شکست امریکا در افغانستان
مردم افغانستان نه تنها از حضور امریکا راضی نیست که گاهی به چشم دشمن و حامی طالب نیز میبینند و هر روز که میگذرد از امریکا متنفرتر میشود.
القاعده و طالبان عاملین اصلی حملات ۱۱ سپتامبر به برجهای دو قلو در امریکا ازطرف کاخ سفید قلمداد گردیده بود. امریکا برای سرکوب و نابودی القاعده و طالبان در افغانستان لشکرکشی کرد و ادعا داشت که لانههای اصلی تروریزم را که در افغانستان است، نابود میکند. نیروهای جامعه جهانی به رهبری امریکا بیش از ۱۷ سال است به این بهانه در افغانستان حضور دارند. به نظر میرسید امریکا درین جنگ شکست خورده است.
در ذیل به برخی دلایل اشاره میکنیم.
مبارزه با تروریزم
امریکا با ادعا مبارزه علیه تروریزم و طالبان وارد افغانستان شد ولی طالبان هنوزهم در افغانستان قدرتمند است. نه تنها طالبان و القاعده در افغانستان نابود نشده است که حتی نسبت به سابق پر قدرتتر شده. حتی در افکار عامه مردم افغانستان، امریکا و حکومت مورد حمایت آن، متهم است که حامی اصلی طالبان است. در تازهترین مورد حملات طالبان در شهر غزنی و تصرف غزنی برای چندین روز بیانگر قدرتمند شدن طالبان است. غرب کابل که عمدتاً محل شیعه نشین است سالیان درازی از حملات انتحاری دور بود. ولی حملات انتحاری در مناطقه شیعهنشین نشانی از قدرتمند شدن طالبان است. یا حداقل بدین معنی است که طالبان در همه جا حضور دارد.در ذهن مردم افغانستان این سوال بی پاسخ است. اگر امریکا برای مبارزه با تروریزم، انتحاری و طالبان وارد کشور شده است پس چرا علیه آنها مبارزه نمیکند؟ تروریزم با حضور امریکا نه تنها از بین نرفته و کم رنگ نشده است که حتی پر قدرتتر از گذشته عمل میکند. مثل آفتاب روشن است که امریکا برای مبارزه با طالبان وارد افغانستان شده بود و درین جنگ ناکام و شکستخورده است.
تنفر مردم نسبت به امریکا
در روزهای اول وقتی عساکر امریکایی وارد افغانستان شده بودند، از طرف مردم افغانستان مورد استقبال قرار میگرفت. مردم بدین باور بودند که امریکا خونآشام ترین گروه تروریستی یعنی طالبان را از بالای گرده آنها پایین کرده است. اما تقریباً بعد از ۱۷ سال افکار عامه علیه امریکا شده است.
امریکا در اذهان مردم نه تنها قابل احترام نیست که حتی متهم است با گروههای تروریستی همدست است. امریکا اگر میخواست حضور دوامدار در افغانستان داشته باشد، حداقل نیازمند آن بود که رضایت مردم افغانستان را باخود داشته باشد. مردم افغانستان نه تنها از حضور امریکا راضی نیست که گاهی به چشم دشمن و حامی طالب نیز میبینند و هر روز که میگذرد از امریکا متنفرتر میشود.
حکومتداری خوب
با شکست طالبان در افغانستان، امریکا ادعای برقراری یک نظام سیاسی را نیز در افغانستان داشت. بخش بزرگی از کمکهای امریکا متوجه حکومتداری خوب در افغانستان بود. امریکا برای برقراری نظام سیاسی، قانون اساسی، رشد نهادهای مدنی و برگزاری انتخاباتها در افغانستان کمکهای مالی فراوان انجام داد. اما درین عرصه نیز به شکست مواجه شده است. بعد از سالها، هنوزهم در افغانستان حکومت کارآمد روی کار نیامده است. اکثریت مردم بدین باور است که امریکا کسانی را در افغانستان روی کار آورد که تمام کمکهای جامعه جهانی را حیف و میل کردند و برای تقویت زیر ساختها در افغانستان توجه نشده است. اگر ادعا دیگر امریکا تاسیس حکومتداری و اصلاحات اداری در افغانستان بود. هیچ اداره اصلاح نشده است و فساد اداری موج میزند. حتی در برخی موارد امریکاییها متهم است که در فساد دست داشته .
سروش کریمی – استاد دانشگاه