سفر متقی به ترکیه؛ آیا اتفاقات در جهت به رسمیت شناسی طا-لبان بود!
اشتیاق ترکیه برای گرفتن مدیریت میدان هوایی کابل و شهرهای کلان کشور از فاکتورهایی است که بر تصامیم این کشور در معادله تعاملات و ارتباطات با طا-لبان اثر میگذارد و این موضوع از سوی طا-لبان به عنوان متحول دوم در این فرمت قابل درک است
مولوی امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه طا-لبان برای نشست در مجمع دیپلماسی آنتالیا طی سفر چند روزه در رأس هیئتی به ترکیه رفته است. چند مسئله در متن و حاشیه سفر متقی به ترکیه گمانهزنیها را مبنی بر احتمال گرفتن امتیاز به رسمیت شناخته شدن از سوی ترکیه تقویت میکند، هرچند مولود چاوش اغلو وزیر امور خارجه ترکیه رسماً اعلام کرد که هنوز زمان به رسمیت شناختن حکومت طا-لبان فرا نرسیده است.
اشتیاق ترکیه برای گرفتن مدیریت میدان هوایی کابل و شهرهای کلان کشور از فاکتورهایی است که بر تصامیم این کشور در معادله تعاملات و ارتباطات با طا-لبان اثر میگذارد و این موضوع از سوی طا-لبان به عنوان متحول دوم در این فرمت قابل درک است. هم ترکیه و هم طا-لبان میدانند که سیاست و ارتباطات در واقع داد و ستد برای اخذ امتیازات بیشتر و در نتیجه بهره برداری از موقعیت و موقفی است که در آین ایستادهاند.
به نظر میرسد که این اشتیاق تا جایی مفرط ترکیه برای حضور در بنادر هوایی کشور سبب نرمش و خوش رویی در برابر طا-لبان شده و از تعامل ترکیه در هفت ماه اخیر میتوان استنباط کرد که گرفتن مدیریت میدان هوایی کابل چقدر برای انقره اهمیت دارد که حاضر به دادن امتیازات خاص به جانب طا-لبان در قبال آن میشود.
در همین چارچوب، امیر خان متقی رسماً از سوی مولود چاوش اغلو دعوت شد، پنل مخصوصی برای سخنرانی دریافت کرد، مانور زیادی در فضای رسانهای ترکیه دارد و دیدگاههای حکومت متبوعش را بیان کرد، سفارت افغانستان را در اختیار گرفت و در مصاحبهای مدعی شد که همانند وزیر خارجه رسمی با او برخورد میشود.
اما پرسش اساسی این است که در این داد و ستد سیاسی و فرصتهایی که برای هیئت طا-لبان از سوی دولت ترکیه ایجاد شد، آیا حکومت سرپرست طا-لبان توانسته امتیاز به رسمیت شناخته شدن را از انقره دریافت کند یا هنوز همان طور که وزیر خارجه آن کشور گفت، زمان مناسب فرا نرسیده است.
با عنایت به فضای حاکم در جریان سفر متقی به انقره، سخنرانیاش در مجمع دیپلماسی آنتالیا، مصاحبههایش در رسانههای ترکیه و همچنان اشتراک و حضور او در ضیافت سفارت افغانستان مقیم انقره، میتوان احتمال داد که حکومت سرپرست حاکم بر کابل حساب ویژهای روی ترکیه باز کرده و بر تلاشهایش افزوده است که رضایت این کشور را جلب کند؛ زیرا ترکیه از یک طرف مدعی رهبری جهان اسلام سنی است و از جانب دیگر دروازه ناتو در آسیا.
مبتنی بر این بنیاد، در هفتههای آتی شاهد خواهیم بود که مدیریت میدان هوایی بینالمللی کابل به ترکیه و قطر واگذار میشود و از آن طرف نیز انقره هرچند احتمال به رسمیت شناختن آنی دولت طا-لبان کم است، ولی گامی مهم در این خصوص خواهد برداشت.
با این حال، ترکیه در کنار گرفتن امتیاز مدیریت میدان هوایی بینالمللی کابل، برخی خواستههای ناتو و شرکای اروپایی خود را نیز حمل میکند که باید از جانب حکومت سرپرست طا-لبان رعایت و احترام شود؛ زیرا اقدام ترکیه در به رسمیت شناختن طا-لبان بدون اتفاق نظر در ناتو برای انقره سنگین است و اگر به تنهایی چنین سیاستی اتخاذ کند، از سوی غرب مجازات خواهد شد.
پس با این حساب، هم انقره و هم کابل مایل به تعامل عمیقتر تا مرز به رسمیت شناختن طا-لبان هستند، ولی تا اجرایی شدن این مسئله به صورت مسکوت به گسترش تعاملات خود ادامه میدهند.