آخرین اخبارافغانستانتحلیلسیاست
یک، دو، سه؛ افغانستان!
آنچه در این میان ستایش‌برانگیز است مقاومت دولت در برابر فشارهای امریکا و طالبان برای رهایی زندانیان این گروه و همزمان نشان دادن تعهد و باورمندی خود به صلح با طالبان و گفت‌وگو با داکتر عبدالله در جهت تأمین منافع ملی است
در چند روز گذشته به رغم همه‌گیری ویروس کرونا و افزایش آمار مبتلایان و قربانیان این ویروس در افغانستان، چند رویداد مهم سیاسی نیز رخ داد که در نوعی ارتباط ارگانیک، مکمل یکدیگرند و ماهیتاً در مجموعه رخدادهای شبکه‌ای مرتبط با یکدگر قابل تحلیل و بازکاوی هستند.
- زندانیان طالبان؛ آزاد دربند!
به موجب توافقنامه صلح امریکا ـ طالبان، ۵ هزار زندانی این گروه به عنوان پیش‌شرط آغاز مذاکرات بین‌الافغانی، باید ده روز پس از امضای این توافق آزاد می‌شدند. این اتفاق اما نیفتاد و فشارهای سیاسی و اقتصادی امریکا بر دولت افغانستان برای آزادی این زندانیان، راه به جایی نبرد. با وجود این، دولت در دو مرحله صدها زندانی گروه طالبان را در دو روز چهارشنبه و پنجشنبه گذشته از بند رها کرد تا نشان دهد که در پی سنگ‌اندازی بر سر راه صلح نیست و نسبت به این پروسه، حسن نیت کامل دارد. این در حالی است که بر پایه اعلام شورای امنیت ملی، قرار است یک صد زندانی دیگر طالبان نیز به زودی از زندان‌های دولت آزاد شوند.
به لحاظ حقوقی، آزادی زندانیان طالبان، صلاحیت مطلق دولت افغانستان به عنوان طرف اصلی جنگ و صلح با این گروه است و هرگونه توافق میان امریکا و طالبان برای رهایی آنان از بند دولت، فاقد اعتبار و خارج از حوزه صلاحیت حقوقی شان است. با وجود این، آقای رییس جمهور غنی اندکی پس از امضای توافقنامه صلح امریکا ـ طالبان، آزادی زندانیان این گروه را مشروط به تضمین بازنگشتن آنان به میدان جنگ کرد، اما از آنجا که چنین تضمینی فاقد زمینه‌های اعتماد و عملیاتی‌سازی است، دولت، راهبرد تازه‌ای در پیش گرفت و برای نشان دادن باورمندی و حسن نیت خود نسبت به صلح، شمار قابل توجهی از زندانیان طالبان را آزاد کرد تا متهم به تعلل در زمینه صلح نشود. - پایان مهلت، ادامه اختلاف
رویداد مهم دیگر، پایان یافتن مهلت پنج روزه میانجی‌گران سیاسی داخلی برای حل اختلافات سیاسی میان رییس جمهور غنی و داکتر عبدالله است. این فرصت بی‌آن که نتیجه ملموسی در پی داشته باشد به پایان رسید، اما صبر استراتژیک رییس جمهور را به پایان نبرد و او پس از پایان این مهلت پنج‌روزه، همچنان به تعهد خود مبنی بر خودداری از معرفی اعضای کابینه وفادار ماند تا بازهم نشان دهد که در پی حل اختلافات سیاسی با آقای عبدالله از مجرای تفاهم و تعامل است و این را بخشی بنیادین از منافع ملی کشور می‌داند.
چنین رویکردی، آشکارا مبین این حقیقت است که دولت افغانستان، همچنان‌که در زمینه صلح با طالبان، آماده گفت‌وگو و تفاهم است برای حل اختلاف سیاسی با داکتر عبدالله نیز راه و روزنه تعامل را سد نمی‌کند و عمیقاً به آن باورمند است. با این حال، هم در مورد مذاکره با طالبان و هم در زمینه تفاهم با داکتر عبدالله، آنچه برای دولت مهم و محوری است، پایبندی به اصول و ارزش‌ها و منافع و مصالح ملی، به ویژه اصل جمهوریت نظام با توابع و ملحقات حقوقی و قانونی آن از جمله دستاوردهای حاصل از نظم جمهوری در هجده سال گذشته است. - سفر میلر به قطر
سومین رخداد مهم سیاسی، سفر جنرال اسکات میلر، فرمانده نیروهای خارجی به قطر و دیدار با هیئت طالبان است. آنچنان که سونی لگت سخنگوی نیروهای امریکایی در افغانستان گفته است، در این دیدار در مورد کاهش خشونت با طالبان گفت‌وگو شده است، اما سهیل شاهین سخنگوی دفتر طالبان در قطر محور این دیدار را نقض مواد توافقنامه صلح امریکا ـ طالبان دانسته است.
از نظر طالبان، متهم اصلی نقض موادی از توافقنامه صلح قطر، از جمله آزادی ۵ هزار زندانی این گروه، امریکا و دولت افغانستان است. این اتهام درحالی بر دولت افغانستان وارد می‌شود که کابل هیچ تعهدی در قبال آزادی زندانیان طالبان ندارد و امریکا هم از منظر حقوقی در موقعیتی نیست که به توافق خود با طالبان در این خصوص عمل کند.
با وجود این، به نظر می‌رسد سفر جنرال میلر به قطر و دیدار با نمایندگان طالبان بیش از آن‌که به منظور درخواست کاهش خشونت از طالبان انجام شده باشد معطوف به اطمینان دادن به این گروه از عملیاتی شدن توافقنامه صلح صورت گرفته است؛ چیزی که اولین بخش آن از نظر زمانی آزادی پنج هزار زندانی طالبان است و به همین جهت هم مایه بی‌قراری این گروه و هم مسبب نگرانی مقامات واشنگتن شده است؛ زیرا فوری‌ترین میوه توافقنامه صلح امریکا و طالبان همان چیزی است که اداره ترامپ انتظار دارد آن را در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری امریکا بچیند.
آنچه در این میان ستایش‌برانگیز است مقاومت دولت در برابر فشارهای امریکا و طالبان برای رهایی زندانیان این گروه و همزمان نشان دادن تعهد و باورمندی خود به صلح با طالبان و گفت‌وگو با داکتر عبدالله در جهت تأمین منافع ملی است.
