شاهراه‌ها؛ جولانگاه طالبان و دزدان

خنجان و دوشی و کیله‌گی و چشمه شیر در بغلان و رباطک در سمنگان، از نقاطی است که یا دزد مسلح دارد یا ایست بازرسی طالبان در آن از شما پذیرایی می‌کند

از شاهراه مرگ کابل- قندهار تا دره مرگ در جلریز و اینک شاهراه کابل- مزارشریف، جاده‌های کشور به جولانگاه طالبان و دزدان مسلح مبدل شده است. اکنون اگر در هر جاده کشور از مرکز به سوی ولایات حرکت کنید، اضطراب و ترس و دلهره مواجه شدن با ایست بازرسی طالبان و یا کمین دزدان، بر شما چیره شده و کل سفر را در عذاب می‌گذرانید.
برخی نقاط شاهراه کابل- مزارشریف جداً مشکلات امنیتی دارد. قره‌باغ در داخله محدوده کابل، خنجان و دوشی و کیله‌گی و چشمه شیر در بغلان و رباطک در سمنگان، از نقاطی است که یا دزد مسلح دارد یا ایست بازرسی طالبان در آن از شما پذیرایی می‌کند. نظامیان کشور به هیچ عنوان نمی‌توانند از طریق زمینی از مرکز به شمال و از شمال به مرکز رفت و آمد کنند؛ زیرا گروه طالبان با افراز ایست بازرسی، آنان را شکار کرده و جا در جا می‌کشند.
«جاده مرگ؛ دره‌ای در اعماق جهنم» روایت‌هایی است که شهروندان از چشم دید شان از شاهراه‌های کشور روایت می‌کنند. شاهراه کابل- مزارشریف یکی از ناامن‌ترین شاهراه‌های کشور محسوب می‌شود که در مربوطات ولایت بغلان و سمنگان دزدان مسلح و گروه طالبان از چالش بزرگ این جاده است.
شاهراه کابل-لوگر، تخار- بغلان، قندهار-هرات، کابل- بامیان، شاهراه کابل- مزارشریف از شاهراه‌هایی است که گروه طالبان و دیگر گروه‌های مسلح در آن مشکلات جدیی برای شهروندان کشور به وجود آورده است. از باج‌گیری از موترهای باربری تا تیرباران مردم به اتهام کارمند دولت بودن.
برادرم دو شب پیش از مزارشریف به سو حرکت کرد. ساعت ۸ شب با من تماس گرفت و گفت حرکت کرده‌ام. گفتم: شب حرکت کردی، راه‌ها چطور است خبر داری؟
برایش گفتم که اگر وضعیت راه خوب نیست، فردا حرکت کن. گفت: چندان وضعیت خوب ندارد پناه بر خدا.
صبح وقتی که بیدار شدم، تیلفونم زنگ خورد شماره ناشناس بود، وقتی پاسخ دادم برادرم بود و با صدای لرزان گفت بیا سرای شمالی که دیشب ما را دزد زده، هیچ چیز نمانده، بیا کرایه موتر را حساب کن.
این وضعیت حاکم شاهراه‌های افغانستان است. همواره مسافران از وضعیت بدامنیتی و دزدی در شاهراه‌ها شکایت دارند. شاهراه کابل-مزار که از ولایت بغلان می‌گذرد یکی از ناامن‌ترین شاهراه‌های کشور است. ساحات خنجان، دوشی، کیله‌گی و چشمه شیر در این میان بیشترین تروریست و دزد را در خود جای داده است که هرازگاهی موترهای مسافر بری را توقف داده، اموال مسافران را می‌دزدند یا کارمندان دولت را تیرباران می‌کنند. این گزارش‌ها همواره با نهادهای امنیتی شریک ساخته شده است.
به نظر می‌رسد عوامل زیادی در ناامن شدن شاهراه‌های کشور نهفته است، از عدم پرداخت به موقع معاشات پولیس تا فساد گسترده در این ارگان، وضعیت بد اقتصادی مردم در طول جاده، خشکسالی، عدم حاکمیت قاطعانه دولت و حضور گروه طالبان به عنوان عامل اصلی.
تمام این عوامل در ناامنی جاده‌های عمومی کشور دخیل است، اما جنگی که طالبان علیه نظام به راه‌انداخته و زمینه ساز عدم حاکمیت قاطعانه دولت در شاهراه‌ها و روستاها شده، علت العلل ناامنی و جرئت یافتن عناصر فرصت طلب جرمی است.
اگر گروه طالبان ساحات را ناامن نسازد، حاکمیت دولت را تضعیف نسازد، مردم را در کار و بار زندگی روزمره بگذارد، بدون شک اولاً عناصر فرصت طلب جرمی جرئت نمی‌کنند که در شاهراه عمومی دارایی مردم را بدزدند و ثانیاً اگر هم چنین عمل جرمی را انجام بدهند، از سوی حکومت بازداشت شده و زمینه آن برچیده می‌شود.
پس با این اوصاف، عامل اصلی دزدی و ناامنی راه‌ها حضور و جنگ طالبان علیه دولت بوده و با سرکوب این گروه امنیت در شاهراه‌ها، این خطوط سیاه مرگ برخواهد گشت.