آثار باستانی افغانستان گنجینههای تاریخی در معرض تخریب و فروپاشی
خبرگزاری دید: آثار باستانی افغانستان، گنجینههای تاریخی و فرهنگی این سرزمین، در معرض خطر جدی تخریب و فروپاشی قرار دارند. جنگها، ناآرامیها و کمبود منابع مالی، این میراث ارزشمند را تهدید میکند. مجسمههای بامیان، قلعههای تاریخی کابل، مسجد جامع هرات،منار جام در ولایت غور و شهر باستانی بلخ تنها بخشی از این آثار هستند که نیازمند توجه و حفاظت فوریاند.

آثار تاریخی افغانستان، که نمایانگر هویت و فرهنگ غنی این کشور هستند، به دلیل جنگها، ناآرامیها و کمبود منابع در حال آسیبدیدگی و فروپاشی قرار دارند.
یکی از مهمترین این آثار، مجسمههای بامیان است که در قرن ششم میلادی ساخته شده و به عنوان نماد هنر و معماری بودایی شناخته میشود.
این مجسمهها در سال ۲۰۰۱ توسط طالبان تخریب شدند و با وجود تلاشها برای حفاظت از بقایای آنها، عوامل طبیعی و عدم سرمایهگذاری در مرمت، تهدیدی جدی برای بقای این آثار محسوب میشود.
قلعههای تاریخی کابل نیز از دیگر آثار مهمی هستند که در حال حاضر در وضعیت نامناسبی قرار دارند.
قلعههایی مانند “مُحمَد خان” و “شیر دره” به دلیل جنگها و بیتوجهی به نگهداری، آسیبهای جدی دیدهاند.
این بناها نه تنها به عنوان مراکز نظامی، بلکه به عنوان نمادهای فرهنگی و تاریخی نیز شناخته میشوند و آسیب به آنها به معنای از دست رفتن بخشی از تاریخ افغانستان است.
مسجد جامع هرات، که نمونهای از معماری اسلامی در این کشور است، نیز در معرض خطر قرار دارد.
این مسجد با تاریخچهای غنی و طراحی زیبا نیازمند توجه و مرمت است، اما کمبود منابع مالی و ناآرامیهای سیاسی باعث شده که این اثر تاریخی به حال خود رها شود.
غزنی، که در گذشته پایتخت سلسله غزنویان بوده، دارای آثار باستانی مهمی است که در حال تخریب هستند.
مسجد غزنی و سنگنبشتههای تاریخی این منطقه به دلیل عدم حفاظت و نگهداری مناسب آسیب دیده و به تدریج در حال از بین رفتن هستند.
غزنی به عنوان یک مرکز فرهنگی و علمی در دوران غزنویان، نقش مهمی در تاریخ افغانستان ایفا کرده و آثار آن هنوز هم مورد توجه محققان و تاریخنگاران قرار دارد.
شهر باستانی بلخ، که به عنوان یکی از قدیمیترین شهرهای جهان شناخته میشود، نیز به دلیل عدم توجه به حفاظت و مرمت در حال تخریب است.
این شهر دارای آثار تاریخی متعددی است که نشاندهندهی تاریخ غنی و تمدنهای گذشته افغانستان هستند اما به دلیل کمبود منابع و عدم امنیت، این آثار در معرض خطر جدی قرار دارند.
منار جام، واقع در ولایت غور، یکی از مهمترین آثار باستانی و نمادهای معماری اسلامی این کشور به شمار میرود.
این منار که به عنوان یکی از بلندترین منارههای آجری جهان شناخته میشود، در قرن دوازدهم میلادی ساخته شده و نمایانگر هنر و فرهنگ غنی اسلامی در دوران غزنویان است.
ارتفاع این منار به ۶۵متر میرسد و با تزئینات زیبا و کتیبههای خطی، به عنوان یک شاهکار معماری شناخته میشود.
محوطههای باستانی مانند “آی خانم” و “تخت رستم” نیز از دیگر آثار تاریخی هستند که به دلیل جنگها و بیتوجهی به حفاظت، در حال آسیبدیدگی هستند.
این محوطهها نمایانگر تاریخ غنی و تمدنهای گذشته افغانستان هستند و عدم توجه به آنها میتواند به از دست رفتن این میراث فرهنگی منجر شود.
در نهایت، آثار تاریخی و هنری افغانستان نه تنها نمایانگر هویت و فرهنگ این کشور، بلکه بخشی از میراث جهانی نیز به شمار میروند.
اگر اقدامات فوری برای حفاظت از این آثار انجام نشود، خطر از دست رفتن این میراث ارزشمند به شدت افزایش مییابد.
حفظ این آثار نیازمند همکاریهای بینالمللی، سرمایهگذاری در بخش میراث فرهنگی و افزایش آگاهی عمومی است تا نسلهای آینده بتوانند از این گنجینههای تاریخی بهرهمند شوند.
زهرا حسینی – خبرگزاری دید