«مجمع افغان‌ها» چه دردی را دوا می‌کند؟
لویه جرگه یا مجمع افغان‌ها دردی از این ملت دوا نمی‌کند و در خوشبینانه ترین حالت، کنفرانس بن از نوعی دیگر تکرار خواهد شد
اخیراً زیر فشار بین‌المللی و داخلی طا-لبان اعلام کردند که در پی برگزاری نشستی زیر نام «مجمع افغان‌ها» هستند. این نشست که از سوی ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی طا-لبان اعلام شده در واقع نوعی از «لویه جرگه» است که طا-لبان از گرفتن نام آن طفره می‌روند. مجاهد گفته است که این گردهمایی که تاکنون نامی برای آن انتخاب نشده در جهت گردآوری نظرات مردم افغانستان برای تشکیل حکومت و کسب مشروعیت برگزار می‌شود. هرچند طا-لبان نام آن را نه لویه جرگه که مجمع افغان‌ها گذاشته‌اند، ولی در واقعیت امر چیزی فراتر از لویه جرگه و توسل به همان روش سنتی قبیله‌ای برخاسته از متن جامعه روستایی نیست که در چند سده اخیر مبدل به میکانیزمی در جهت دور زدن مسیر دموکراتیک شده و برای حاکمیت در افغانستان دستاویزی گشته در جهت رسیدن به اهداف سیاسی و هژمونیک خود.
بر این اساس، توسل طا-لبان به لویه جرگه زیر نام «مجمع افغان‌ها» هم گامی در همان مسیر است که پیموده شده و در چند دهه خیر آزمایش پس داده است و میکانیزمی بوده در خدمت حاکمیت و از سوی حاکمیت.
اکنون نیز که طا-لبان می‌خواهند به این طریق متوسل شوند و برای رسیدن به مشروعیت راه گذشتگان را بپیمایند، با کمی اکراه نسبت به نام آن، می‌خواهند لویه جرگه برگزار کنند و مشروعیت داخلی خود را از آن کسب نمایند. طا-لبان به خوبی می‌دانند که لویه جرگه طریقی نیست که بتواند مشروعیت بیافریند و وضعیت بحرانی کشور را جمع کند؛ زیرا این طریق در خوشبینانه ترین حالت در حد یک سازوکار حل منازعات قبیله‌ای و روستایی مطرح بوده و فراتر از آن نتوانسته که از کل یک ملت نمایندگی کند و سازوکاری باشد مردم سالارانه که آرای تمام شهروندان کشور در آن متبلور شود.
از جانب دیگر، لویه جرگه در دو دهه گذشته چنان از معنی و مدلول اصلی خود منحرف شده که دیگر محال است برگردد و مردم افغانستان در جمع کند و پاسخگوی نیازهای سیاسی و مدرن جامعه باشد. از همین منظر است که می‌توان گفت، برگزاری لویه جرگه زیر هر نام و نشانی که باشد، دردی از مردم دوا نمی‌کند و در نهایت منجر به یک دوره دیگر از بحران و پسرفت در جامعه ما می‌شود که برایند آن جز ناامنی و عدم ثبات و ناکامی چیز دیگری نخواهد بود.
از این جهت، لویه جرگه یا مجمع افغان‌ها دردی از ملت افغانستان دوا نمی‌کند و اگر طا-لبان واقعاً به دنبال این هستند که آرا و نظریات تمام مردم را داشته باشند و مشروعیت داخلی را به طور جامع کسب کنند، باید به جای توسل به سازوکار غیر دموکراتیک لویه جرگه، به آرای مردم به طور مستقیم و با توجه به نیاز امروزی جامعه مراجعه کرده و بدانند که ملت چه می‌خواهد و در کدام جهت باید گام بگذارند.
بنا بر این، لویه جرگه یا مجمع افغان‌ها دردی از این ملت دوا نمی‌کند و در خوشبینانه ترین حالت، کنفرانس بن از نوعی دیگر تکرار خواهد شد.
