غفلت شرمآور امریکا از دوستان و متحدان افغانستانی
در طول هرج و مرج سال ۲۰۲۱، تخمین زده میشود که ایالات متحده تنها ۱۲۴ هزار همکار محلی افغانستانیاش را از کشور خارج کرده است. از این تعداد، تنها ۹۰ هزار نفر از آن زمان تا کنون به ایالات متحده راه یافتهاند. بقیه در کشورهای ثالث مانند قطر هستند. از این تعداد، تنها ۲۱ هزار ویزای مهاجرتی ویژه صادر شده است که وضوح بسیار مورد نیاز را در مورد وضعیت قانونی و حق اقامت و کار در ایالات متحده ارایه میدهد
از زمانی که طا-لبان به قدرت بازگشتهاند، افغانستان با بحرانهای متعدد روبرو شده است.
یک فاجعه انسانی میلیونها افغانستانی را تحت تأثیر قرار داده است. ناامنی غذایی نگرانی بزرگی است. ورود دختران جوان به مکتب ممنوع است. گروههای تروریستی فراملی در بیشتر نقاط کشور با معافیت از مجازات فعالیت میکنند. اقلیتهای قومی و مذهبی به طور معمول مورد حمله قرار میگیرند.
با این حال، مشکل دیگری در افغانستان وجود دارد که شایسته توجه بیشتر است. طا-لبان پس از ورود به کابل در اگست ۲۰۲۱ وعده داد که در پی تلافی علیه کسانی که در طول سالها برای دولت افغانستان جنگیدهاند یا از نیروهای بینالمللی حمایت کردهاند، اقدام نکنند. تعجبی ندارد که آنها به این تعهد خود عمل نکردهاند. به عنوان مثال، بر اساس گزارش هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان: «بین ۱۵ اگست ۲۰۲۱ تا ۳۰ جون ۲۰۲۳، مقامات فعلی این کشور مسئول ۲۱۸ قتل غیرقانونی، ۱۴ ناپدید شدن اجباری، بیش از ۱۴۴ مورد شکنجه و بدرفتاری و ۴۲۴ مورد حبس و بازداشت خودسرانه بودهاند».
امریکا نیز به تعهدات خود عمل نکرده است. دهها هزار متحد افغانستانیاش را در افغانستان پس از وعده خروج از این کشور در معرض خطر قرار داد. زمانی که طا-لبان کنترول کشور را به دست گرفتند، رییس جمهور جو بایدن گفت: «ما هر کاری که از دستمان بر بیاید انجام خواهیم داد تا متحدان، شرکا و افغانستانیهایی که ممکن است به دلیل ارتباط با ایالات متحده هدف قرار بگیرند، تخلیه امن فراهم کنیم. ایالات متحده بر تعهدی که در قبال این افراد داده است، میایستد.» جنرال مارک میلی فرمانده ارتش ایالات متحده، پیش از عقبنشینی، گفت: «ما باید به افغانستانیهایی که جان خود را برای کمک به سربازان و پرسونل ایالات متحده به خطر انداختند، وفادار بمانیم».
در طول هرج و مرج سال ۲۰۲۱، تخمین زده میشود که ایالات متحده تنها ۱۲۴ هزار همکار محلی افغانستانیاش را از کشور خارج کرده است. از این تعداد، تنها ۹۰ هزار نفر از آن زمان تا کنون به ایالات متحده راه یافتهاند. بقیه در کشورهای ثالث مانند قطر هستند. از این تعداد، تنها ۲۱ هزار ویزای مهاجرتی ویژه صادر شده است که وضوح بسیار مورد نیاز را در مورد وضعیت قانونی و حق اقامت و کار در ایالات متحده ارایه میدهد.
باقی افغانستانیها در ایالات متحده تحت پروسهای به نام آزادی مشروط بشردوستانه هستند. این امر توسط وزارت داخله امریکا مجاز است و به افغانستانیها اجازه میدهد تا زمانی که درخواستهای ویزای آنها بررسی میشود، به طور قانونی در ایالات متحده اقامت کنند. از آنجایی که کانگرس در تصویب قانونی برای ارایه راه سریعتر برای دادن اقامت دایمی در ایالات متحده شکست خورده است، هر رییس جمهور جدیدی میتواند آزادی مشروط بشردوستانه را با یک ضربه قلم حذف کند. این امر باعث میشود که دهها هزار افغانستانی که از حکومت طا-لبان فرار کردهاند، در وضعیت بلاتکلیفی قانونی قرار بگیرند.
