طی چند سال اخیر، برخی از نهادهای اجتماعی در کشور فعال شده‌اند که خود را مدافع حقوق مردم می‌دانند. جنبش روشنایی، نیز یکی از جنبش‌های اجتماعی در کشور است نزدیک به سال از عمر آن می‌گذرد.
جنبش روشنایی پس از آن شکل گرفت که دولت تصمیم گرفت مسیر انتقال لین برق ۵۰۰ کیلوولت را از مسیر بامیان به سالنگ تغییر دهد. به دنبال آن، هواداران جنبش، در داخل و خارج از کشور، دست به راه‌اندازی تجمعات اعتراضی زدند و با استفاده از روشِ «نافرمانی مدنی» از حکومت خواستند تا مسیر انتقال لین برق از ترکمنستان را از بامیان عبور دهد.
حلیم شایگان، خبرنگار خبرگزاری دید، در رابطه به پیشرفت امور این جنبش، اهداف و برنامه‌های آن، مصاحبه‌ای ترتیب داده با احمد بهزاد، یکی از بنیانگذاران جنبش:
دید: آقای بهزاد، آیا هنوز جنبش روشنایی فعال است و اگر است کدام کارها و برنامه‌ها را روی دست دارد؟
بهزاد: جنبش روشنایی بعنوان یک حرکت عدالتخواهانه و برابریطلبانه در داخل و خارج افغانستان فعال است و برنامهی جنبش روشنایی هم مشخص است که همانا «تلاش برای بدست آوردن مطالبات مشروع و انسانی جامعهی افغانستان است.»
جنبش روشنایی پس از فیصله ظالمانه ۱۱ ثور کابینه حکومت وحدت ملی که مسیر لین برق ۵۰۰ کیلوولت را از بامیان و میدانوردک به سالنگ منحرف ساخت و ماسترپلان برق افغانستان را مورد دستبرد قرار داد، به راه افتاد.
دید: جنبش روشنایی بیشتر ترکیب قوم خاص را دارد، آیا با چنین وضعیتی می‌شود برنامهی ملی و کلان کشور را مطرح کرد؟ چرا شما در فکر حرکت‌های بزرگ ملی نیستید؟
بهزاد: جنبش روشنایی از همان ابتدا اعلام کرد که برای تحقق عدالت، برابری، انصاف و رواداری در افغانستان فعالیت می‌کند و حضور هموطنان ما از هر قوم، تبار و مذهب در فعالیت‌های جنبش روشنایی آزاد است. خوشبختانه جنبش همراهی‌های چشمگیری در داخل و خارج از کشور، از سایر هموطنان ما داشته و با توجه به شعار جنبش روشنایی که همانا “عدالت برای همه” بود، نخبگان و بزرگان ترک‌تبار، بزرگان تاجیک و سایر هموطنان ما از جنبش روشنایی حمایت کردند. به قول آقای بلوچ‌زاده، حرکت جنبش روشنایی یک ابتکار قومی است، اما حرکت قومی نیست.
دید: با این‌همه، کار جنبش روشنایی به کجا خواهد رسید، فروپاشی و ادغام با احزاب دیگر یا دیگر برنامه‌ها؟
بهزاد: جنبش روشنایی یک حرکت مدنی و عدالتخواهانه است. بحث ما رقابت سیاسی با کسی نیست، حرف ما این نیست که جای کدام حزب سیاسی و یا کدام مقام سیاسی را بگیریم، بلکه خواهان تحقق عدالت و انصاف در افغانستان هستیم.
دید: گفته می‌شود در این اواخر از جانب ارگ علاقهمندی به وجود آمده که با جنبش روشنایی وارد تعاملات تازه شود. این حرف و حدیث‌ها تا چه اندازه نزدیک به واقعیت است؟
بهزاد: چنین تقاضایی تا به حال از جنبش روشنایی نشده است. البته عدهای از چهره‌های امدادگر و بعضی از هموطنان ما در مقاطع مختلف زمانی، خواهان حل این اختلاف میان جنبش و حکومت شده بودند و اقداماتی را انجام دادند، اما متاسفانه حکومت به وعده‌های خود عمل نکرد. در ابتدا مثلاً گفته شد که ما حاضر هستیم بدون حضور رسانه‌ها بر سر مسئله انتقال برق ۵۰۰ کیلوولت با جنبش حرف بزنیم و هرچه که اسناد و شواهد نشان داد، طبق همان باید عمل شود؛ چندین جلسه هم برگزار شد و واضح شد که اسناد حکم می‌کند که حرف جنبش روشنایی دقیق است و با تمام بررسی‌های صورت گرفته، مسیر بامیان اقتصادی‌تر است. اما وقتی واضح شد که حرف جنبش روشنایی دقیق است، حکومت سکوت کرد. هرگاه حکومت اراده کند که این مشکل را حل کند، جنبش روشنایی از آن حمایت خواهد کرد. جنبش روشنایی در پی خصومت‌ورزی با کسی و با جناحی نیست.
دید: با اینکه شما نمیپذیرید که از سوی ارگ برای تعاملات تازه، علاقه نشان داده شده، در حین حال حرف‌هایی نیز وجود دارد که در برنامه‌هایی که در ارگ برگزار می‌شود، به نوعی شما در آن محافل دعوت میشوید که همواره از سوی شما رد شده است.
دید: بهعنوان سوال آخر، آشفتگی سیاسی موجود کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بهزاد: یک بخش از مشکلات امروز افغانستان بخاطر بی‌عدالتی است. متاسفانه حکومت گذشته افغانستان و هم حکومت فعلی مطابق با منافع ملی تصمیم نمیگیرند. امروز ما در افغانستان با بحران بیکاری مواجه هستیم. صدها جوان افغانستان امروز بیکارند و یکی از دلایل فرار از افغانستان، بیکاری است. وقتیکه یک موسسه آلمانی به نام “نشنل” پس از دو سال سروی و بررسی اعلام می‌دارد که اگر لین برق ۵۰۰ کیلوولت از مسیر بامیان بگذرد، زمینه برای بهره‌برداری از معادن بزرگ فراهم می‌شود. اما بخاطر اینکه اکثر ساکنان بامیان هزاره است، حکومت لین برق را از سالنگ می‌برد که هیج توجیه اقتصادی و حتا امنیتی ندارد.
دید: اما آقای بهزاد، هدف سوال من از آشفتگی سیاسی، برخورد و در تقابل قرار گرفتن آقای غنی با برخی از چهره‌های مطرح سیاسی کشور بود؟
بهزاد: بلی! یک مشکل دیگر همین انحصارطلبی است.
دید: یعنی آقای غنی انحصارطلب است؟
بهزاد: متاسفانه بلی! امروز شما شاهد هستید که تمام موقف‌های حساس در اختیار یک تیم قرار می‌گیرد و حتا جریان‌هایی که در روی کارآمدن این حکومت نقش داشتند، به حاشیه رانده میشوند. در کنار بی‌عدالتی، مشکل دیگر افغانستان، انحصارطلبی است. با این‌همه انحصارطلبی‌ها هر روز مشکلات افغانستان بیشتر می‌شود و هر روز مردم بیشتر از دولت فاصله میگیرند.
