فهرست نامزدان حذف شده منتشر شد؛ باید همین تعداد حذف می‌شد؟

شهروندان انتظار داشتند این لیست طولانی‌تر باشد. از دیروز تا به امروز اکثریت شبکه‌های اجتماعی تقریباً این گونه پست مانده‌اند: از کارکرد کمیسیون شکایات انتخاباتی استقبال می‌کنیم، اما انتظار ما بیشتر بود.

تاریخ بشریت تاریخ تنش‌ها برای تصرف قدرت سیاسی بوده است؛ یعنی جا به جایی قدرت سیاسی یکی از معضلات مهم جوامع انسانی بوده است. انسان‌ها قرن‌ها برای تصرف قدرت با یکدیگر مبارزه کردند و انسان‌های فراوان در این راه از بین رفتند.
در نظام‌های دمکراتیک و مردم‌سالار تا حدودی به وسیله ساز و کار مسالمت‌آمیزی به نام انتخابات به این معضله نقطه پایان گذاشته شده است. بنابرین انتخابات مفهوم اصلی و مرکز ثقل نظام دمکراسی است و در تصور ساده و رایج، دمکراسی و انتخابات با هم مساوی است.
بنابرین، می‌توانیم انتخابات را به قلب نظام‌های دمکراتیک تشبیه کنیم. اگر بخواهیم دمکراسی را زنده نگهداریم باید از قلب آن یعنی انتخابات حفاظت بیشتر کنیم. سلامت انتخابات متضمین سلامت تمام نظام است و ناکامی پروسه انتخابات منجر به ناکامی تمام نظام می‌شود.
متاسفانه، از زمانی که نظام مردم‌سالاری در افغانستان آمده است پروسه انتخابات آن همیشه مورد انتقادهای شدید بوده است و ما هرگز شاهد یک انتخابات سالم نبودیم.
کمیسیون انتخابات و کمیسیون شکایات انتخاباتی که مسئولیت برگزاری و بررسی قضایای انتخاباتی را دارند، همیشه ناکام بوده است.
انتخابات پارلمانی دوره قبل و انتخابات ریاست جمهوری همواره مشکل آفرین می‌شد. تشکیل حکومت وحدت ملی نیز نتیجه کارنامه ناکام کمیسیون‌های انتخاباتی است. اگر کمیسیون‌های انتخاباتی نابسامانی‌های گذشته را تکرار کند، احتمال این که تمام نظام دمکراسی، قانون اساسی و دستاوردهای چندین ساله به خطر مواجه شود، بعید نیست. یعنی اگر این قلب زخمی تداوی نشود، سرنگونی حکومت را حتمی می‌سازد.
کارگزاران کمیسون‌های انتخاباتی با درک از وضعیت موجود، به نظر می‌رسد برای سلامت انتخابات نسبت به گذشته تلاش بیشتر دارند.
عبدالعزیز آریایی رییس کمیسیون شکایات انتخاباتی مدتی قبل موضع قاطعانه و جدی خود را علیه کسانی که عضویت گروه‌های مسلح غیرمسئول دارد، اعلام داشت. جدیت کمیسیون شکایات انتخاباتی علیه افراد متهم به جرایم، اعتبار و جایگاه کمیسیون‌های انتخاباتی را در میان مردم افزایش داده بود. مردم انتظار دارند کسانی که مجرم است در زندان باشند نه در چوکی قدرت، شهروندان انتظار دارند قانون تنها بالای افراد ناتوان تطبیق نشود، بلکه بالای افراد قدرت‌مند نیز تطبیق شود. شهروندان از کمیسیون‌های انتخاباتی انتظار دارند که قانون را تطبیق کند و سلامت انتخابات را تضمین. زورگویی، واسطه بازی و رشوه ستانی در کمیسیون راه نیابد. جامعه تشنه برگزاری یک انتخابات عادلانه، قانونی و شفاف است.
اما کمیسیون‌های انتخاباتی هرباری سلامت انتخابات را به خطر مواجه ساخته و مردم را نسبت به انتخابات بی‌باور می‌کنند. انتظار شهروندان از انتخابات پیش رو روشن است که کارنامه سیاه و گوسفندی گذشته تکرار نشود.
وقتی دیروز علی‌رضا روحانی سخنگوی کمیسیون شکایات انتخاباتی لیست حذف ۳۵ نفر را اعلام کرد، شهروندان ازین کارکرد کمیسیون شکایات انتخاباتی فوق‌العاده استقبال کردند و صفحات مجازی پر بود از تمجید و تعریف کارنامه کمیسیون شکایات انتخاباتی.
کمیسیون دقیقاُ کسانی را حذف کرد که انتظار می‌رفت حذف شود و اعتبار مردم نسبت به کمیسیون شکایات بیشتر شد. برعلاوه این خوشحالی، نگرانی عمومی و مشترک همه شهروندان این بودند کسانی که حذف شده‌اند مستحق حذف‌اند، اما این لیست کافی نیست. شهروندان انتظار داشتند این لیست طولانی‌تر باشد. از دیروز تا به امروز اکثریت شبکه‌های اجتماعی تقریباً این گونه پست مانده‌اند: از کارکرد کمیسیون شکایات انتخاباتی استقبال می‌کنیم، اما انتظار ما بیشتر بود.
اکثریت افراد به ورق نخست کمیسیون شکایات انتخاباتی توجه کرده‌اند که لیست ۳۵ نفری حذف شده‌ها را اعلام کرده بود. اما در ورق دوم لیست ۴۵ نفر دیگر را نیز درج نموده است که اخطار جدی، اخطار و توصیه دریافت کردند و در پایان نیز تذکر داده است که اگر کمیسیون به مدارک بیشتر دست‌رسی پیداکند، این افراد را نیز حذف می‌کند. اگر کمیسیون شکایات انتخاباتی این افراد را نیز حذف کند، اعتبار و جایگاه از دست رفته کمیسیون‌های انتخاباتی را می‌تواند دوباره احیا کند.
اگر لیست حذف شده‌گان به همین لیست انتشار یافته بسنده شود، سوالاتی در ذهن مردم باقی خواهد ماند. شهروندان درباره کارکرد کمیسیون‌های انتخاباتی به چشم تردید نگاه خواهد کرد. نمونه آن سوالات این است که چرا عده‌ای افراد که باید حذف می‌شد نشده است؟ آیا کمیسیون توانایی مقابله را با زورمندان ندارد؟ آیا ممکن در کمیسیون شکایات انتخاباتی نیز واسطه بازی و رشوه ستانی موجود است؟ وغیره….

اگر کمیسیون شکایات انتخاباتی می‌خواهد اعتبار و جایگاه خود را در میان مردم احیا کند و اعتماد جامعه را نسبت به انتخابات افزایش دهد، باید سلامت انتخابات را تضمین نموده و جلو افراد غیر واجد شرایط را بگیرد.
عباس نقاوت- استاد دانشگاه