نوروز پیشرو باشکوهتر از سالهای گذشته برگزار میشود
ما آمادگی برای پذیرایی از یک میلیون مهمان را داریم که البته این مقدار مهمان در یک روز نیست و از ۵ روز قبل از شروع سال تا روز چهلم ورود مهمانها ادامه خواهد داشت. هشت کمیته برای برگزاری نوروز پیشرو تشکیل شده است و ما قصد داریم جشن پیشرو را باشکوهتر از سالهای گذشته تجلیل کنیم.
نوروز برای مردم افغانستان و به خصوص مردم بلخ گذشته از یک جشن طبیعی، یک جشن تمدنی نیز هست. این جشن از آغاز افتتاح شهر بلخ یعنی نزدیک به ۵۷۰۰ سال پیش، تجلیل میشده است. جمشید؛ شخصیت معروف، محبوب و عادل در آریانای باستان، مراسم تاجگذاری پادشاهی خود و افتتاح شهر بلخ را در روز اول سال یعنی نوروز برگزار کرد. برای همین، نوروز علاوه بر آنکه از گذشتهها یک جشن طبیعی برای مردم آریانای قدیم بوده، برای مردم بلخ اما این جشن از آن جهت تمدنی است که آغاز شهرنشینی و آغاز حکومتداری آنان نیز با این روز گره خورده است. نوروز سال پیشرو برای مردم بلخ و مهمانانی که قرار است به مزارشریف بیایند، همراه با شور و شادی و درعینحال نگرانی از وضعیت امنیتی در این ولایت است. خبرگزاری دید، در ادامه سلسله مصاحبههای خود به سراغ صالح محمد خلیق رییس اطاعات و فرهنگ ولایت بلخ رفته و مصاحبهای را جهت آمادگیها برای تجلیل از این روز تاریخی، انجام داده است.
خبرگزاری دید: نگاه مردم بلخ نسبت به نوروز چگونه است؟
صالح محمد خلیق: نوروز برای مردم بلخ یک جشن تمدنی و تاریخی است که از ۵۶۹۷ سال پیش تا کنون مردم بلخ این روز را تجلیل میکنند و این روز بزرگ ریشه در تاریخ و تمدن این مردم دارد. نه تنها اکنون که از سالهای خیلی پیش بلخ در سطح منطقه میزبان مردم دیگر کشورها نیز بوده است. در این روز تاریخی، بلخ شاهد یک خانهتکانی بزرگ است؛ زیرا از سراسر ولایتها و کشورهای منطقه برای دیدن این جشن وارد ولایت بلخ میشوند.
دید: از چه زمانی تا کنون جشن نوروز در روضه مبارک حضرت علی (ع) برگزار میشود و ریشه تاریخی محل برگزاری این جشن در روضه مبارک چیست؟
خلیق: جشن نوروز در زمان سلطان حسین بایقرا و در نیمه دوم قرن هشتم هجری قمری پس از آنکه روضه مبارک کشف شد در این محل و با برافراختن درفش نوروزی برگزار شده است. اما ریشه اصلی برگزاری نوروز در عبادتگاهها در افغانستان به بیش از ۵ هزار سال پیش بر میگردد. پیش از ورود دین اسلام به افغانستان مردم بلخ نوروز را در «نیایشگاه نوبهار» یا «آتشکده نوبهار» بلخ برگزار میکردند. این سنت از همان زمان تا کنون باقی مانده است و برای همین، در زمان ورود اسلام جای برگزاری این جشن از آتشکده نوبهار به روضه مبارک شهر مزار شریف انتقال کرد.
دید: ریشه کلمه «بهار» در زبان و تمدن مردم بلخ چگونه بررسی شده است؟
خلیق: واژه «بهار» در زبان فارسی باستان به معنی معبد یا نیایشگاه بوده است. نیایشگاه یا آتشکده نوبهار از همین ریشه تاریخی به جامانده است. فصل بهار در گذشته تاریخی بلخ به فصلی گفته میشد که در آن مردم پس از یک زمستان طولانی در کشور کوهستانی مثل افغانستان میتوانستند به نیایشگاهشان یعنی به بهار بروند. برای همین وقتی فصل تازهای میرسید و برفها آب میشد و راهها باز میشد، اسم این فصل را «فصل بهار» یعنی فصل رفتن به نیایشگاهها مینامیدند که «بخارا» نیز از مشتقات همین کلمه است؛ «بهارا» که بعدها به بخارا تبدیل شد.
دید: چه آمادگیهایی برای برگزاری جشن نوروز پیشرو در نظر گرفته شده است؟
خلیق: ما آمادگی برای پذیرایی از یک میلیون مهمان را داریم که البته این مقدار مهمان در یک روز نیست و از ۵ روز قبل از شروع سال تا روز چهلم ورود مهمانها ادامه خواهد داشت. هشت کمیته برای برگزاری نوروز پیشرو تشکیل شده است و ما قصد داریم جشن پیشرو را باشکوهتر از سالهای گذشته تجلیل کنیم. کمیتههای تشکیلشده عبارت هستند از کمیتههای فرهنگی، امنیتی، پذیرایی، صحی، بررسی نرخها و دیگر کمیتهها که «کمیته بررسی» توسط شورای ولایتی و «کمیته ولایت» در صدر آن قرار دارد.
دید: برنامههای کمیته فرهنگی چگونه است و از نظر امنیتی چه نگرانیهایی وجود دارد؟
خلیق: برنامههای فرهنگی به صورت مختلف خواهد بود. برنامههای هنری چون: نمایشگاههای هنری، برنامههای شعرخوانی و نقاشی، همچنان در کنار آن برنامههای ورزشی چون: بزکشی، پهلوانی، فوتبال، والیبال و «جام گل سرخ» تحت نظر کمیته فرهنگی اجرا خواهد شد. اما در مورد نگرانیهای امنیتی باید بگویم که هیچ نگرانی وجود ندارد و ما آمادگیهای خیلی بیشتری نسبت به سال گذشته در نظر گرفتهایم، تمام نیروهای امنیتی تحت نظر کمیته امنیتی عمل خواهند کرد.
خبرگزاری دید: سپاس از شما که وقت گذاشتید و دعوت ما را برای مصاحبه پذیرفتید!
صالح محمد خلیق: من نیز از شما سپاسگزارم.