طالبان؛ بی‌باور به صلح و گفت‌وگو
دولت افغانستان همچنان که در مذاکرات طولانی قطر دور زده شد و در حاشیه قرار گرفت پس از آن نیز هیچ تعهدی نسبت به مواد و مفاد توافقنامه صلح امریکا ـ طالبان ندارد
روز سه شنبه نوزدهم حمل، گروه طالبان اعلام کرد که رهایی زندانیان این گروه، به بهانه‌های مختلف به تعویق می‌افتد و دیگر تیم فنی این جریان در کابل در نشست‌های بی‌نتیجه با دولت اشتراک نمی‌کند.
به دنبال آن، عبدالمتین بیگ رییس اداره مستقل ارگان‌های محلی گفت که طالبان برای اولین مرحله رهایی زندانیان خود، فهرست ۱۵ نفری از فرماندهان جنگی‌شان را به حکومت دادند که «عملا دست‌شان به خون مردم آغشته است».
او گفت که رهایی این زندانیان ممکن نیست و دولت حاضر شده ۴۰۰ نفر از زندانیان کم‌خطر این گروه را رها کند، اما طالبان قبول نمی‌کنند.
به این ترتیب، روند آزادی زندانیان طالبان همچنان که پیش‌بینی می‌شد با مشکل جدی مواجه شده و انتظار نمی‌رود به زودی و آسانی آغاز شود؛ زیرا قطع مذاکرات طالبان با دولت در زمینه آزادی زندانیان این گروه، نشان‌دهنده این واقعیت است که آنچه به عنوان پیش‌شرط آغاز مذاکرات بین‌الافغانی در توافقنامه صلح امریکا و طالبان درج شده، فاقد زمینه‌های سریع عملیاتی شدن است. سخنان رییس ارگان‌های محلی هم مبین این حقیقت است که طالبان تلاش می‌کنند شرایط خود را به صورت یکجانبه بر دولت افغانستان تحمیل کنند؛ چیزی که نه‌تنها به پیشرفت در جهت رسیدن به توافق صلح کمک نمی‌کند، بلکه راه رسیدن به تفاهم در هر سطحی را دشوارگذارتر می‌کند.
تأکید طالبان بر آزادی ۱۵ فرمانده مهم این گروه متضمن دال مرکزی سر باز زدن آنان از تسهیل و تسریع روند مذاکرات صلح است؛ زیرا پافشاری بر آزادی ۱۵ فرمانده کلیدی بیش از آن‌که معطوف به زمینه‌سازی برای صلح باشد، مبتنی بر تقویت عقبه نظامی و توان مدیریتی این گروه در میدان جنگ است. به علاوه، آزادی فرماندهان دانه‌درشت و محوری طالبان از زندان در بُعد سیاسی نیز توازن چانه‌زنی با دولت را به نفع طالبان به هم می‌زند و دست دولت را در میز مذاکره نیز خالی می‌کند.
تجربه پیشینی دولت افغانستان در زمینه آزادی انس حقانی نیز نشان می‌دهد که آزادی بدون قید و شرط زندانیان طالبان، به ویژه فرماندهان ارشد این گروه نه‌تنها سودی به حساب سیاسی افغانستان واریز نمی‌کند، بلکه بستر تقویت اردوگاه دشمن را نیز فراهم می‌سازد؛ آنچنان که با آزادی انس حقانی، تنها اتفاقی که افتاد آزادی دو استاد امریکایی از اسارت طالبان بود.
طبیعی است که همراهی امریکا با طالبان در اعمال فشار بر دولت افغانستان برای آزادی زندانیان این گروه برآمده از تعهد واشنگتن در توافقنامه صلح با طالبان مبنی بر آزادی ۵ هزار زندانی این جریان است، اما این چیزی نیست که الزامی برای کابل به دنبال بیاورد. دولت افغانستان همچنان که در مذاکرات طولانی قطر دور زده شد و در حاشیه قرار گرفت پس از آن نیز هیچ تعهدی نسبت به مواد و مفاد توافقنامه صلح امریکا ـ طالبان ندارد.
بر این اساس، اتخاذ هرگونه رویکردی از سوی طالبان در قبال آزادی زندانیان این گروه، بی‌مبنا و فاقد توجیه و اعتبار حقوقی است در حالی که مسئولیت دولت دفاع از حقوق مشروع مردم افغانستان و دستاوردهای ارج‌مند مادی و معنوی آن در نزدیک به دو دهه گذشته است نه ارجحیت دادن به منافع استراتژیک حامیان خارجی و داخلی طالبان.
