اختلافات در واشنگتن و خشونت‌ها در افغانستان؛ پایان ماه عسل توافق دوحه؟
شکوهمند- خبرگزاری دید
اخیراً اتهامات طالبان و امریکایی‌ها علیه همدیگر مبنی بر نقض مفاد توافقنامه ماه فبروری در دوحه افزایش چشمگیر یافته است. در آخرین مورد، گروه طالبان نیروهایی امریکایی مستقر در افغانستان را متهم کرد که خلاف مواد توافقنامه دوحه، به بمباران مناطقی در هلمند و فراه دست زده است؛ اتهامی که سریعاً و صریحاً از جانب امریکایی‌ها رد شد. پیش از این اتهام وارد کردن از جانب طالبان و نیروهای امریکایی علیه هم سابقه داشته است، ولی اخیر و پس از حمله طالبان بر هلمند و به درازا کشیدن عدم دستیابی بر کارشیوه و مبنای مذاکرات میان‌افغانی در دوحه، تردد اتهامات افزایش یافته و دو طرف واضح تر از گذشته طرف مقابل را به نقض توافقنامه متهم می‌کند.
گروه طالبان در اعلامیه‌ای تاکید کرده است که نیروهای امریکایی چندین بار از مفاد توافقنامه دوحه تخلف کرده است، از دیدگاه طالبان، حملات امریکایی‌ها در حمایت از نیروهای مسلح افغانستان «تحریک کننده» خوانده شده و همچنان هشدار داده شده که در صورت تکرار آن، مسئول عواقب آن امریکایی‌ها خواهند بود.
اما سخنگوی نیروهای امریکایی در افغانستان با رد این ادعای طالبان در رشته توییتی تصریح نموده که عملیات هوایی امریکایی‌ها در حمایت از نیروهای مسلح افغانستان انجام شده و در راستای اعلامیه‌ای است که در کنار توافق دوحه میان امریکا و دولت افغانستان تنظیم و نشر شده است.
اما آنچه اهمیت فراوان دارد، همزمانی شلیک اتهامات دو جانب با اختلافات میان طیف سیاسی و نظامی دولت ترامپ بر سر حضور یا خروج نیروهای امریکایی مطابق یک توییت رییس جمهور ایالات متحده امریکا، بی نتیجه بودن مقدمات مذاکرات میان‌افغانی و تحرکات و خشونت‌های گسترده طالبان در هفته‌های اخیر است. مسئله از این زاویه قابل تامل است که پس از آرزوی ترامپ مبنی بر حضور نیروهای امریکایی در جشن کرسمس در خانه و بی نتیجه بودن نشست‌های گروه تماس هیئت‌های مذاکراتی دو طرف در دوحه، طالبان در گرگ و میش تصمیم گیری بر سر ادامه مذاکرات یا فتح کابل قرار گرفته و منافع خویش را در افزایش حملات و خشونت‌ها جستجو کردند. از این طرف نیز اختلافات به وجود آمده میان کاخ سفید و پنتاگون و همچنان میان واشنگتن و مقر ناتو در بروکسل، ناتو و نظامیان امریکایی را در یک صف و ترامپ و تیم سیاسی‌اش را در صف مقابل قرار داد. در این مجموعه رخدادها، کنایه زنی‌های مشاور امنیت ملی ترامپ و جنرال کنت مکنزی فرمانده کل ستاد مشترک ارتش امریکا و ینس استولتنبرگ علیه ترامپ فرازهای اختلافاتی بود که در واشنگتن و مقر ناتو بر سر حضور یا خروج از افغانستان گذشت.
گویا طالبان در یک تحلیل شتاب زده توییت ترامپ را ختم حضور نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان تفسیر کرده و برای فتح کابل حریص تر شده‌اند، ولی از این طرف نیز نظامیان امریکایی در لج بازی با ترامپ و مشاور امنیت ملی‌اش خواستند خودی نشان بدهند و حملاتی بر مواضع طالبان انجام دادند.
نظامیان امریکایی در نخست نیز مخالف امضای توافقنامه کنونی با طالبان بودند، ولی رویاهای انتخاباتی ترامپ چنین توافقی را بر آنان تحمیل کرد. قوای امریکایی در هشت ماه گذشته در واقع دندان بر جگر گذاشته و مانورهای انتخاباتی- سیاسی مثلث ترامپ- پمپئو – خلیلزاد را تحمل نمودند، اما اکنون خسته شده و می‌خواهند مستقل از آنچه در کاخ سفید تصمیم گرفته می‌شود، عمل نمایند.
گروه طالبان باید پیشتر به این درک رسیده باشد که طرف آنان در میدان نبرد قوای نظامی امریکا است نه ترامپ و خلیلزاد و سفارت واشنگتن در کابل. اکنون ترامپ به انتخابات خیلی نزدیک است. احتمال دارد که تا چند هفته دیگر نیز توافق دوحه حفظ شود، ولی آنچه در دوحه میان تیم‌های مذاکراتی دولت افغانستان و طالبان جریان دارد، اختلافات کاخ سفید با پنتاگون و ناتو و همچنان خشونت‌های فزاینده طالبان نشان می‌دهد، به نظر می‌رسد که ماه عسل توافقنامه دوحه به پایان رسیده و پس از تاریخ ۱۳ عقرب موضوعیتی نخواهد داشت.
