زمانی‌که جنگ سالار، گلبدین حکمتیار، شورش ۱۶ ساله خود را رها کرده و تاریخ سوءاستفاده زمان جنگ وی بخشیده شد، با استقبال رسمی فراوان به خانه بازگشت و انتظار می‌رفت تا صلح را سرعت بخشیده و یک مثال آشتی‌جویانه برای شورشیان طالبان باشد.
در عوض، رهبر اسلامگرای آتشین، مانند یک بمب در جهان غلتنده سیاست افغانستان فرود آمد. با عدول از تعهد به خلع سلاح چند هزار جنگجوی وفادار، به طور عمومی به رییس‌جمهور غنی توهین کرده و پایتخت را کاملاً حیرت‌زده ساخت که دعوت دوباره وی ممکن یک اشتباه بزرگ باشد.
وی بسیار کم طالبان را نصیحت کرده، بجز این‌که آنها را “برادر” خوانده و پیشنهاد کرده که با آنها در بیرون‌ساختن نیروهای خارجی هم‌نظر است. هرچند، تاکنون شورشیان بازگشت وی را بعد از محکوم‌کردن وی بعنوان یک “خاین” در معامله صلح با غنی، نادیده گرفته است.
خوشبینانه‌ترین تفسیر رفتار حکمتیار برقراری مجدد اعتبار سخت و ضد غربی‌اش برای تحت فشار قرار دادن طالبان است که به طور مداوم در میدان جنگ جای می‌گیرد و هیچ تمایلی برای شروع دوباره گفت‌وگوهای صلح نشان نمی‌دهد.
وی گفته است که به دنبال ساختن پل در سراسر جامعه افغانستان است و از نفوذ خود برای خاتمه‌دادن درگیری استفاده خواهد کرد.
هرچند، به باور برخی ناظران، به نظر می‌رسد که این مرد قدرتمند عاقل از قرارداد صلح به عنوان وسیله نقلیه برای جاه‌طلبی‌های سیاسی خنثی خود استفاده می‌کند. آنها از این می‌ترسند که وی به جای همکاری با دولت که او را عفو کرده و وارد زندگی عمومی ساخته، قصد ایجاد آرایه‌ی از مخالفان – به خصوص پشتون‌های که احساس می‌کنند از قدرت جا مانده‌اند – را دارد تا دولت را به چالش کشانده و سرانجام غنی را کنار بزند.
تا به حال، افغانان انگشت‌شمار بر ضد بازگشت حکمتیار سخن گفته، اما این حس که ماه عسل دیگر به پایان رسیده رو به رشد است. مقامات حکومتی سکوت اختیار کرده‌اند، گرچه، چند تن به طور خصوصی بر ضد نظریات وی ابراز نظر کرده‌اند.
آقای حکمتیار هیچ بیانیه‌ای صادر نکرده و کمک‌های که در جریان ورود وی در دسترس بوده، به غیر قابل دسترس تبدیل شده است.
عطا محمد نور، والی بلخ می‌گوید که ما از پروسه صلح استقبال می‌کنیم، اما به جای این‌که حکمتیار به دولت تسلیم شود، او طوری رفتار می‌کند که گویا دولت به وی تسلیم شده‌است.
والی بلخ همچنان گفت:” ما باید به وی کمی وقت دهیم؛ اگر از خواب بیدار شد و اصول دموکراسی را پذیرفت، همه‌گی آن را استقبال خواهد کرد، اما اگر به رفتارهای تحریک‌آمیز خود ادامه دهد، این برای آینده افغانستان خوب نخواهد بود.”
از سوی دیگر، سیما سمر، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می‌گوید که شجاعانه‌ترین کار برای آقای حکمتیار اینست که او از مردم افغانستان عذرخواهی کند.
سیما سیمر می‌افزاید:” اگر حکمتیار به اندازه‌ی کافی برای انجام این کار قوی است، این مرهمی بالای زخم‌های مردم خواهد بود و باعث زدودن کینه‌ها خواهد شد. حتی ممکن است به برقراری صلح کمک کند.”
منبع: واشنگتن پست
ترجمه از: طاهر مجاب- خبرگزاری دید
