نشست سازمان همکاری اسلامی در پاکستان؛ حکومت فراگیر یا به رسمیت شناخته شدن طا-لبان؟

تلاش پاکستان برای تشویق کشورهای اسلامی در جهت به رسمیت شناختن طا-لبان، تاکید جهان و اخصاً امریکا روی تشکیل حکومت فراگیر، حقوق بشر، آزادی بیان، حقوق زنان و مبارزه با تروریزم همدیگر را خنثی کرده و تلاش‌ها را در راستای مهار بحران موجوده اقتصادی در افغانستان متمرکز می‌سازد

شکوهمند- خبرگزاری دید
امروز پاکستان میزبان نشست فوق العاده وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی، نمایندگان امریکا و چین و روسیه و اتحادیه اروپا و ملل متحد و سازمان‌های مددرسان بین‌المللی است. در این نشست هیئتی از طا-لبان نیز به ریاست ملا امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه طا-لبان نیز دعوت شده و اشتراک می‌کند.
سه محور برای این نشست از سوی اتاق‌های فکر جهانی ترسیم شده است که تحلیل‌ و تجزیه را فرای آن دشوار و تا جایی ناممکن می‌کند. این سه محور، بحران اقتصادی افغانستان، حکومت فراگیر و به رسمیت شناختن طا-لبان است.
هرسه محور ترسیم شده در واقع با همدیگر مرتبط بوده و به گونه مجرد نمی‌توان روی یکی از آن مانور داد. بنا بر این، باید نشست سازمان همکاری اسلامی در اسلام‌آباد با در نظر داشت سه رکن یاد شده بررسی شود، تا یک تحلیل قابل قبول به پیشخوان سیاست بگذاریم.
بحران اقتصادی افغانستان:
بحران اقتصادی جاری و ساری در کشور بی‌ربط به اوضاع آشفته سیاسی و همچنان عدم رسمیت و مشروعیت بین‌المللی دولت موقت طا-لبان نیست. در این خصوص سخن زیاد گفته شده و تکرار آن لطفی ندارد، اما باید اذعان کرد که عبور از بحران موجوده بدون داشتن یک دولت مشروع و به رسمیت شناخته شده در کشور بسیار دشوار است؛ زیرا اکنون تمام مجاری اقتصادی و پولی جهان با افغانستان مسدود بوده و بانک مرکزی نمی‌تواند حتا ذخایر ارزی کشور را به دست بیاورد. گذشته از این، نگرانی‌های زیادی در رابطه به توانایی طا-لبان در مبارزه با داعش، مدیریت کشور و مشروعیت داخلی نیز مطرح است.
حکومت فراگیر:
همینجا باید تصریح کنیم که پاکستان اساساً به حکومت فراگیر در افغانستان مطابق تعاریفی که تاکنون ارائه شده، باور ندارد؛ زیرا این کشور بارها واضح ساخته و جریان‌های سیاسی اسبق با هند نزدیک بوده و قدرت گرفتن دوباره آنان یعنی افزایش نفوذ هند و کاهش نفوذ اسلام‌آباد. بنا بر این، پاکستان به عنوان میزبان این نشست و کشوری که بیشتری اثرگذاری را در افغانستان دارد، تلاش خواهد کرد که مسئله حکومت فراگیر دست کم در این نشست خیلی برجسته نشود. البته در این خصوص حکومت طا-لبان و پاکستان کاملاً هم نظر بوده و تعریف جداگانه‌ای از حکومت فراگیر دارند.
به رسمیت شناختن طا-لبان:
طا-لبان شدیداً نیاز دارند و تلاش می‌کنند که رسمیت جهانی کسب کنند. تاکنون هیچ کشور-حتی پاکستان، حکومت طا-لبان را به عنوان قدرت مشروع در افغانستان به رسمیت نشناخته است. بنا بر این، حضور هیئت طا-لبان در نشست امروز در پاکستان در واقع تلاشی است نهایی برای کسب رسمیت در سطح جهان. موانع اما سنگین و سرسخت است. امریکا و اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد تاکنون چراغ سبزی نشان نداده و احتمالاً آن را منتفی می‌دانند.
اما پرسش اساسی این است که کدام طرف در چه جهتی موفق به گرفتن امتیاز می‌شود و جایگاه ملت افغانستان در کجا قرار می‌گیرد. به نظر می‌رسد موضوع به رسمیت شناخته شدن طا-لبان و حکومت فراگیر با توجه به دلایلی که متذکر شدیم، عجالتاً چانس زیادی ندارد؛ زیرا نه طا-لبان و نه جهان تاکنون انعطاف نشان نداده‌اند. ولی آنچه باقی می‌ماند، مهار بحران اقتصادی و جلوگیری از فاجعه انسانی در زمستان است. در این خصوص کشورهای عضو و مهمانان ناظر احتمالاً روی میکانیزمی به توافق می‌رسند و نشست خاتمه می‌یابد. به عبارت دیگر، تلاش پاکستان برای تشویق کشورهای اسلامی در جهت به رسمیت شناختن طا-لبان، تاکید جهان و اخصاً امریکا روی تشکیل حکومت فراگیر، حقوق بشر، آزادی بیان، حقوق زنان و مبارزه با تروریزم همدیگر را خنثی کرده و تلاش‌ها را در راستای مهار بحران موجوده اقتصادی در افغانستان متمرکز می‌سازد.