به گفته دایانا شاو بازرس کل وزارت خارجه، ۱۵۲ هزار متقاضی دیگر ویزا هنوز در افغانستان هستند. با احتساب اعضای خانواده، تعداد کل افغانستانیهای واجد شرایط برای آمدن به ایالات متحده صدها هزار نفر است. علاوه بر متقاضیان ویزا، دهها هزار افغان دیگر نیز وجود دارند که به ایالات متحده کمک کردند اما واجد شرایط حمایت نیستند.
برای مثال، بین ۲۰ تا ۳۰ هزار نیروی ویژه افغانستان در افغانستان باقی ماندهاند. برخی به گروههای مقاومت مانند جبهه مقاومت ملی افغانستان پیوسته اند. بیشتر آنها مخفی هستند.
همچنین هزاران دادستان افغانستانی هستند که در طول سالها توسط ایالات متحده و متحدانش آموزش دیده اند و از جان خود در افغانستان تحت کنترول طا-لبان بیم دارند. گمان میرود که بیش از ۵۰ هزار عضو طا-لبان در طول سالها تحت تعقیب قضایی و زندان قرار گرفتهاند. اکنون وکلای عدلیه، روسای دادگاه و قضاتی که آن سیستم قضایی را اداره میکردند، از سوی طا-لبان با قصاص روبرو هستند.
در نهایت، چندین هزار خبرنگار در افغانستان از جان خود میترسند. در عرض یک سال پس از تسلط طا-لبان، ۶۰ درصد از حدود ۱۲ هزار خبرنگار افغانستانی فعالیت خود را در این کشور متوقف کردند.
علاوه بر وعده امریکا برای کمک به شرکای افغانستانیاش، مزایای عملی برای ایالات متحده در انجام این کار وجود دارد. برای مثال، به گفته سازمانهای غیر دولتی Upwardly Global and Evacuate Our Allies، بیش از ۱۰ هزار افغانستانی که به ایالات متحده آورده شده اند، حداقل دارای تحصیلات دانشگاهی هستند. تخمین زده میشود که ۲۸٫۵ درصد از این افراد دارای مدرک کارشناسی ارشد و ۵٫۸ درصد دارای آموزشهای پزشکی پیشرفته هستند.
در همین گزارش درآمد بالقوه سالانه تازه واردان افغانستانی به ایالات متحده ۱٫۷۱ میلیارد دالر تخمین زده شده است. این مبلغ میتواند سالانه ۲۲۷ میلیون دالر درآمد مالیاتی فدرال ایجاد کند. افغانستانیهایی که به امریکا آورده میشوند میتوانند کمکهای غیرمستقیم بشردوستانه را در قالب حواله به افغانستان ارایه کنند. در اوج سال ۲۰۱۹، حوالههای شخصی ارسال شده به افغانستان ۴٫۴ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل میداد.
در دسمبر ۲۰۲۱، بهرغم تحریمهای اقتصادی علیه طا-لبان، وزارت خزانهداری ایالات متحده مجوز کلی را صادر کرد که به تراکنشهای بانکی اجازه میداد تا افغانستانیهای مقیم امریکا بتوانند حوالههای خود را به خانه ارسال کنند. با کسب درآمد بیشتر افغانستانیها در ایالات متحده و ارسال حوالههای ارسالی به افغانستان، این امر میتواند نقشی در کاهش وضعیت وخیم انسانی در افغانستات داشته باشد.
زمانی که ایالات متحده از افغانستان عقبنشینی کرد، حدود ۷ میلیارد دالر تجهیزات نظامی از خود به جای گذاشت. توجه رسانهها به این موضوع در ایالات متحده زیاد بوده است. از سال ۲۰۲۱ به اینسو بیشتر این کیتها به دست طا-لبان افتاده یا در دسترس بازار سیاه منطقه قرار گرفته است. با این حال، این قیمت سنگین در مقایسه با هزینه اخلاقی پشت سر گذاشتن دهها هزار افغانستانی که در طول ۲۰ سال فداکاری کردند، کمرنگ است. اعتراض رسانهای در این زمینه کجاست؟
امریکا باید به تعهدات خود عمل کند.