آیا استراتژی امریکا در افغانستان تغییر خواهد کرد؟
در این اواخر مقامات امریکایی و روسی و همچنین طالبان از ناکامی و شکست استراتژی امریکا در افغانستان سخن گفتهاند و همگی بر ضرورت تغییر استراتژی این کشور تاکید کردهاند، آقای ترامپ با نگاه سودجویانه تجارتی استراتژی امریکا در افغانستان را سودمند نمیداند و حتی خواهان برکناری قوماندان نیروهای امریکایی در افغانستان گردید. طالبان در نامهای به رییسجمهور امریکا خواهان بررسی استراتژی خروج از افغانستان گردید.
ضمیر کابلوف، نماینده روسیه در افغانستان نیز اظهار داشت که استراتژی امریکا در افغانستان کاملا با شکست مواجه شده است .
آیا این مقامات متعارض بر ضرورت تغییر استراتژی امریکا در افغانستان اتفاق دارند؟ آیا امریکا درصدد تغییر استراتژی خود در افغانستان است؟ عناصر و اجزای استراتژی پیشین امریکا شامل چه چیزهایی میشود؟ و کدام بخشها از بدنه استراتژی این کشور دستخوش تغییر و تحول خواهد شد و طرح راهبردی جدید امریکا در افغانستان دربردارنده چه نگاه استراتژیک، چارچوبها، اولویتها، خصوصیات و اجزای اساسی خواهد بود؟
این اظهار نظرها حکایتگر تعارضات استراتژیک پشت پرده بین دو محور امریکا، غرب، پاکستان، عربستان سعودی و داعش از یک طرف و محور روسیه، هند، ایران و کشورهای آسیای میانه از جانب دیگر در ارتباط با افغانستان و مسایل آن میباشد.
استراتژی کنونی امریکا با این ویژگی مشخص میشود که در نقشه جامع امریکا برای خاورمیانه و آسیای میانه و نفوذ در حوزه استراتژیک روسیه و چین، افغانستان نقش ترانزیت استراتژیک را بازی کند و در این طرح، پاکستان و موجودیت گروههای تروریستی متولد از آنجا و منابع تمویلکننده سعودی، اهمیت فوقالعاده پیدا میکند و از این نظر بسیار مشکل است که از شریک استراتژیکاش یعنی پاکستان دست بردارد وبه همین علت سالهاست که به او باج میدهد.
اما در استراتژی جدیدی که امریکا در صدد ارائه آنست، فشار بر پاکستان و انتخاب گزینه دیگر مطرح دید است و فعلا استراتژیستهای امریکا به طور جدی در حال سنجش عواقب و پیامدهای تغییر استراتژی وموضوعات مربوط به آن هستند، ولی پیشبینی میشود که حذف پاکستان از این مشارکت استراتژیک به معنای تغییر هشتاد در صد بدنه استراتژیک قبلی امریکا مستلزم هزینهها و صرف زمان بیشتر خواهد بود. علاوه بر آن توانمندیهای استراتژیک روسیه و اهداف انگیزههای جدید آن، این پوتانشیل استرا تژیک را به این کشور میبخشد که در آن صورت پاکستان را به عنوان شریک استرا تژیک خود در حوزه فعالیتهای استراتژیک خود بکشاند و امریکا این نکته را میتواند پیشبینی کند. بنابراین، پاکستان در طرح استراتژیک جدید امریکا کماکان اهمیت خود را حفظ خواهد کرد.
داکتر سیدعبدالوهاب رحمانی- خبرگزاری دید