دیورند؛ رشوت اشرف غنی به پاکستان

مراسم گشایش ۲۴ ساعته مرز تورخم و اشتراک دو مقام افغانستانی و در کنار آن خاموشی حکومت، تمایل حکومت اشرف غنی برای به رسمیت شناختن دیورند به‌عنوان مرز رسمی دو کشور می‌تواند تلقی شود.

خط دیورند مرزی که اکنون بین افغانستان و پاکستان قرار دارد. این مرز در سال ۱۸۹۳ میلادی در زمان عبدالرحمن خان بین افغانستان و هند بریتانیایی تعیین شد. دولت افغانستان این مرز مشترک را که حدود ۲۴۰۰ کیلومتر طول دارد، به رسمیت نمی‌شناسد و بارها تکرار کرده‌ معاهده‌ای که در این مورد در سال ۱۸۹۳ میلادی بین امیر عبدالرحمان خان پادشاه وقت افغانستان و سر مورتیمر دیورند، وزیر خارجه وقت هند بریتانیایی امضا شده، اعتبار ندارد.
با این حال، تنش‌ها بر سر این مرز همچنان ادامه یافت و هرازگاهی با کنش و واکنش‌های دو کشور همراه بود. در زمان ریاست جمهوری کرزی بارها بر این مسئله پرداخته شد و موضوع به‌رسمیت شناخته شدن آن رد شد. در کنار آن در سال‌های اخیر پاکستان توانسته است صدها کیلومتر خط دیورند را حصارکشی کند، ولی حکومت افغانستان نتوانست مانع ایجاد مراکز دیدبانی مرزی که از سوی پاکستان در امتداد خط دیورند ایجاد شده، شود.
اما روز گذشته در مراسم گشایش ۲۴ ساعته بندر تورخم از جانب پاکستان نخست‌وزیر و از جانب افغانستان وزیر ترانسپورت و والی ننگرهار اشتراک کردند. در همین حال هنوز ارگ ریاست جمهوری و وزارت امورخارجه‌ کشور هیچ‌گونه واکنشی در پیوند به این موضوع نداشته‌اند. در تماس تیلفونی اشرف غنی با عمران خان نیز در این مورد اشاره‌ای نشده است و در آن غنی از خان خواسته که در برگزاری انتخابات ریاست جمهوری همکاری کند.
این اقدامات اما با واکنش تند حامد کرزی رییس جمهور پیشین کشور مواجه شده است. آقای کرزی، اشرف غنی را به «خیانت ملی» متهم کرده و می‌گوید که غنی طبق فرمایش پاکستان، نخست به آن کشور اجازه حصار کشی در امتداد مرز دیورند را داد.
وی حضور والی ننگرهار و وزیر ترانسپورت در کنار عمران خان نخست‌وزیر پاکستان و رسمیت بخشیدن به مرز تورخم به عنوان مرز رسمی میان دو کشور را خیانت ملی و نابخشودنی دانست. پیش از این نیز رحمت‌الله نبیل اشرف غنی را متهم کرده بود که با پاکستان بر سر خاک کشور معامله کرده است.
اشرف غنی بارها در سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های خود گفته است که در ۵ سال حکومتش پاکستان را به‌حاشیه رانده، اما اکنون به‌خاطر انتخابات از این کشور درخواست کمک کرده است. همزمان با این موضوع، حضور والی ننگرهار و وزیر ترانسپورت در کنار عمران خان نخست‌وزیر پاکستان و رسمیت بخشیدن به مرز تورخم و خاموشی در برابر این اقدامات، نه دیپلماسی محسوب می‌شود و نه هم رابطه همسایگی.
در ۵ سال حکومت وحدت ملی، پاکستان توانست پیشرفت‌های چشم‌گیری در مرز دیورند داشته باشد و حصارکشی نماید، ولی حکومت همچنان مهر سکوت بر دهن نهاد و کاری از پیش نبرد. اکنون که قرار است تا چند روز آینده انتخابات ریاست جمهوری در کشور برگزار شود، اشرف غنی چراغ سبزی برای به‌رسمیت شناختن مرز دیورند در بدل همکاری در انتخابات نشان داده است و باید گفت که مراسم گشایش ۲۴ ساعته مرز تورخم و اشتراک دو مقام افغانستانی و در کنار آن خاموشی حکومت، تمایل حکومت اشرف غنی برای به رسمیت شناختن دیورند به‌عنوان مرز رسمی دو کشور می‌تواند تلقی شود.
در شرایط کنونی افتتاح ۲۴ ساعته مرز تورخم موردی نیست که بدون هیچ حرف و حدیثی انجام شده باشد، بلکه حضور دو مقام بلندپایه حکومت غنی در کنار عمران خان به‌معنی به‌رسمیت شناختن دیورند و دادن امتیاز و رشوتی است به پاکستان تا در انتخابات از وی حمایت کند.