سایه سنگین «محدودیت‌ها» بر رسانه‌ها در افغانستان
رسول شهزاد- کابل
در هشت ماه اخیر به دلایل گوناگون ده‌ها رسانه تعطیل و صدها خبرنگار بیکار شدند و صدها خبرنگار دیگر کشور را ترک کردند. در این مدت سایه سنگین محدودیت‌ها بر رسانه‌ها افتاده و کار خبرنگاری و اطلاع رسانی را با چالش جدی مواجه کرده است.
با وجود محدودیت‌ها و وضع دستوالعمل‌ها از سوی امارت اسلامی اما، ده‌ها رسانه به فعالیت شان در افغانستان ادامه دادند و اطلاع‌رسانی می‌کنند.
وزارت امر به معروف و نهی از منکر امارت اسلامی چندی پیش یک دستورالعمل هشت ماده‌ای را برای رسانه‌ها ارائه کرده بود که برخی از مواد آن مغایر با معیارهای بین‌المللی کار رسانه‌ای عنوان شده بود.
روزنامه پنجره یکی از این رسانه‌ها است که بعد از سقوط کابل تاکنون چاپ و نشر می‌شود.
مسئولان یک روزنامه خصوصی در کابل می‌گویند که در شرایط کنونی حق دسترسی به اطلاعات به صورت گسترده محدود شده و خبرنگاران نمی‌توانند از مسئولان حکومتی اطلاعات بگیرند.
نوروز صالحی مدیر مسئول روزنامه پنجره در صحبت به خبرگزاری دید می‌گوید: ما در شرایط سختی به کار مان ادامه می‌دهیم و نمی‌توانیم خبرنگاران زن را به کنفرانس‌های خبری دولتی برای پوشش روان کنیم.
آقای صالحی افزود: با آنکه محدودیت‌ها علیه کار رسانه‌ای در افغانستان افزایش یافته است، اما رسانه‌ها باید به کارشان ادامه دهند تا گردش اطلاعات در جامعه شکل بگیرد.
وی همچنان گفت که در کنار محدودیت حق دسترسی به اطلاعات، مشکلات فروانی سد راه کار خبرنگاری در افغانستان وجود دارد که رسانه‌ها را مجبور به تعطیل شدن کرده است.
بعد از حاکمیت طا-لبان رسانه‌ها و خبرنگاران به صورت گسترده دستخوش تغییر شد و ده‌ها تن از خبرنگاران بیکار و رسانه‌های زیادی متوقف شده است.
برخی از نهادها و کشورهای خارجی از جمله سازمان ملل آزادی مطبوعات را یکی از پیش شرط‌های به رسمیت شناختن حکومت طا-لبان عنوان کرده است، اما طا-لبان بارها گفتند که آزادی بیان در افغانستان وجود دارد و رسانه‌ها آزادانه فعالیت می‌کند.
از سوی دیگر، شکریه حجت یکی از خبرنگاران به خبرگزاری دید می‌گوید که وضعیت کاری برای خبرنگاران زن بسیار دشوار شده است که در برخی از موارد به زنان خبرنگار اجازه حضور در کنفرانس‌ها داده نمی‌شود.
حجت از نهادهای بین‌المللی خواستار توجه بیشتر به وضعیت رسانه‌ها در افغانستان شده و می‌گوید که امارت اسلامی نیز باید زمینه فعالیت را برای رسانه‌ها فراهم کند.
گفتنی است که بعد از حاکمیت طا-لبان شرایط کاری برای خبرنگاران زن محدودتر شده و تعداد زیادی از خبرنگاران زن مجبور به ترک فعالیت شان شدند.
از سوی دیگر سلمان شریفی خبرنگار به خبرگزاری دید می‌گوید که با توجه به وضعیت، آینده کار رسانه‌ای دچار مشکلات زیادی است و اگر رسانه و خبرنگار نباشد گردش اطلاعات در جامعه متوقف می‌شود.
شریفی می‌گوید: به دلیل بلند بودن تهدیدها علیه جامعه رسانه‌ای و خبرنگاران، کسانی که در این شرایط اطلاع رسانی می‌کنند با ترس و هراس زیادی این ریسک را می‌پذیرد.
گفتنی است که پیش از این برخی از رسانه‌ها فعالیت‌شان را متوقف کردند و در کنار آن صدها خبرنگار وظایف شان را از دست دادند و به کارهای شاقه روی آوردند.
نهادهای بین‌المللی همواره از وضعیت نامطلوب آزادی بیان در افغانستان مواردی را اعلام کرده است ولی این گفته‌ها از سوی طا-لبان به دور از واقعیت خوانده شده است.
