رییس جمهور به حکومت توافقی تن میدهد؟
از آنجایی که شخص آقای غنی به دنبال ایجاد یک حکومت مقتدر مرکزی و تقویت و اقتدار نهاد ریاست جمهوری میباشد، خیلی بعید به نظر میرسد که با ایجاد حکومت توافقی موافقت کند.
دو ماه از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۹۸ که (در روز شنبه شش ماه میزان) اجرا شد، گذشته است ولی هنوز خبری از اعلام نتایج ابتدایی و نهایی انتخابات نیست. دلیل عمده تاخیر در اعلام نتایج انتخابات و نقض تقویم انتخابات ریاست جمهوری، اعتراضات و بدبینی تکت انتخاباتی« ثبات و همگرایی» به رهبری داکتر عبدالله عبدالله است. عبدالله همانند انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۳ بر عملکرد کمیسیون مستقل انتخابات شاکی و معترض است. اکنون که پرونده انتخابات ریاست جمهوری بسیار طول کشیده است، از قراین بر میآید که انتخابات جنجالی شده است و اگر این جنجال مدیریت نشود، انتخابات عملاً بحرانی خواهد شد.
اگر انتخابات بحرانی شود، چند سناریو خیلی محتمل به نظر میآِید. از جمله روی کار آمدن یک حکومت« توافقی» میان دو دسته پیشتاز انتخاباتی که عبارتاند از دولت ساز و ثبات و همگرایی.
پرسش اصلی این است که اگر انتخابات بحرانی شود، رییس جمهور غنی چقدر به روی کار آمد یک حکومت« توافقی» تن خواهد داد.
تیم ثبات و همگرایی یک روز پس از برگزاری انتخابات، نشست خبری برگزار کرد و این تکت را پیروز انتخابات اعلام نمود و بالای عملکرد کمیسیون انتخابات و تیم « دولت ساز» نیز تاخت. در واقع از همان آغاز روشن شد که تیم ثبات و همگرایی به فیصله کمیسیون انتخابات باور نداشته و سعی بر این دارد که با بحرانی کردن انتخابات زمینه یک حکومت توافقی را فراهم کند. تیم آقای عبدالله پی برده است که هرگاه کمیسیون نتایج انتخابات را اعلام کند، به سود این جناح نخواهد بود. به طور کلی از ادبیات رسمی سران ثبات و همگرایی معلوم است که آنان شکست را برابر تیم رقیب پذیرفته و سعی دارند با ایجاد حکومت توافقی خود را در گوشه و کنار حکومت ببینند. چیزی که در انتخابات ۹۳ پیش آمد.
موضوع دیگری که نشان میدهد ثبات و همگرایی شکست در انتخابات را قبول کرده است، پریشانی، موضعگیریهای متناقض و عدم اعتماد به نفس آنان است. هرگاه جناح ثبات و همگرایی کمیسیون را به جانبداری متهم میکند، در واقع به تفو سربالایی میماند که کسی پرتاب کند، چه خود تکتهای انتخاباتی در انتخاب کمیشنران کمیسیون انتخابات سهیم بودند و اکنون اتهام جانب داری از یک تکت حرف «مفت» است.
چند روز پیش در شهر شبرغان جنرال دوستم از متحدان انتخاباتی عبدالله، اندکی در مورد انتخابات صحبت کرد و در صحبتهایش این طور وانمود کرد که شکست انتخاباتی را پذیرفتهاند. به طور نمونه جنرال دوستم گفت ک« بلا ده پس انتخابات» از ادبیات جنرال دوستم این استنباط را میتوان کرد که ثبات و همگرایی نگاه« سازشی» با تیم رقیب یعنی دولت ساز و شخص رییس جمهور غنی دارد.
چندی پیش، عبدالله مدعی بود که نیروهای امنیتی در امور انتخابات دخالت کردهاند. جان باس سفیر ایالات متحده امریکا در برابر این ابراز نظر عبدالله قسماً واکنش تند نشان داد و به نوعی آقای عبدالله را به شایعه پردازی متهم نمود. ادبیات متناقض و شایعه پردازی حکایت از شکست تیم ثبات و همگرایی دارد.
داکتر عبدالله در پنج سال کار حکومت وحدت ملی پیوسته در برابر عملکرد رییس جمهور غنی سکوت کرد و رابط خوبی با امریکاییها داشت. روایت نزدیکان عبدالله این بود که ایالات متحده امریکا در انتخابات ۹۸ از پیروزی عبدالله در انتخابات حمایت میکند و این عبدالله بود که در قبال انحصار طلبی غنی اعتراض نکرده و اجازه نداده است حکومت کنونی دچار فروپاشی شود. حکومت کنونی با پادرمیانی امریکا در انتخابات ۹۳ شکل گرفت و معمار این حکومت امریکا بود و اگر حکومت کنونی دچار فروپاشی میشد، کاخ سفید زیر سوال میرفت. در پنج سال پسین امریکا هیچ از عملکرد رییس جمهور غنی ایراد نگرفت و در طرف مقابل عبدالله را به آرامش فراخواند.
فلسفه روابط نیک امریکاییها با داکتر عبدالله در این مسئله خلاصه میگردد که ریاست اجرایی با سکوت در برابر ریاست جمهوری از فروپاشی حکومت جلوگیری نموده است. به باور بنده امریکاییها عاشق خط و خال عبدالله نیستند و اگر عبدالله و نزدیکان او چنین فکر میکنند، سخت در اشتباه اند. توییت جان باس که عبدالله را به نوعی متهم به شایعه پردازی کرد این ادعا را اثبات میکند.
رییس جمهور غنی در ایامی که مبارزات انتخاباتی جریان داشت و روند مصالحه با گروه طالبان مدام میگفت که نتیجه انتخابات باید منجر به روی کار آمدن یک حکومت منتخب و قوی باشد تا روند صلح را رهبری کند. چون آقای غنی خواهان مذاکرات دولتمحور با مخالفان مسلح دولت است. ریس جمهور غنی چند باری ریاست اجرایی را«چلک» انداز خواند. افزون بر این، این روزها متحدان تیم دولت ساز میگویند که خبری از ایجاد یک حکومت توافقی نیست و رهبری کمیسیون انتخابات با اعلام نتایج، بایستی تیم برنده و بازنده انتخابات را مشخص نماید.
از آنجایی که شخص آقای غنی به دنبال ایجاد یک حکومت مقتدر مرکزی و به دنبال تقویت و اقتدار نهاد ریاست جمهوری میباشد، خیلی بعید به نظر میرسد که با ایجاد حکومت توافقی موافقت کند. پنج سال پیشرو زمانی خواهد بود که رییس جمهور غنی به مردم تعهد سپرده که پروژههای ناتمام را تمام خواهد نمود و صلح را برقرار خواهد کرد.