آیا ترامپ میتواند میلیاردها دالر تجهیزات نظامی را از طالبان پس بگیرد؟
ترجمه: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
خبرگزاری دید: رندال، مدیر پیشین دفتر سیاست وزارت دفاع امریکا برای افغانستان، میگوید: «برای بازگرداندن این تجهیزات، ترامپ ابتدا باید تیمی را برای تحلیل و تایید تجهیزات مشخصشده اعزام کند. تیم او باید توافقنامههایی را برای عبور از آسمان و فرود در افغانستان تامین کند. این موضوع همیشه چالشبرانگیز خواهد بود، همانطور که در اوج حضور نظامی امریکا در افغانستان چنین بود – اینکه چگونه تجهیزات را وارد یا از افغانستان خارج کنند.»

دونالد ترامپ در آستانه مراسم تحلیف ریاست جمهوریاش در یک گردهمایی عمومی در واشنگتن متعهد شد که با بازگرداندن میلیاردها دالر تجهیزات به جا مانده از افغانستان، ارتش ایالات متحده را تقویت کند.
اگرچه این اولین اداره ترامپ بود که توافقنامه خروج نیروهای ناتو را با طالبان امضا کرد، اما این جمهوریخواه بهشدت از نحوه عملکرد جو بایدن جانشین انتقاد کرد و گفت که دموکراتها «تجهیزات نظامی ما، بخش بزرگی از آن را به نیروهای دشمن داده است».
ترامپ با اشاره به کمکهای بشردوستانه گفت: «اگر قرار است میلیاردها دالر در سال بپردازیم، به آنها بگویید که این پول را به آنها نمیدهیم مگر اینکه تجهیزات نظامیمان را پس دهند. بنابراین، ما به آنها چند دالر میدهیم؛ اما تجهیزات نظامی را پس میخواهیم.»
بر اساس گزارش سال ۲۰۲۲ وزارت دفاع ایالات متحده، امریکا در حالی که از افغانستان خارج شد، تجهیزات نظامی به ارزش ۷ میلیارد دالر در افغانستان به جای گذاشت که به سرعت توسط حکومت سرپرست توقیف شد. بیشتر این تجهیزات در دست ارتش افغانستان مورد حمایت ناتو بود.
در آخرین هفتههای خروج آشفته خود پس از ۲۰ سال جنگ، نیروهای امریکایی سعی کردند تا جایی که میتوانند ماشین آلات خود را – از هواپیما گرفته تا سیستمهای کامپیوتری – از بین ببرند یا نابود کنند. اما در آگست ۲۰۲۱، زمانی که ارتش آموزشدیده توسط ایالات متحده از هم پاشید و تسلیم شبهنظامیان اسلامگرا شد، مقادیر زیادی همچنان به دست طالبان افتاد.
این تجهیزات شامل هواپیما، مهمات هوا به زمین، خودروهای نظامی، تانکهای جنگی، هاموی، سلاحها، جلیقههای ضد گلوله، لباسهای استتار، تجهیزات ارتباطی و سایر مواردی میشود که نه تنها طی حدود چهار سال گذشته رو به زوال بودهاند، بلکه توسط طالبان متلاشی شدند.
با این حال، کارشناسان میگویند که بازیابی تجهیزات نظامی ایالات متحده در افغانستان به مراتب سادهتر است.
جیسون کمپبل، محقق ارشد سیاست در اندیشکده رند RAND در واشنگتن، میگوید «میلیاردها پول» که ترامپ به آن اشاره میکند، محمولههای نقدی است که ایالات متحده بهعنوان بزرگترین کمککننده به اهداف بشردوستانه در افغانستان ارسال میکند.
این محمولههای نقدی از طریق سازمان ملل و سایر سازمانهای غیردولتی با دقت بسیار ارسال میشود تا اطمینان حاصل شود که از طریق این کمک مالی مداوم میلیونها افغانستانی زنده میمانند، زیرا طالبان از بانکداری بینالمللی جلوگیری میکنند.
کمپبل به ایندیپندنت میگوید: «این همه تلاش برای جلوگیری از چیزی است که، حداقل ظاهراً، ترامپ به نوعی اشاره میکند که ایالات متحده ماهانه ۴۰ میلیون دالر به خزانه طالبان میفرستد و اکنون آنها میتوانند با آن هر کاری که بخواهند انجام دهند.»
حتی اگر به ترامپ توصیه شود که با طالبان برای بازگرداندن تجهیزات نظامی امریکا مذاکره کند، این روند بسیار دشوارتر از آن چیزی خواهد بود که به نظر میرسد.
