تروریزم تهدید دیگری است که از افغانستان سرچشمه می‌گیرد و ممکن است برای کل منطقه معضل امنیتی ایجاد کند. طا-لبان به چند دلیل باید علیه گروه‌های تروریستی که در افغانستان فعال هستند، اقدام کنند. اول و مهم‌تر از همه، این گروه‌ها تهدید قابل توجهی به امنیت و ثبات افغانستان و همچنین منطقه و جهان هستند
افغانستان از زمان روی کار آمدن طا-لبان و فروپاشی حکومت اشرف غنی در سال ۲۰۲۱ با چالش‌های متفاوتی روبرو بوده است. به دلیل محدودیت‌های اعمال شده از سوی جامعه جهانی بر این کشور، تحولات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را شاهد هستیم.
وضعیت امنیتی در افغانستان ناپایدار و نگران کننده است. گزارش‌هایی از خشونت و نقض حقوق بشر توسط حکومت امارت اسلامی، از جمله قتل‌های غیرقانونی، آوارگی اجباری و محدودیت‌های آزادی بیان، تجمع و تشکل وجود دارد. افغانستان همچنین با چالش‌های امنیتی از سوی گروه‌های دیگر مانند داعش شاخه خراسان ISKP مواجه است. عدم همکاری جامعه بین‌المللی مانع توانایی حکومت طا-لبان برای مهار تهدید تروریزم و افراط‌گرایی می‌شود زیرا خروج نیروهای ایالات متحده و ناتو از افغانستان در ماه اگست ۲۰۲۱ خلاء قدرت را در این کشور ایجاد کرده که به سایر بازیگران غیر دولتی اجازه داد خود را احیا کرده و علیه غیرنظامیان بی‌گناه حملات انجام دهند. از آن زمان تاکنون، تحولات زیادی به افغانستان وارد آمده و ممکن است وضعیت امنیتی تغییر کرده باشد.
از زمان ورود طا-لبان محافظه‌کار به دهلیز قدرت کابل در سال ۲۰۲۱، وضعیت حقوق زنان در افغانستان نامشخص و به سرعت رو به وخامت است. نگرانی‌هایی وجود دارد که بازگشت طا-لبان به قدرت منجر به نابودی حقوق زنان شود، زیرا حکومت قبلی آن‌ها (۱۹۹۶-۲۰۰۱) محدودیت‌های شدیدی را بر تحصیل، کار و زندگی عمومی زنان اعمال می‌کرد. طا-لبان اعلام کرده‌اند که در چارچوب قوانین اسلامی به حقوق زنان احترام خواهند گذاشت، اما گزارش‌هایی مبنی بر محدودیت‌های آزادی حرکت، پوشش و کار زنان در برخی از مناطق تحت کنترول آن‌ها وجود دارد. سازمان‌های بین‌المللی و دولت‌ها از طا-لبان خواسته‌اند که به حقوق زنان احترام بگذارند و زنان را در حکومت‌داری و فرآیندهای تصمیم‌گیری شریک سازند. با این حال، وضعیت نامشخص است و مشخص نیست که حکومت طا-لبان چگونه بر حقوق زنان در دراز مدت تأثیر خواهد گذاشت.
افغانستان در تلاش‌های خود برای ایجاد یک حکومت باثبات و کارآمد با چالش‌های متعددی روبرو بوده است. حکومت جدید تحت رهبری طا-لبان سعی می‌کند وضعیت عمومی مردم را تسهیل کند. فقر در این کشور به شدت افزایش یافته است. گروه‌های تروریستی در این کشور فعال هستند و تلاش می‌کنند تا علیه کشورهای دیگر نیز حملاتی انجام دهند. برای جلوگیری از انجام حملات علیه سایر کشورها، طا-لبان باید ابتدا نظمی به خود بدهند. یکی از دلایل کلیدی که امارت اسلامی باید ابتدا روی دست گیرند، رسیدگی به مسایل فساد، حکومت‌داری ضعیف و کمبود ظرفیت در نهادها است. فساد اداری چالش مهمی در افغانستان بوده است و برخی تخمین‌ها حاکی از آن است که طی دو دهه گذشته میلیاردها دالر برای این کشور هزینه داشته است. فساد می‌تواند مشروعیت نهادهای دولتی را تضعیف کند، اعتماد عمومی را از بین ببرد، و مانع پیشرفت در موضوعات مهمی مانند امنیت، توسعه اقتصادی و حقوق بشر شود. علاوه بر فساد، حکومت‌داری ضعیف و فقدان ظرفیت در نهادهای دولتی نیز مانع پیشرفت افغانستان شده است. این امر ارایه خدمات اساسی، اجرای موثر پالیسی‌ها و پاسخگویی به نیازهای مردم افغانستان را با مشکل مواجه کرده است.
برای رسیدگی به این چالش‌ها، طا-لبان باید بر ایجاد نهادهای قوی، مؤثر و پاسخگو تمرکز کند. این امر نیازمند رسیدگی به فساد، بهبود حکومت‌داری و سرمایه‌گذاری در ظرفیت نهادها و پرسونل دولتی است. با انجام این کار، افغانستان می‌تواند پایه قوی‌تری برای رسیدگی به چالش‌های امنیتی، اقتصادی و اجتماعی کشور ایجاد کند و به تضمین آینده باثبات‌تر و مرفه‌تر برای افغانستان کمک کند.
