ناامنی فزاینده؛ آیا امریکا عمداً افغانستان را ناامن نگه‌داشت؟
از رهگذر تامین امنیت و مبارزه با هراس‌افکنی دیده می‌شود کاخ سفید زیاد موفق عمل نکرده است. طالبان اکنون بیشتر از هر زمان دیگر بالای جغرافیای افغانستان مسلط هستند. در کنار طالبان، گروه داعش هم ظهور کرده و برای مردم یک تهدید جدی است.
به تازگی گزارشی منتشر شد که در آن افغانستان به عنوان ناامن‌ترین کشور جهان معرفی گردیده است. پیش از این، سوریه ناامن‌ترین کشور جهان بود. افغانستان در حالی به عنوان ناامن ترین نقطه جهان معرفی می‌شود که ایالات متحده امریکا ۱۸ سال قبل برای مبارزه با هراس‌افکنی به افغانستان حضور یافت. امریکا با روحیه انتقام‌جویی از سازمان تروریستی «القاعده» رسماً در افغانستان حضور یافت. بزرگترین فلسفه حضور امریکا در افغانستان مبارزه با گروه‌های هراس‌افکن و کار در عرصه دولت سازی بود. دولت سازی در افغانستان یکی از تعهدات جدی کاخ سفید برای مردم افغانستان بود.
وضعیت شکننده افغانستان نشان می‌دهد که امریکا در امر مبارزه با هراس‌افکنی زیاد موفق نبوده. به تازگی مقامات ارشد امنیتی امریکا اعتراف کرده‌اند که گروه القاعده هنوز در افغانستان حضور دارد و دیده می‌شود. وقتی نیروهای ناتو داخل افغانستان شدند، جغرافیای افغانستان در کنترول گروه طالبان و القاعده قرار داشت و همه چیز در افغانستان سقوط کرده بود. نیروهای خارجی در مدت زمان خیلی کوتاه، گروه‌های هراس‌افکن را به گونه‌ای شکست داد. پس از آن که طالبان در برابر نیروهای خارجی شکست خورد، اداره موقت به رهبری حامد کرزی شکل گرفت و با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نهادی به نام دولت و حکومت شکل گرفت. دولت هایی هم که در این ۱۸ سال به وجود آمده است، بسیار شکننده بوده به ویژه حکومت وحدت ملی به رهبری محمد اشرف غنی و داکتر عبدالله.
اما از رهگذر تامین امنیت و مبارزه با هراس‌افکنی دیده می‌شود کاخ سفید زیاد موفق عمل نکرده است. طالبان اکنون بیشتر از هر زمان دیگر بالای جغرافیای افغانستان مسلط هستند. در کنار طالبان، گروه داعش هم ظهور کرده و برای مردم یک تهدید جدی است. حتا زمزمه‌هایی وجود دارد که داعش از افغانستان امریکا را تهدید خواهد کرد. البته به شمول ایران و روسیه خیلی از کشورهای دیگر این نگرانی را دارند.
پس از ۱۸ سال حضور در افغانستان، حالا دولت جدید امریکا به رهبری دونالد ترامپ بحث گفت‌وگوهای صلح را در افغانستان اولویت قرار داده و سعی دارد که جنگ را با توافق سیاسی پایان دهد. روی آوردن امریکا به گفت‌وگو با طالبان، به مهفوم شکست این کشور نیز تعبیر شده است. حداقل تعبیر طالبان چنین است. زلمی خلیلزاد نماینده ویژه وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان باری گفت که دست یافتن به یک توافق سیاسی با طالبان به معنای پایان جنگ در کابل نیست. وقتی نتیجه توافق سیاسی با گروه طالبان در افغانستان منجر به پایان خشونت نگردد، پس حاصل این توافق و حضور ۱۸ ساله امریکا چیست؟
امریکا با این تعهد به کابل آمده بود که مردم افغانستان را از چنگ خشونت‌ها بیرون می‌کند. زلمی خلیلزاد در گفت‌وگو با تلویزیون آرزو می‌گوید ممکن است پس از توافق با گروه طالبان، گروه داعش آغازگر یک جنگ کوچک در افغانستان شود. این نگرانی وجود دارد که میدان بعدی داعش برای مانور افغانستان خواهد بود. سقوط افغاستان به حیث ناامن ترین کشور جهان و بحث خروج نیروهای امریکایی از کشور، این باور را القا می‌کند که امریکا در این ۱۸ سال می‌خواست ناامنی را حفظ کند تا بهانه‌ای برای حضور، داشته باشد.
یک باور از حضور امریکا در افغانستان این بوده که این کشور می‌خواسته بالای خاورمیانه بیشتر مسلط باشد و چالشی باشد برای رقبای خویش. حالا با آن که بحث گفت‌وگوهای صلح بسیار جدی شده است اما نگرانی‌هایی وجود دارد که جنگ در افغانستان پایان نیابد.