رندال، مدیر پیشین دفتر سیاست وزارت دفاع امریکا برای افغانستان، میگوید: «برای بازگرداندن این تجهیزات، ترامپ ابتدا باید تیمی را برای تحلیل و تایید تجهیزات مشخصشده اعزام کند. تیم او باید توافقنامههایی را برای عبور از آسمان و فرود در افغانستان تامین کند. این موضوع همیشه چالشبرانگیز خواهد بود، همانطور که در اوج حضور نظامی امریکا در افغانستان چنین بود – اینکه چگونه تجهیزات را وارد یا از افغانستان خارج کنند.»
در ۲۰۱۵، او به یاد میآورد که وقتی دولت اوباما تلاش کرد حضورش را در افغانستان کاهش دهد، ایالات متحده دریافت که از بین بردن خودروهای زرهی ضدماین (MRAPV) مقرون به صرفهتر خواخد بود.
او گفت: «از بین بردن یک خودروی ضدماین MRAP مقرون به صرفهتر از آوردن آن به ایالات متحده بود، با توجه به اینکه هیچ دلیل فوری دیگری برای استفاده از برخی آنها در خارج از منطقه جنگی فعال وجود نداشت.»
روز سهشنبه، طالبان به ترامپ واکنش نشان دادند و این پیشنهاد را که میتوانند هر یک از تجهیزات نظامی باقیمانده ایالات متحده را بازگردانند، رد کردند.
یک مقام ناشناس گفت که دولت ترامپ بهجای درخواست بازگرداندن این سلاحها، باید طالبان را با سلاحهای پیشرفتهتر برای مبارزه با تهدیدات تروریستی در داخل افغانستان، از جمله گروه داعش خراسان (ISKP) مسلح کند.
دولت ترامپ هنوز برنامههای خود را برای تعامل گستردهتر با حکومت طالبان، از جمله در مورد موضوعات بهرسمیت شناختن بینالمللی، تامین مالی از طریق سازمان ملل و سایر سازمانهای کمکرسان و وضعیت حقوق بشر در این کشور – بهویژه برای زنان و دختران، افشا نکرده است.
مقاماتی که در دولت اشرف غنی کار میکردند به سرعت اظهارات ترامپ را رد کردند.
احمد شجاع جمال، مقام پیشین شورای امنیت ملی افغانستان در نظام جمهوری، میگوید: «رییسجمهور جدید امریکا اینگونه اظهارات را نه تنها در مورد طالبان، بلکه در مورد تقریبا هر موضوعی مطرح میکند. این سخنان ناشی از احساسی است که جهان در حال فریب دادن امریکا است و از امریکا سوءاستفاده میکند.»
شجاع میگوید: «این همچنین زمانی است که ترامپ میخواهد به هواداران و رایدهندگان خود نشان دهد که او خسارتهای واردشده توسط دولت بایدن را جبران خواهد کرد. او تمایل دارد که خروج فاجعهبار امریکا از افغانستان را اصلاح کند، زیرا ما در وضعیتی قرار داریم که طالبان به تجهیزات نظامی امریکایی دست یافتهاند.»
این مقام پیشین افغانستانی به رییسجمهور امریکا هشدار داد که گفتوگو با طالبان پیچیدهتر از آن چیزی است که تصور میشود – زیرا از زمان توافق خروج در سال ۲۰۲۰، پشتیبانی از طالبان در میان محور کشورهایی مانند چین، روسیه و حتی ایران قویتر شده است.
شجاع افزود: «رفتن به کابل و درخواست برای بازگرداندن داراییهای امریکایی ممکن است بهعنوان نشانهای از ضعف تعبیر شود. طالبان ضعف را حس میکنند و به آن احترام نمیگذارند.»
نوت: گرچه با وجود بسیاری از اظهار نظرها درباره به جای ماندن تسلیهات نظامی امریکا در افغانستان و در اختیار حکومت طالبانف تا کنون امار دقیقی از میزان تسلیهات و تجهیزات به جا مانده امریکا در افغانستان در دسترس نیست اما این را هم نمی توان به طور حتم تایید کرد که تمامی این امکانات نظامی در اختیار حکومت سرپرست افغانستان قرار داشته باشد . علاوه بر اینکه ایالات متحده در پرورش تروریزم در منطقه فعال است و بدین سبب این ادعاها تنها می تواند قسمتی از بازی فریب سیاستمداران کاخ سفید در حمایت از گروه های تروریستی تحت کنترل شان باشد.
منبع: ایندیپندنت – Independent