هند در کجای معادلۀ صلح افغانستان قرار دارد
نویسنده: جوانت پراساد، دیپلمات بازنشسته و سفیر اسبق هند در افغانستان
منبع: هندوستان تایمز
مترجم: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
اکثریت قابل توجه در محافل سیاسی هند این پرسش را مطرح می‌کنند که دهلی‌نو از فعالیت‌های بازسازی‌اش در افغانستان چی بدست آروده است. هند، حسن‌نیت و اشتیاق تمام مردم این کشور را کمایی کرد. قبل از حکمرانی طالبان در افغانستان، هند حضور مبهم در اذهان مردم افغانستان داشت. مردم فکر می‌کردند این کشور از آن‌ها روی گردان شده است. آن‌ها اکنون می‌دانند که هند می‌خواهد مردم افغانستان روی پای خود بایستند و خود تصمیم‌گیرنده باشند. آن‌ها می‌دانند که هند برای یک افغانستان با حاکمیت، متحد و صلح‌آمیز کار می‌کند. آن‌ها به مشترکات اهداف هند و افغانستان اعتقاد دارند و هند موفقیت‌های افغانستان را جشن خواهد گرفت.
تلاش‌های هند برای بازسازی افغانستان از پشتیبانی مالی یا احداث پارلمان، سدی بالای رودخانۀ هریرود، خطوط انتقال و نیروگاه برق و پروژه‌های توسعه‌‌ای کوچک در حوزه‌های معارف و بهداشت فراتر می‌رود. هند به ایجاد موسسات، توسعه منابع بشری، آموزش مقامات دولتی و آماده نمودن نسل جدیدی از افراد تحصیل‌کرده و ماهر برای این کشور کمک کرده است.
طالبان به دلیل مدیریت نادرست امریکا، ظرفیت افغانستان و پشتیبانی ارتش پاکستان در بخش‌هایی از افغانستان قدرت گرفت، نه به خاطر اینکه آن‌ها «هوشیار» و «سرسخت» هستند، آن‌چه دونالد ترامپ به آن باورمند است. اسدالله خالد، سرپرست وزارت دفاع افغانستان زمانی که والی قندهار بود، گفت: «این نیست که طالبان قوی هستند، ما ضعیف هستیم». وجهه طالبان با دستاوردهای آن‌ها در میدان تناسب ندارد.
بسیاری در پاکستان چنین تبلیغ می‌کنند که هند گفت‌وگوهای دوحه را تخریب می‌کند؛ زیرا دهلی‌نو دوست ندارد افغانستان و پاکستان روابط خوبی داشته باشند. به هیچ وجه. بر خلاف پاکستان که نگران روابط خوب و هماهنگ هند و افغانستان است، هند کاملاً به دوستی بین پاکستان و افغانستان راضی است. به هر حال، همان فامیل‌ها، دسته‌ها و قبایل در دو طرف مرزهای طولانی و نفوذ‌پذیر شان قرار دارند. با توجه به این امر، هند راضی خواهد بود، به شرط اینکه صرف نظر از روابط اسلام‌آباد و کابل، مردم و دولت افغانستان در تصمیم‌گیری در مورد نوع روابط شان با سایر کشورهای همسایه، از جمله هند، آزاد باشند.
آیا هند دلیلی برای نگرانی در مورد توافق صلح انجام شده بین ایالات متحده و طالبان و توافق صلح آینده بین طالبان و حکومت افغانستان دارد؟ نخیر، اگر تمام مردم افغانستان موافق باشند که صلح منافع آن‌ها را تأمین می‌کند. نخیر، اگر آن‌ها بتوانند دستاوردهای پسا-۲۰۰۱ را حفظ کنند. تمام طرف‌ها، از جمله طالبان، باید اطمینان داشته باشند که اگر آن‌ها مستقلانه عمل کنند، پشتیبانی هند را با خود دارند.
بنابر این، هند با حضور وزیر امور خارجه در مراسم افتتاحیۀ مذاکرات میان‌افغانی به تاریخ ۱۲ سپتمبر در دوحه، آماده پشتیبانی از افغانستان است. منظور این نیست که هند اکنون علاقه‌مند طالبان شده، بلکه هدف این است که اگر دولت افغانستان تعاملی با طالبان نداشته باشد، دهلی‌نو نیز هیچ ملاحظه‌ای ندارد. با حضور در دوحه، هند به ابهام در پالیسی خود نقطه پایان گذاشت. هند تمایل دارد با هر جناحی که متعهد به صلح و ثبات در افغانستان باشد، مشارکت کند. دعوت هند به مراسم دوحه تصدیق این امر بود که این کشور منافع حیاتی در افغانستان دارد. در حالی که محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، به دلیل حضور مایک پمپئو وزیر خارجه امریکا، در مراسم دوحه اشتراک نکرد، اما باید راهی پیدا شود تا ایران نیز شامل روند صلح افغانستان باشد؛ از آن‌جا که با تیرگی روابط بین ایران و ایالات متحده، روند صلح متأثر خواهد شد.
عبدالله عبدالله رییس شورای عالی مصالحۀ ملی افغانستان به روز سه‌شنبه برای رایزنی با رهبران هند، به این کشور سفر خواهد کرد تا بر پشتیبانی این کشور از روند صلح تأکید گردد. (داکتر عبدالله در رأس هیئتی صبح امروز سه‌شنبه(۱۵ میزان) به هند رفت).
هند با توصیه به رهبران قومیت‌های مختلف جهت همکاری در انسجام با دیگران برای صلح و ملت‌سازی، از تلاش‌ها برای برقراری صلح فراگیر در افغانستان حمایت کرده است. هند طرف‌دار ادغام سیاسی و اجتماعی آن‌هایی است که از وابستگی ایدئولوژیکی و فزیکی با گروه‌ها و شبکه‌های تروریستی دست بکشند، خشونت را کنار گذاشته و از کثرت‌گرایی و دموکراسی استقبال کنند. هند مخالف اسکان سیاسی افراد، گروه‌ها یا نهادهای اسلامی است که با القاعده، داعش و وابسته‌های آن‌ها مرتبط هستند، زیرا این امر دموکراسی نوپای افغانستان را از بین خواهد برد، حقوق بشر را تضعیف و نهادهای نوظهور را نابود خواهد کرد. افغانستان فروپاشیده به دست شبکه‌های تروریستی برای هند، منطقه و جهان یک فاجعه خواهد بود. بازگشت افغانستان به وضعیت گذشته نیز می‌تواند منجر به از هم گسیختگی نظام دولتی در پاکستان شود – که بسیار نگران کننده است.
برای صلح در افغانستان، باید آتش‌بس صورت گیرد. «کاهش خشونت» که به عنوان اقدام موقت تبلیغ می‌شود، کافی نخواهد بود، زیرا طالبان به تلاش‌های خود برای ترورها و بمب‌گذاری‌های هدفمند ادامه می‌دهد. آتش‌بس باید با متوقف شدن پناه‌گاه‌‌ها، تمویل و پشتیبانی از شبکه حقانی، بازوی نظامی طالبان که با ارتش پاکستان و دیگر گروه‌های تروریستی بسیار نزدیک است، همراه باشد.
