طالبان از مذاکرات میان‌افغانی چی می‌خواهند؟
اگر طالبان میز مذاکره را ترک کنند و جنگ خود را علیه نیروهای افغانستان و حامیان خارجی آن‌ها از سر بگیرند، فرماندهان نظامی خود از رییس جمهور ترامپ می‌خواهند تا (جنگ) را متوقف کند، یا حتی روند کاهش نیروهای امریکایی را در این کشور معکوس کند
مذاکرات مستقیم بین حکومت افغانستان و طالبان آخر هفته (روز شنبه) برگزار شد. مذاکرات میان‌افغانی برایند مستقیم توافق‌نامه این گروه شورشی با دولت ترامپ در ماه فبروری است. حکومت افغانستان در آن گفت‌وگوها به گونه مستقیم مشارکت نداشت، از آنجا که طالبان گفت‌وگو با کابل را رد کردند.
هدف اصلی دولت ترامپ همیشه واضح بوده است: عمل به وعده رییس جمهور ترامپ برای بیرون کشیدن نیروهای امریکایی از طولانی‌ترین جنگ تاریخ ایالات متحده.
مایک پمپئو وزیر امور خارجه امریکا روز شنبه برای شروع رسمی مذاکرات در دوحه، قطر بود؛ جایی که وی از طالبان خواست از این فرصت برای حل و فصل سیاسی استفاده کرده و روی آتش‌بس دایمی و جامع توافق کنند.
برنامه دولت ترامپ برای خروج ۸ هزار و ۶۰۰ سرباز امریکایی یا بیشتر به گونه مستقیم به موفقیت این گفت‌وگوها وابسته نیست. این امر بستگی به ادامه پیروی طالبان از توافق‌نامه فبروری بستگی دارد – مهم‌تر از همه، طالبان باید از دیگر گروه‌های شبه‌نظامی برای استفاده از خاک افغانستان جهت حمله به ایالات متحده و منافع آن جلوگیری کند.
اما طالبان همچنان باید به کاهش سطح خشونت‌ها در افغانستان بر اساس توافق‌نامه با امریکا ادامه دهد، و از اهرم فشارهایی نیز برخوردار است: اگر این گروه شورشی از چگونگی پیشرفت مذاکرات راضی نباشد، می‌تواند کشتار سیاسیون، نیروهای امنیتی و غیرنظامیان افغانستان را از سر گیرد.
بنابر این، طالبان از این گفت‌وگوهای طولانی‌مدت چی می‌خواهند؟
یکی از اعضای ارشد تیم مذاکره کننده طالبان می‌گوید: «نظام فعلی افغانستان کاملاً فاسد و ناتوان است. تشکیل ایتلاف با کشتی غرق‌شده حکومت رییس جمهور غنی، طالبان را نیز غرق خواهد کرد».
وی گفت: «اکنون نوبت طالبان است. دولت افغانستان را به مدت سه تا پنج سال به طالبان تحویل دهید. طالبان با جامعه بین‌المللی، به ویژه ایالات متحده کار خواهند کرد. ما ثابت خواهیم کرد از آنجا که طالبان دشمن سر سختی بود، در آینده یک حزب مستحکم و قابل اعتماد خواهیم بود».
موضع سفت و سخت در مذاکرات به هدف برقراری آتش‌بس و سر انجام نقش جدید و قانونی برای این گروه شبه‌نظامی در سیاست افغانستان ممکن شوم به نظر برسد. اما مخالفت و عرض اندام در مقابل حکومتی که طالبان آن را به مدت یک دهه دست‌نشانده واشنگتن می‌داند، جای تعجب ندارد.
معاون رهبر گروه طالبان نیز به طور جداگانه به این منبع تأکید کرد: «جامعه بین‌الملل نباید عصبانی باشد». عباس استانکزی می‌گوید که در مقابل اینکه با این گروه به عنوان یک نهاد سیاسی مشروع در افغانستان رفتار شود، «ما این بار خوب خواهیم بود و نسبت به قوانین بین‌المللی مسئولیت بیشتری خواهیم داشت».
