برگزیدهمنطقه

کنفرانس مسکو؛ فرصت هم‌اندیشی جهان برای افغانستان

روسیه در آینده نزدیک نشستی را با حضور ۱۲ کشور جهان در مورد افغانستان برگزار می‌کند.

حنیف اتمر، مشاور امنیت ملی رییس‌جمهور می‌گوید، در این نشست در مورد صلح، بازسازی و امنیت افغانستان گفت‌وگو خواهد شد.

آقای اتمر گفت که این نشست در ماه آینده‌ی میلادی(اپریل) برگزار می‌شود و مسکو اطمینان داده که به همکاری در رابطه با تامین صلح افغانستان ادامه خواهد داد.

به گفته او در این نشست از گروه طالبان دعوت نخواهد شد و تنها دولت‌ها در آن به بحث خواهند پرداخت.

حدود یک‌ماه پیش نیز مسکو نشستی را در مورد افغانستان با حضور ۶ کشور منطقه برگزار کرد.

گفته می‌شود که نشست ماه آینده‌ی میلادی از امریکا که در نشست قبلی دعوت نشده بود نیز دعوت شده است.

گفتنی است که اتمر پیش از سفر به روسیه، در نشستی سه ‌جانبه با حضور نمایند‌گان افغانستان، پاکستان و انگلیس در لندن نیز شرکت کرده بود.

در این میان، هیچ اطمینانی وجود ندارد که در این نشست، چه کشورهایی شرکت خواهند داشت و نتیجه و برآیند مشخص آن برای صلح، بازسازی و امنیت افغانستان چه خواهد بود؛ اما این نکته از هم‌اکنون روشن است که این کنفرانس در ادامه نشست‌هایی قابل ارزیابی است که پیش از این با حضور کشورهای مهم منطقه با موضوع افغانستان و به ابتکار و رهبری روسیه برگزار شده‌است.

این تحول به باور تحلیلگران، نشانگر تغییر جدی و بنیادی در رویکرد روسیه نسبت به مسئله افغانستان است؛ رویکردی که بر بنیاد آن، قرار است روسیه از یک قدرت حاشیه‌نشین و تماشاگر به بازیگری فعال، مبتکر و پیشگام بدل شود.

با این حساب، نخستین و مهم‌ترین برآیند و پیامد این کنفرانس برای روسیه خواهد بود؛ چیزی که به احتمال قوی،‌ مایه‌ی نگرانی متحدان و حامیان غربی افغانستان خواهد بود.

با این وجود، کارشناسان تاکید می‌کنند که فعال‌تر شدن محور قدرت‌های موثر منطقه‌ای در زمینه مسئله افغانستان، صرف نظر از این‌که به ابتکار و تحت رهبری چه کشوری صورت می‌گیرد، یک رویداد مثبت و امیدبخش است؛ زیرا جنگ و ناامنی جاری در افغانستان، اصولاً یک مسئله داخلی نیست و پیامدها و آثار سوء و منفی آن دامن سایر کشورهای منطقه را نیز خواهد گرفت. به همین دلیل، تامین صلح و امنیت، مبارزه با تروریزم، برقراری استقرار و ثبات و پایداری سیاسی و نیز بازسازی و رونق اقتصادی افغانستان، مسئولیت جمعی متعلق به همه کشورهای ذینفع در قضایای افغانستان است.

یکی دیگر از پیامدهای مورد انتظار نشست آتی به رهبری روسیه در مورد افغانستان، این است که قدرت‌های بزرگ جهانی که از منظر تاریخی همواره به افغانستان به عنوان عرصه‌ای برای رقابت رویارویی و تضاد و تقابل علیه همدیگر به هدف تامین منافع راهبردی خود، نگاه می‌کرده‌اند، این‌بار در نشست مسکو، به یک نقطه مشترک دست پیدا کنند تا محملی برای کمک به بهبود وضعیت در افغانستان، ایجاد شود و جهان برای نخستین‌بار، رویکردهای دیرینه و تقابلی خود را به سود صلح و ثبات و امنیت افغانستان، کنار بگذارد.

البته در حال حاضر، این انتظار در حد یک خوش‌بینی صرف است و با توجه به تقابل تشدیدشونده و فزونی‌یابنده بلوک‌های شرقی و غربی قدرت در معادلات مهم بین‌المللی، بعید به نظر می‌رسد که این مهم دست‌کم در نتیجه برگزاری یک کنفرانس، محقق شود.

با این وصف، صاحب نظران می‌گویند که کنفرانس پیش‌روی مسکو در خصوص افغانستان، فرصتی برای همه طرف‌های سهیم در بحران افغانستان است؛ فرصتی برای همکاری و همگرایی در برابر تهدیدهایی که وجود دارد و فرصت‌هایی که ایجاد خواهد شد.

به عنوان نمونه، اگر امریکا از شرکت در کنفرانس به رهبری روسیه احتراز کند، این احتمال وجود دارد که روسیه با تشکیل محوری از کشورهای همسو با خود، بلوک تازه‌ای از قدرت‌های حامی مالی و تسلیحاتی دولت افغانستان را به وجود آورد و به این ترتیب، آینده ماموریت نظامی، امنیتی و سیاسی به رهبری غرب در افغانستان را به چالش بکشد.

با این حساب، این به نفع همه طرف‌ها است که نقش و سهم و منفعت مشروع همدیگر را به رسمیت بشناسند و به تفاهمی بلندمدت برای همکاری مشترک در افغانستان، دست پیدا کنند. نشست مسکو از این پتانسیل به صورت بالقوه برخوردار است و باید آن را به فعلیت رساند و عملیاتی کرد.

علی راحل- خبرگزاری دید

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا