پاکستان از طا-لبان چی به دست آورد؟
اکنون چه باید کرد؟ مفهوم این است که رهبری نظامی خواهان اصلاح مسیر است، همان‌طور که ساختار ملکی خواهان آن است. دست‌کم یک تصمیم گرفته شد که در این مرحله به دنبال مذاکره مستقیم با تحریک طا-لبان پاکستان نباشیم
اشتباه نکن. تروریزم در پاکستان احیا شده است. حمله تروریستی بر پولیس در پیشاور موجی از شوک را در بین مردم به وجود آورده است. مردم از بازگشت روزهای سیاه جنگ علیه تروریزم می‌ترسند، زمانی که گروه‌های شبه‌نظامی وحشت و دهشت را در سراسر این کشور پخش کردند. قتل عام ارتش در دسمبر ۲۰۱۴ بود که کشور را متحد کرد. به‌رغم اینکه عمران خان در آن زمان به دنبال سرنگونی دولت مسلم لیگ-نواز PML-N بود، اجماع ملی به دست آمد. وحدت ملی، برنامه اقدام ملی را برای جلوگیری از موج تروریزم تهیه و ترتیب کرد. در عرض چند ماه، عملیات نظامی با مقیاس کامل در مناطق قبایلی سابق و همچنین عملیات اطلاعاتی در مراکز شهری آغاز شد. اقدامات قاطع تروریست‌ها را از پاکستان بیرون راند و حالت عادی را به این کشور بازگرداند. اما در این روند، پاکستان هزینه هنگفتی را هم از نظر جان و هم از نظر مادی پرداخت. با توجه به اینکه تروریست‌ها چگونه به دولت پاکستان آسیب وارد کردند، امید بود که این کشور هرگز اجازه ندهد که این هیولاها دوباره قوانین دولت را به چالش بکشند.
اما پس از تسلط طا-لبان افغانستان بر کابل در اگست ۲۰۲۱، وضعیت تغییر کرد. بسیاری از جمله کسانی که در راس امور نشسته بودند، پیروزی طا-لبان افغانستان را به عنوان یک موفقیت بزرگ برای پاکستان به تصویر کشیدند. پیش‌فرض جشن آن‌ها این بود که تسلط طا-لبان افغانستان به این معنی است که «سازمان‌های متخاصم» دیگر از وضعیت ناآرام افغانستان برای هدف قرار دادن پاکستان استفاده نخواهند کرد. دولت دوست افغانستان گروه‌هایی مانند تحریک طا-لبان پاکستان (TTP) و گروه‌های وابسته به آن را بیرون خواهد کرد. زمانی که پاکستان درخواست رسمی برای اقدام قاطع علیه تحریک طا-لبان پاکستان کرد، طا-لبان افغانستان به جای عمل به آن، از اسلام‌آباد خواست به دنبال راه‌حلی از طریق مذاکره با تروریست‌ها باشد. شبکه حقانی نقش میانجی را بازی کرد و پاکستان گفت‌وگوها را با تحریک طا-لبان پاکستان آغاز کرد. گفت‌وگوها در آغاز که منجر به آتش‌بس توسط گروه‌های تروریستی شد، پیشرفت‌هایی داشت. در ازای آتش بس، پاکستان اعضای تحریک طا-لبان پاکستان از جمله برخی تروریست‌های تندرو را آزاد کرد. حتی تعداد کمی توسط ریاست جمهوری مورد عفو قرار گرفتند. سپس در یک تصمیم عجیب و غریب دیگر که توسط چند نفر بدون رایزنی مناسب اتخاذ شد، پاکستان به هزاران عضو تحریک طا-لبان پاکستان اجازه بازگشت داد. معامله این بود که آن‌ها خلع سلاح برمی‌گردند. این روند به قدری ناقص بود که مقامات محلی حتی از این ترتیبی که منجر به درگیری و همچنین اعتراض مردم شد، آگاه نبودند.
با آغاز بازگشت اعضای تحریک طا-لبان پاکستان، تعداد حملات تروریستی نیز افزایش یافت. کاملاً مشخص است که TTP از این حرکت برای گروه‌بندی مجدد استفاده کرده است. پاکستان بار دیگر همان اشتباه قبلی را مرتکب شد.
در یکی از جلسات کمیته عالی‌رتبه که پس از حمله تروریستی مرگبار در پیشاور برگزار شد، تصدیق شد که به دنبال مذاکره مستقیم با تحریک طا-لبان پاکستان و اجازه دادن به اعضای آن برای بازگشت، یک اشتباه بود. این تصمیم با عجله گرفته شد و این یک اشتباه محاسباتی بود. اما چه کسی، آن‌هایی را که این قضاوت نادرست را انجام داده‌اند، بازخواست می‌کند؟ اگر نه تنها به خاطر معاملات مالی بلکه در مقابل چنین تصمیماتی فرآیند پاسخگویی وجود می‌داشت، شاید این کشور با چنین شرایطی مواجه نمی‌شد.
اکنون چه باید کرد؟ مفهوم این است که رهبری نظامی خواهان اصلاح مسیر است، همان‌طور که ساختار ملکی خواهان آن است. دست‌کم یک تصمیم گرفته شد که در این مرحله به دنبال مذاکره مستقیم با تحریک طا-لبان پاکستان نباشیم. از آنجایی که تحریک طا-لبان پاکستان فعالیت خارج مرزی دارند، رهبری ملکی و نظامی پاکستان تصمیم گرفته که این موضوع را با طا-لبان افغانستان در بالاترین سطح مطرح کنند. پاکستان به دنبال مداخله هیبت‌الله آخوندزاده رهبر طا-لبان افغانستان برای مقابله و مهار تحریک طا-لبان پاکستان خواهد بود. اما به نظر می‌رسد که این گزینه ممکن کارایی نداشته باشد. طا-لبان افغانستان استفاده از خاک افغانستان در حمله پیشاور را رد کرده‌اند. اظهارات سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان گویای این امر بود. امیر متقی از پاکستان خواست که دشمن را از درون بیابد. این بدان معناست که به‌رغم موضع پاکستان، طا-لبان افغانستان در حالت انکار قرار دارند. در این شرایط، گزینه‌های پاکستان چیست؟ در حقیقت، اسلام‌آباد تنها چند گزینه برای متقاعد کردن طا-لبان افغانستان دارد. زمان آن فرا رسیده است که از خود بپرسیم: با شرط‌بندی روی طا-لبان افغانستان چه چیزی به دست آوردیم؟
