سفر امیر قطر به امریکا؛ افغانستان در کجای این دیدار قرار دارد؟
روابط استراتژیک قطر و امریکا، بعد خاصی به این سفر داده است، اما عنایت به تحولات مهم منطقه‌ای و جهانی از جمله بحران روسیه و اوکراین و تحولات افغانستان، اهمیت این سفر را چند برابر می‌کند.
سفر تمیم بن حمد به واشنگتن، از اهمیت زیادی برخوردار است و مسئله افغانستان هم یکی از محورها و اهداف این سفر برشمرده شده است.
قطر و امریکا روابط استراتژیک دارند و این، معنا و محتوای خاصی به سفر امیر قطر به واشنگتن داده است.
روابط استراتژیک قطر و امریکا، بعد خاصی به این سفر داده است، اما عنایت به تحولات مهم منطقه‌ای و جهانی از جمله بحران روسیه و اوکراین و تحولات افغانستان، اهمیت این سفر را چندبرابر می‌کند.
قطر در چند ساله پسین، پایگاه سیاسی طا-لبان بوده و اولین میکرو-کشوری است که از بازگشایی نمایندگی سیاسی طا-لبان در پایتخت خود، دوحه، میزبانی کرد. پس از آن این قطر بود که محل امضای مهم‌ترین توافق صلح امریکا با گروهی شد که بیست سال با آن جنگیده بود. روند تقریباً دو ساله مذاکرات صلح امریکا و طا-لبان در دوحه و نهایتاً امضای توافق صلح میان آنان، جایگاه قطر را در بازی‌های سیاسی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بالا برد و ریاض را که مدعی رهبری جهان اسلام است، به انزوا کشاند.
اکنون اگر می‌بینیم عربستان نسبت به حکومت طا-لبان روی خوش نشان نمی‌دهد، ریشه در همان فرایندی دارد که در دو سال گذشته در قطر پشت سر گذاشته شد.
قطر به خوبی نشان داد که وقتی می‌تواند به عنوان کانال ارتباطی بین طا-لبان و امریکا عمل کند، از سیاست خارجی بسیار فعال برخوردار است. در کنار آن، قطر به عنوان یک کشور اصلی تولید کننده گاز برای امریکا اهمیت حیاتی دارد.
خودداری این میکرو-کشور از ورود به جنگ یمن و درگیری با دیگر اعضای شورای همکاری خلیج فارس، موضوع دیگری است که دست دوحه را در بازی‌های سیاسی مهم بین‌المللی باز و برنده ساخته است.
به همین جهت است که قطر اکنون خود را محق می‌داند که نسبت به وضعیت امروز و آینده منطقه و افغانستان دارای سهم بداند و در آن مداخله کند.
مذاکرات صلح طا-لبان و امریکا که قطر میزبان آن بود، اگرچه به لحاظ اتوریته و اقتدار بین‌المللی، به حیثیت جهانی امریکا صدمات جبران‌ناپذیر وارد کرد، اما فرصت طلایی و بی‌نظیری برای نجات امریکا از باتلاق جنگ افغانستان فراهم ساخت و از این جهت امریکا قطر را از منظر یک تسهیل‌کننده خود برای پایان بخشیدن به جنگ بی‌حاصل بیست ساله در افغانستان می‌داند.
بنابراین بی‌دلیل نیست که جین ساکی، سخنگوی کاخ سفید این دیدار را فرصتی برای رایزنی در خصوص مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی می‌داند و تأکید می‌کند که از جمله بارزترین ثمرات آن، تقویت امنیت و شکوفایی در منطقه و کل خاورمیانه و تضمین ثبات تامین انرژی جهانی خواهد بود.
این سفر در حالی انجام می‌شود که به دنبال فروپاشی ساختار سیاسی جمهوریت در افغانستان و تسلط طا-لبان بر کشور، به مثابه مهم‌ترین برایند مذاکرات صلح دوحه، افغانستان در بدترین شرایط سیاسی و انسانی قرار دارد و جهان برای وقوع سونامی مرگبار فاجعه انسانی در کشور، لحظه‌شماری می‌کند، اما آیا این سفر گرهی از کار فروبسته افغانستان باز خواهد کرد؟ مطمئناً نه؛ زیرا قطر به همان میزان که بازیگر خوبی در مذاکرات صلح امریکا و طا-لبان بود، مطیع و منقاد امریکا در سیاست خارجی خود هم هست و این، هرگونه نقش‌آفرینی مثبت قطر در افغانستان را منتفی می‌کند.
