخاصی را برای مقامی رسمی به مدت معلوم با ریختن رأی به صندوقهای انتخاباتی برمیگزینند، برگزار گردد؟ در وضعیت فعلی قاطعانه میتوان گفت که در اکثر ولایتها و ولسوالیها انتخابات برگزار نخواهد شد و حتی در ساحاتی که دهشتافگنان حضور دارند، زمینه برگزاری انتخابات فراهم شود، هیچ تضمینی برای شفافیت آن وجود ندارد و نخواهد داشت.
اکنون که نیاز مبرم مردم افغانستان صلح میباشد، ضرورت مبرم است تا به از سرگیری گفتوگوهای میانافغانی توجه شود و دریچههای پیرامون این موضوع باز گردد.
انتخابات سراسری و شفاف زمانی تحققپذیر خواهد بود که امنیت کامل تأمین شود و همه اقشار و شهروندان افغانستان بتوانند بدون بریده شدن انگشتان شان، بدون بریده شدن گلوی شان و بدون هراس از کشته شدن، در فضای امن بهطور شفاف به مصاف انتخابات بروند.
باید یادآور شد در حالی که طالبان نیز با برگزاری انتخابات مخالفت کردهاند، درصورتی که این روند برگزار شود، سناریوی جنگ ادامه یافته و بحرانهای فراتر از بحران فعلی رونما خواهد شد که آن زمان داعیهداران برگزاری انتخابات توان مهار آنرا نخواهند داشت.