مذاکره کننده ارشد طالبان که خواسته نامی از وی گرفته نشود، می‌گوید رژیم طالبان – با اشغال افغانستان به رهبری امریکا در سال ۲۰۰۱ از قدرت برکنار شد – بی‌تجربه بود و از سوی جهان رد شد.
او می‌گوید اکنون این گروه پذیرفته که که زن و اعضای دیگر مذاهب در حکومت نقش دارند: «ما با داشتن چند وزیر زن (در دولت) مشکلی نداریم و تمام اقلیت‌ها را در نظام خود با عدالت جای خواهیم داد».
عضو دیگر تیم مذاکره کننده طالبان تحت شرایطی گفت که این گروه «باید سهم مفیدی در نظام داشته باشد»، پیشنهاد رهبری دست‌کم پنج وزارت‌خانه کلیدی دولت و ادغام طالبان در نیروهای امنیت ملی افغانستان، همه تحت «یک دولت اسلامی قابل قبول برای همه افغان‌ها».
این گروه قبلاً اعلام کرده است كه از نخست‌وزیر زن یا زنی در دادگاه عالی كشور حمایت نخواهد كرد.
زنان در افغانستان ماه‌ها هشدار داده‌اند كه به طالبان اجازه داده نشود تا دستاوردهای دو دهۀ اخير را نابود کنند. یک شهردار زن افغان در گفت‌وگوی مستقیم با مایک پمپئو وزیر امور خارجه امریکا در اوایل سال جاری از ایالات متحده خواست هوشیار باشد.
ظریفه غفاری گفت: «زنان نسل من، حکمرانی طالبان را فراموش نکرده‌اند و ما مانند همیشه نگران آینده هستیم. بنابر این، بگذارید تا از پشتیبانی مداوم شما بخواهم اطمینان حاصل کنم که روند صلح افغانستان دستاوردهایی را که پس از روزهای تاریک رژیم طالبان بدست آمده، از بین نمی‌رود».
به نظر می‌رسد حتی دولت غنی نیز با نشستن برای گفت‌وگو با این گروه شبه نظامی، اعتراف کرده که شورشیان – که هم اکنون نیمی از خاک کشور را در کنترول دارد – بسیار قدرتمند است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
عضو تیم مذاکره کننده دولت می‌گوید: «طالبان واقعیت موجود در افغانستان هستند. تنها طالبان می‌توانند این جنگ را خاتمه دهند و ثبات را به افغانستان آورد
».
طالبان همانند پمپئو تصدیق می‌کنند که رسیدن به این‌جا (صلح) سریع و آسان نخواهد بود. آن‌ها همچنین تأکید کردند که برخلاف دولت‌های کابل یا ایالات متحده، این گروه شبه‌نظامی هیچ عجله‌ای ندارد.
یکی از اعضای ارشد تیم مذاکره کننده طالبان می‌گوید: «طالبان از جنگ خسته شده‌اند، اما فداکاری‌های ۲۰ سال گذشته را هدر نخواهند داد. این گروه نمی‌تواند بدون کدام نتیجه‌ای کنار برود».
وی افزود: «در حال حاضر، ایالات متحده و حکومت افغانستان هیچ برنامه دومی (پلان بی) ندارند. تنها طالبان برنامه (ای) و (بی) دارند. برنامه (ای) ما یک راه حل سیاسی صلح‌آمیز است و برنامه (بی) مطمئناً تصرف نظامی است».
اگر مذاکرات متزلزل شود، ایالات متحده گزینه‌های خوبی ندارد. اگر طالبان میز مذاکره را ترک کنند و جنگ خود را علیه نیروهای افغانستان و حامیان خارجی آن‌ها از سر بگیرند، فرماندهان نظامی خود از رییس جمهور ترامپ می‌خواهند تا (جنگ) را متوقف کند، یا حتی روند کاهش نیروهای امریکایی را در این کشور معکوس کند.
وزیر پیشین رژیم طالبان قاطعانه به این منبع گفت: «طالبان در موقعیت برتر هستند و ما می‌دانیم که چگونه این وضعیت را به نفع طالبان بسیج کنیم».
