نشست مسکو؛ از بی‌اعتمادی به طا-لبان تا تلاش آنان برای اعتمادسازی
برگزاری نشست‌هایی همانند نشست مسکو یا مدعیات طا-لبان در این اجلاس‌ها، کمک چندانی به رسمیت یافتن بین‌المللی حکومت تازه تأسیس این گروه نمی‌کند؛ مگر آن که طا-لبان به راستی آنچه در ادعا مطرح می‌کند، در عمل به کار ببندد
راحل موسوی- خبرگزاری دید
نشست مسکو با حضور نمایندگان طا-لبان و ده کشور از جمله روسیه، چین، ایران، هند و پاکستان بعد از ظهر امروز (چهارشنبه ۲۸ میزان)، آغاز شد.
غایب مهم این نشست امریکا بود و سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز در آغاز این نشست گفت از عدم حضور مقامات امریکایی در این «نشست بین‌المللی» متاسف است.
امریکا گفته است به دلایل فنی نمی‌تواند در این نشست شرکت کند.
آنچه از نشست مسکو برمی‌آید آن است که سایه سنگین بی‌اعتمادی شرکت‌کنندگان به ویژه میزبان این نشست، بر سر آن سنگینی می‌کرد. این بی‌اعتمادی به وضوح در سخنرانی سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه بازتاب یافت.
آقای لاوروف با ستایش از «تلاش» طا-لبان برای ثبات اوضاع در افغانستان، اما تأکید کرد که راه حل بلندمدت را در تشکیل یک دولت واقعاً فراگیر می‌بیند «که از منافع همه گروه‌های قومی و سیاسی نمایندگی کند».
از نظر کارشناسان نیز یکی از گزینه‌های کلیدی برای بازگشت ثبات و آرامش به افغانستان، تشکیل حکومتی است که آیینه تمام‌نمای حضور اقوام و اقلیت‌های قومی و مذهبی در ساختار سیاسی کشور باشد.
در این میان، آنچه بیش از همه مایه نگرانی مسکو و به تبع، کشورهای آسیای میانه است، چندبرابر شدن فعالیت گروه‌های تروریستی نظیر داعش است؛ چیزی که در سخنان آقای لاوروف مورد اشاره قرار گرفت و او تأکید کرد که افغانستان هنوز باثبات نیست و گروه‌های تروریستی متعددی مثل داعش حملات مرگباری را انجام می‌دهند.
تأکید لاوروف بر این که طا-لبان باید به تعهد خود مبنی بر استفاده نشدن از خاک افغانستان علیه کشورهای همسایه پایبند باشد، مورد دیگری است که می‌توان به آن به مثابه تبارز بی‌اعتمادی مسکو به کابلِ تحت کنترول طا-لبان اشاره کرد.
در مقابل اما عبدالسلام حنفی معاون رئیس‌الوزرای طا-لبان در سخنرانی خود در این نشست مدعی شد که دولت طا-لبان به تمام کشورهای جهان به ویژه به کشورهای همسایه اطمینان می‌دهد که هیچ تهدیدی متوجه آن‌ها از افغانستان نخواهد شد. او اضافه کرد: «حکومت فعلی به جامعه بین‌المللی اطمینان می‌دهد که به حیث یک حکومت مسئول تمامی مسئولیت‌های ملی و بین المللی‌اش را به خوبی درک می‌کند».
این، بخشی از تلاش طال-بان برای اعتمادسازی نسبت به خود است؛ چیزی که پیشتر در سفرهای هیئت‌های این گروه به ترکیه و دیدار نمایندگان آن با فرستادگان امریکا در دوحه قطر پس از سقوط کابل نیز دنبال شده بود.
تأکید آقای حنفی بر تشکیل «کابینه سرپرست برای سروسامان دادن به اوضاع» نیز به نوعی پاسخ او به آقای لاوروف برای تشکیل حکومت واقعاً فراگیر و همه‌شمول و تلاش دیگری برای جلب اعتماد قدرت‌های منطقه و جهان نسبت به حکومت طا-لبان بود.
با آن که افغانستان به دنبال فروپاشی جمهوریت اشرف غنی، با بحران شدید اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کند و بر پایه گزارش‌های بین‌المللی، از جمله صندوق بین‌المللی مبنی بر انقباض ۳۰ درصدی اقتصاد کشور در سال روان، با فاجعه انسانی در ابعاد وسیع مواجه است، طا-لبان اما در پی بهره‌برداری از فرصت‌هایی همانند نشست مسکو، برای به رسمیت شناخته شدن حکومت نوپای خود است.
آقای عبدالسلام حنفی معاون رییس الوزرای حکومت طا-لبان، در مسکو تأکید کرد که جهان باید حکومت طا-لبان را به رسمیت بشناسد و این، حق این حکومت است، اما وزارت خارجه روسیه دیروز (سه‌شنبه) گفته بود که مسکو هنوز آماده به رسمیت شناختن دولت طا-لبان در افغانستان نیست.
طا-لبان در دور دوم امارت خود منعطف‌تر از دور نخست ظاهر شده تا در دنیایی که به شدت عملکرد این گروه را بر پایه موازین حقوق بشری و فراگیری حکومت این گروه در کشوری دارای تکثر و تنوع قومی و مذهبی مانند افغانستان با دقت رصد می‌کند، بتواند مورد توجه و حمایت جامعه جهانی و مشروعیت بین‌المللی قرار گیرد، اما جهان بر این مهم تأکید می‌کند که طا-لبان نه بر پایه حرف‌هایی که می‌زند، بلکه بر اساس رفتاری که از خود بروز می‌دهد مورد قضاوت قرار خواهد داد.
به همین دلیل است که برگزاری نشست‌هایی همانند نشست مسکو یا مدعیات طا-لبان در این اجلاس‌ها، کمک چندانی به رسمیت یافتن بین‌المللی حکومت تازه تأسیس این گروه نمی‌کند؛ مگر آن که طا-لبان به راستی آنچه در ادعا مطرح می‌کند، در عمل به کار ببندد.
یادداشت: آرای مطرح شده در مقالات به نویسنده بر می‌گردد و بازتاب دهنده پالیسی خبرگزاری دید نیست.
