توافق دوحه؛ دو رنگی امریکا در پروسه صلح افغانستان
در این توافق تنها این ایالات متحده امریکا است که سود برده نه دولت افغانستان و این به خاطر آن است که امریکا نسبت به تعهد خود با مردم افغانستان صادق نبوده است
ایالات متحده امریکا در پروسه صلح افغانستان از سه جناح(دولت افغانستان، طالبان و امریکا) یکی آن را تشکیل میدهد و در سه محور بازیهای خود را عملی میسازد. محور ادامه روابط و همکاری با دولت افغانستان، مشروعیت بخشیدن به طالبان و استفاده ابزاری از آنان در پروسه صلح، حفظ جایگاه و قدرتمند ساختن منافع ایالات متحده امریکا در این پروسه. اما از میان این سه محور موردی که قابل نقد است محور ادامه روابط و همکاری با دولت افغانستان میباشد که این کشور آن را با بازیهای دوگانه با دولت افغانستان ادامه داده است.
بدین معنی که تاکنون ۱۳۵ روز از توافق صلح این کشور با گروه طالبان میگذرد، ولی هیچ تغییر در رهبری دیدگاه طالبان نسبت به پروسه صلح بینالافغانی و کاهش خشونتها در میادین جنگ دیده نمیشود. در عین زمان زلمی خلیلزاد نماینده ویژه ایالات متحده برای صلح افغانستان در توییتی نگاشته است که پیشرفتهای قابل ملاحظهای در مورد رهایی زندانیان طالبان و تیم مذاکره کننده بینالافغانی صورت گرفته و هیچ امریکایی در خشونتهای طالبان جان خود را از دست نداده است.
به گفته آقای خلیلزاد، امریکا برابر به توافق عمل نموده است. ایالات متحده بعد از توافق صلح دوحه تاکنون تعداد مجموعه سربازان خود را از پنج پایگاه به ۸۶۰۰ تن رسانیده است . سازمان ناتو همچنان اظهار داشته است که با کاهش سربازان امریکایی این سازمان نیز تصمیم بر کاهش نیروهای خود خواهد گرفت. مرحله بعدی توافق صلح میان ایالات متحده امریکا و گروه طالبان به گفته آقای خلیلزاد همچنان مبتنی بر تحقق شرایط است. حالا با توجه به سیاستهای واشنگتن در پروسه صلح افغانستان، دیده میشود که این کشور در این پروسه پیش از آن که مطابق به اعلامیه مشترک کابل – واشنگتن عمل کند، یکجانبه عمل نموده و بازی دوگانهای را نسبت به دولت افغانستان در پیش گرفته است. بدین معنی که مطابق به توافقنامه صلح، گروه مسلح طالبان متعهد شده بود که به کاهش خشونتها رو خواهند آورد و مذاکرات بینالافغانی را هر چه زودتر آغاز خواهد کرد، اما بعدها دیده شد که این گروه برعکس توافق خود با ایالات متحده امریکا جنگ خود را شدت بخشیدند و به میزان خشونتها افزودند و آغاز مذاکرات بینالافغانی را نیز مشروط به رهایی زندانیان خود ساختند، تا حال که بیش از ۴ هزار زندانی این گروه رها شده، هیچ نوع پیشرفت در پروسه صلح و آغاز مذاکرات بینالافغانی به معنی واقعی آن به وجود نیامده تا جانب دولت افغانستان از آن خشنود باشد. اما برعکس، ایالات متحده امریکا از پیشرفتها سخن میگوید؛ زیرا در این پروسه طبق میل و منافع آن کشور تعهداتی عملی شده است. به گفته زلمی خلیلزاد در ۱۳۵ روز از توافق دوحه به این طرف هیچ سرباز امریکایی کشته نشده است. بناءً این مورد دستاورد بزرگی برای ایالات متحده امریکاست و آنچه امریکا روی آن تاکید داشته است. اما در ۱۳۵ روز از توافق صلح این کشور با گروه طالبان بیش از ۸۰۰ تن از افراد ملکی و نظامی از سوی گروه طالبان کشته شده است که میزان بالای خشونتها را نشان میدهد؛ یعنی این که در این توافق تنها این ایالات متحده امریکا است که سود برده نه دولت افغانستان و این به خاطر آن است که امریکا نسبت به تعهد خود با مردم افغانستان صادق نبوده است. بناءً با توجه به این مسئله باز هم زلمی خلیلزاد نوید به آغاز مرحله دوم از عملی شدن تعهدات با گروه طالبان میدهد اما واقعیت آن است که این کشور با جانب دولت افغانستان نیز تعهداتی مطابق به اعلامیه مشترک کابل واشنگتن دارد. مطابق به این اعلامیه هرگاه طالبان خشونتها را کاهش ندهند، اقدامات لازم از سوی ایالات متحده امریکا روی دست گرفته خواهد شد. اما هیچ نوع اقدام قابل ملاحظهای که بتواند خشونتها را کاهش دهد صورت نگرفته است. برعکس، ایالات متحده امریکا از گروه طالبان نسبت به عملی نمودن تعهدات شان آنها را تمجید میکند. با توجه به پالیسیهای امریکا دیده میشود که این کشور محور حفظ منافع خود را تقویت بخشیده است، نه تعهداتی را که با جانب کابل دارد.
یادداشت: آرای مطرح شده در مقاله مربوط به نویسنده بوده و الزاماً بازتاب سیاست نشراتی رسمی خبرگزاری دید نیست.