تروریزم تهدید دیگری است که از افغانستان سرچشمه می‌گیرد و ممکن است برای کل منطقه معضل امنیتی ایجاد کند. طا-لبان به چند دلیل باید علیه گروه‌های تروریستی که در افغانستان فعال هستند، اقدام کنند. اول و مهم‌تر از همه، این گروه‌ها تهدید قابل توجهی به امنیت و ثبات افغانستان و همچنین منطقه و جهان هستند. گروه‌های تروریستی مانند داعش و القاعده حملاتی را انجام داده اند که منجر به کشته و زخمی شدن هزاران نفر شده است و به ایجاد جو ترس و بی‌ثباتی کمک کرده است.
دوم، اجازه دادن به این گروه‌ها برای فعالیت آزادانه در افغانستان می‌تواند مشروعیت حکومت طا-لبان و ادعای آن‌ها را به عنوان یک بازیگر مسئول و معتبر در صحنه جهانی تضعیف کند. طا-لبان اعلام کرده است که می‌خواهند دولتی ایجاد کنند که توسط جامعه بین‌المللی به رسمیت شناخته شود و اجازه دادن به گروه‌های تروریستی برای فعالیت در افغانستان احتمالاً نقض این هدف تلقی می‌شود.
سوم، عدم اقدام علیه گروه‌های تروریستی می‌تواند منجر به تحریم‌های بین‌المللی، انزوای دیپلماتیک و حتی مداخله نظامی شود. جامعه جهانی به صراحت گفته است که فعالیت گروه‌های تروریستی در افغانستان را تحمل نخواهند کرد و اگر طا-لبان در مقابله با آن‌ها اقدامی نکنند، ممکن است با عواقب جدی روبرو شود. در مجموع، طا-لبان موظف است علیه گروه‌های تروریستی فعال در افغانستان به منظور حفاظت از امنیت و ثبات کشور، تعهد به حکومت‌داری مسئولانه و اجتناب از پیامدهای منفی اقدام کند.
پاکستان در طول سالیان گذشته نقش مهمی در حمایت از افغانستان به ویژه در زمینه‌های امنیتی، توسعه اقتصادی و کمک‌های بشردوستانه ایفا کرده است. پاکستان از افغانستان حمایت دیپلماتیک و سیاسی کرده و گفت‌وگوهای صلح و ارتقای همکاری‌های منطقه‌ای را تشویق و ترغیب کرده است. پاکستان همچنین طی چهار دهه گذشته میزبان میلیون‌ها پناهجوی افغانستانی بوده و برای آن‌ها سرپناه، آموزش و مراقبت‌های صحی فراهم کرده است. علاوه بر این، پاکستان حمایت مالی و لوجستیکی قابل توجهی از جمله توسعه زیرساخت‌ها، تسهیل تجارت و ترانزیت فرامرزی به افغانستان ارایه کرده است.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که روابط بین افغانستان و پاکستان به دلیل عوامل مختلفی از جمله اختلافات مرزی، اتهامات تروریزم فرامرزی و اولویت‌های متفاوت استراتژیک پیچیده شده است. در حالی که پاکستان اقداماتی را برای حمایت از افغانستان انجام داد، مواردی نیز وجود داشت که مقامات افغانستان از نقش پاکستان در این کشور انتقاد کرده و اسلام‌آباد را به حمایت از گروه‌های تروریستی متهم کرده اند. به طور کلی، در حالی که پاکستان در حمایت از افغانستان نقش ایفا کرده است، برای هر دو کشور مهم است که به کار در جهت ایجاد روابط قوی‌تر و همکاری بیشتر بر اساس اعتماد و احترام متقابل ادامه دهند. این امر می‌تواند به ارتقای ثبات و امنیت در منطقه کمک کند و از تلاش‌های افغانستان برای ایجاد آینده‌ای باثبات و مرفه برای مردمش حمایت کند.
افغانستان در سال‌های اخیر با چالش‌های مهمی از جمله بی‌ثباتی سیاسی، خشونت، مشکلات اقتصادی و بحران‌های بشردوستانه روبرو بوده است. برای جامعه بین‌المللی مهم است که به تعامل با افغانستان ادامه دهد و برای کمک به رسیدگی به این چالش‌ها حمایت کند. انزوای افغانستان می‌تواند چندین پیامد منفی داشته باشد. نخست، این امر می‌تواند بحران اقتصادی را تشدید و به معیشت مردم عادی، به ویژه آن‌هایی که در حال حاضر آسیب پذیر هستند، آسیب بیشتری وارد کند. دوم، این امر می‌تواند مانع ارسال کمک‌های بشردوستانه شود و وضعیت وخیم بشردوستانه در کشور را تشدید کند. سوم، می‌تواند منجر به بی‌ثباتی سیاسی بیشتر شود و به طور بالقوه به احیای افراط‌گرایی خشونت‌آمیز کمک کند.
علاوه بر این، جامعه بین‌المللی موظف است از افغانستان و مردم آن در تلاش برای ساختن آینده باثبات، صلح‌آمیز و مرفه حمایت کند. این امر می‌تواند شامل ارایه کمک‌های بشردوستانه، حمایت از توسعه و بازسازی اقتصادی و ترویج حکومت فراگیر و دموکراتیک باشد.
