آخرین اخبارافغانستانتحلیلروند صلحسیاستصلح

پاکستان و روند صلح؛ حمایت از طالبان، دیپلماسی با افغانستان

مقامات پاکستان اغلب دو وجهی صحبت می‌کنند. آن‌ها به جهان می‌گویند که با آوردن طالبان به میز مذاکره با دولت افغانستان می‌خواهند نقش مثبتی در این کشور بازی کنند، اما در عین حال به حمایت خود از طالبان ادامه می‌دهند

عمران خان نخست‌وزیر پاکستان در مقاله‌ای برای واشنگتن‌پست تحت عنوان «پاکستان آماده است شریک صلح در افغانستان باشد» نوشت که کشورش در انتخاب میان جناح‌های درگیر در افغانستان مرتکب اشتباه شد. اکنون، وی می‌گوید که دولتش می‌خواهد سیاست گذشته را کنار بگذارد و برای احیای صلح در افغانستان با ایالات متحده کار کند.
از هر نوع حسن‌نیت برای پایان بخشیدن به رنج‌های مداوم غیرنظامیان افغانستان باید استقبال شود. اما این کار یک تلاش ناکام به نظر می‌رسد. پاکستان در گذشته نیز وعده‌های مشابهی داده، اما گام‌های عملی برای حمایت از ادعاهایش برنداشته است. در حقیقت، پاکستان در یک جنگ اعلان‌ناشده علیه مردم افغانستان با طالبان شریک شده است.
مقامات پاکستان اغلب دو وجهی صحبت می‌کنند. آن‌ها به جهان می‌گویند که با آوردن طالبان به میز مذاکره با دولت افغانستان می‌خواهند نقش مثبتی در این کشور بازی کند، اما در عین حال به حمایت خود از طالبان ادامه می‌دهند.
رهبران طالبان از پناه‌گاه‌های امن در پاکستان برخوردار هستند، سربازان شان در شفاخانه‌های پاکستان معالجه می‌شوند و به آن‌ها اجازه داده می‌شود از مدرسه‌های پاکستان سربازگیری کنند که سپس برای ذبح مردم افغانستان، آتش‌ زدن مکاتب، کشتن خبرنگاران و انفجار پل و پایه‌های برق به این کشور فرستاده می‌شوند.
به رغم این حقایق واضح، شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان قاطعانه بود و باش رهبران طالبان را در کشورش رد کرد.
با وجود امضای توافق‌نامه با «اشغال‌گران» امریکایی که در حال تکمیل روند خروج هستند، تا این لحظه به نظر نمی‌رسد حملات مرگبار طالبان خاتمه یابد.
طالبان دیگر هیچ بهانه‌ای برای کشتار ندارند و اگر حمایت پاکستان نباشد، آن‌ها حتی توان ادامه جنگ علیه نیروهای امنیتی افغانستان را ندارند. اگر آن‌ها قادر به حمله و عقب‌نشینی به پاکستان نبودند، حملات تروریستی آن‌ها به پایان رسیده بود.
جهاد آن‌ها یک جنبش مردمی نبوده و از حمایت شهروندان برخوردار نیست. اخیراً، شهروندان در بسیاری از مناطق افغانستان که از اقدامات وحشیانه طالبان خسته شده‌اند، اسلحه به دست گرفته و در کنار نیروهای امنیتی برای عقب راندن حمله طالبان می‌جنگند.
به نظر می‌رسد پاکستان در حال سرکوب طالبان پاکستانی(TTP) است در حالی که از دولت افغانستان می‌خواهد قدرت را با آن‌ها تقسیم کند. اگر پاکستان می‌خواهد مردم افغانستان و جهان را قانع کند که واقعاً در انتخاب میان جناح‌ها در افغانستان اشتباه کرده است، پس باید به حرف‌های خود عمل کند.
در عوض، طالبان حملات خود را علیه نیروهای امنیتی افغانستان شدت بخشیده و باعث تلفات افراد ملکی و بی‌جاشدگان گسترده داخلی شده است و هیچ نشانه‌‌ دال بر پایان آن نیست.
این امر تنها با حمایت پاکستان ممکن است. رهبران طالبان همچنان در پاکستان پناهگاه امن دارند، از سوی دستگاه امنیتی این کشور محافظت می‌شوند و برای گرفتن هدایت کشتار افراد ملکی افغانستان به اسلام‌آباد سفر می‌کنند.
دستگاه امنیتی پاکستان با حمایت از طالبان مرتکب اشتباه می‌شود. یکی از دلایل واضح این است که هیچ تضمینی وجود ندارد طالبان پشتون ملی‌گرا به خاطر مناقشه مرز دیورند با افغانستان، اسلحه خود را به طرف آن‌ها نچرخانند.
علاوه بر این، تلاش پاکستان برای درهم کوبیدن همسایه غربی‌اش جهت مقابله با نفوذ رقیب خود هند، در مرزهایش زیاد پایدار نیست. اگر ایجاد درگیری در کشور همسایه گزینه بهتر از صلح، تجارت و اتصال بود، هر کشوری همین کار را می‌کرد.
در عوض، پاکستان می‌تواند با قدرت نرم به اهداف استراتژیک خود در افغانستان دست یابد و از هند پیشی بگیرد:‌ قلب‌ها و اذهان مردم افغانستان را با باز نمودن مرزها، تجارت و اتصال از آن خود کنید. این پاسخی است که ممکن کارا باشد. حمایت از طالبان پالیسی بدی است و فقط موجب سوء‌نیت نسبت به پاکستان می‌شود.
اعتماد کنید، اما تأیید کنید. اگر آقای خان در همکاری با ایالات متحده در مورد احیای صلح در افغانستان صادق است، به جای نوشتن «سفته» غیرضروری در قالب تحلیل برای یک روزنامه امریکایی، دستور دهد مراکز فرماندهی و کنترول طالبان در کشورش منحل گردد.
تاریخ نشان داده است که افغانستان هرگز از خارج کنترول نمی‌شود، اما کلید صلح در افغانستان در جیب پاکستان است. وقت آن است که پاکستان به حرف‌های خود مبنی بر این که «در گذشته، پاکستان در انتخاب میان جناح‌های درگیر در افغانستان مرتکب اشتباه شد، اما ما از گذشته درس گرفتیم. ما از هیچ جناحی طرفداری نمی‌کنیم و با هر دولتی که اعتماد مردم افغانستان را با خود داشته باشد، کار خواهیم کرد» عمل کند.

نویسنده

وهاب رئوفی

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا