غنی با چه پشتوانه به ادامۀ حکمرانی دلبسته است؟
اکنون در کنار رییس‌جمهور غنی به جز از سلام رحیمی، نادر نادری، اکرم خپلواک و حمدالله محب که هیچ کدام چهرۀ شناخته شده و تأثیرگذار نیستند، کس دیگری باقی نمانده است.
مطابق جدول زمانی کمیسیون مستقل انتخابات، تا هفت ماه دیگر چهارمین دور انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان برگزار خواهد شد. از همین اکنون، جریان‌ها و شخصیت‌های سیاسی، برنامه‌ریزی‌‌های‌شان را برای حضور در انتخابات سرنوشت‌ساز ۲۰۱۹ آغاز کرده‌اند.
محمداشرف غنی رییس‌جمهور کنونی افغانستان یکی از نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری پیش رو خواهد بود. داکتر غنی در شرایطی وارد رقابت‌های انتخاباتی می‌شود که اجماع سیاسی نسبی یک‌ونیم دهۀ اخیر را از بین برده و «تیم انتخاباتی» خویش را متلاشی ساخته است.
رییس جمهور غنی چهار سال پیش در نتیجۀ حمایت بی‌دریغ جمع قابل توجهی از رهبران و نخبگان سیاسی عمدتاً پشتون‌تبار به قدرت رسید. اما او در چهار سال حکومت‌داری با رفتارها و مواضع تندروانه‌اش، تیم قدرت‌مند انتخاباتی- سیاسی تحول و تداوم را با دستان خودش نابود ساخت.
برخی از چهره‌های تأثیرگذار سیاسی- اجتماعی و مهره‌های کلیدی «تیم تحول و تداوم» که نقش محوری در رسانیدن غنی به کرسی ریاست جمهوری داشتند، دیگر در کنار او نیستند که از میان می‌توان به شماری از آنها اشاره کرد.
حامد کرزی رییس جمهور سابق، بزرگترین حامی سیاسی محمد اشرف غنی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۴، به شدت از سیاست‌ها و نحوۀ حکومت‌داری رییس جمهوری ناراض است.
آقای کرزی گفته است که «به خاطر پشتیبانی از غنی خود را نمی‌بخشد.» رییس جمهور پیشین قطعاً در انتخابات پیش رو از رقیب انتخاباتی غنی حمایت خواهد کرد.
صبغت‌الله مجددی رهبر جهادی و رییس جمهور سابق، تأثیر قابل توجهی در پیروزی اشرف‌غنی داشت. مجددی از هیچ سعی و تلاشی در رسانیدن غنی به ارگ دریغ نکرد. حتا اعلام کرد که استخاره کرده و بر او الهام شده است که «غنی بهترین گزینه و شایستۀ ریاست جمهوری افغانستان می‌باشد.»
اکنون، مجددی اعلام کرد که غنی همه را ناامید ساخته و دیگر از او حمایت نمی‌کند. موضع صبغت‌الله مجددی به عنوان یک شخصیت روحانی، تأثیرقابل توجه در افکار عمومی خواهد داشت.
جنرال عبدالرشید دوستم رهبر جنبش ملی و معاون ریاست جمهوری، به بزرگترین مخالف اشرف‌غنی مبدل شده است. غنی فردای پیروزی، دستان دوستم را از تصمیم‌گیری‌های حکومتی بست و حتا او را «تبعید» کرد.
از اظهارات دوستم و اطرافیانش بر می‌آید که معاون نخست ریاست جمهوری در انتخابات پیش رو هرگز به اردوگاه غنی نخواهد پیوست. نقش دوستم در موفقیت غنی کمتر از نقش حامد کرزی نبود. اکثریت مطلق ازبیک‌ها (بیشتر از یک میلیون نفر) به غنی رأی دادند. رأی میلیونی ازبیک‌های شمال، دیگر به صندوق اشرف‌غنی نخواهد رفت.
اشرف‌غنی به سید منصور نادری و اسماعیلیه‌های افغانستان هم رحم نکرد. نادری و اسماعیله‌ها از جان برای پیروزی غنی مایه گذاشتند. اما غنی سعادت منصور نادری را از وزارت شهرسازی و مسکن کنار زد و روابط سیاسی- انتخاباتی‌اش را با خانوادۀ نادری قطع نمود. اکنون سید منصور نادری و بخشی از اسماعیله‌ها به جبهۀ مخالف غنی پیوسته‌اند. رییس جمهور پس از پیروزی به متحدان سیاسی‌اش در مجلس نمایندگان نیز پشت کرد. ظاهر قدیر، همایون همایون، لالی حمیدزی، کمال ناصر اصولی و جمع دیگری از وکلای تأثیرگذار و با نفوذ، بلندگوی تبلیغاتی و اجتماعی اشرف‌غنی بودند؛ اما حالا به بزرگترین مخالفان اشرف‌غنی در پارلمان مبدل شده‌اند. این جمع تأثیرگذار دیگر از اشرف‌غنی حمایت نخواهد کرد.
رییس مجلس نمایندگان و رییس مشرانوجرگه هم از سیاست‌ها و نحوۀ حکومت‌داری اشرف غنی ناراض هستند.
شماری از چهره‌های تکنوکرات که هستۀ مرکزی تیم تحول و تداوم را تشکیل می‌دادند نیز از اشرف‌غنی بریده‌اند. حنیف اتمر مشاور امنیت ملی سابق، مغز متفکر تیم رییس جمهور غنی بود. اما حالا در برابر او قد علم کرده است. حنیف اتمر یکی از نامزدان جدی در انتخابات پیش رو است. عمر زاخیل‌وال، اکلیل حکیمی، حکمت خلیل کرزی، فاروق وردک و جمعی دیگر از اعضای کلیدی تیم تحول و تداوم نیز از حمایت غنی دست کشیده‌اند. زاخیل‌وال وزیر مالیۀ حکومت سابق، خزانۀ دولت را در اختیار تیم انتخاباتی اشرف‌غنی قرار داد؛ اما فردای تشکیل حکومت وحدت ملی، با دل ناخواسته به اسلام‌آباد فرستاده شد. اکلیل حکیمی هم به اتهام نامعلومی از وزارت مالیه برکنار شد. همین طور از ده‌ها چهرۀ موثر می‌توان نام گرفت که در کنار غنی بودند و دیگر او را در کار سیاسی همراهی نخواهند کرد.
وقتی اشرف‌غنی قادر به حفظ و بسط تیم انتخاباتی‌اش نبوده است، قطعاً نتوانسته روی جریان‌های سیاسی دیگر کار کند. احزاب جهادی از همین حالا جمع‌وجور شده‌اند تا به هر قیمت ممکن از ورود دوبارۀ غنی به کاخ ریاست جمهوری جلوگیری کنند. جمعیت اسلامی، حزب اسلامی، وحدت اسلامی سرگرم گفت‌وگو و مذاکره با رقبای انتخاباتی اشرف‌غنی در انتخابات ۲۰۱۹ ریاست جمهوری می‌باشند.
چهره‌های میانه‌رو و تحصیل‌یافته که روی توانایی و دانش تیوریک و اکادمیک اشرف‌غنی دلخوش کرده بودند، هم از عملکرد رییس جمهوری ناراض می‌باشند. آنها مدعی هستند که غنی در دو وظیفۀ مهم و اساسی حکومت که «تأمین امن و نظم عامه» و «ارایۀ خدمات به مردم» می‌باشد، ناکام بوده است.
تحت رهبری رییس جمهور غنی، بالاتر از ۴۰ هزار غیرنظامی در نبردهای چهار سال گذشته جان باخته‌اند. نیروهای امنیتی افغانستان به دلیل مدیریت و رهبری ضعیف همه روزه تلفات سنگینی را متقبل می‌شوند. رقم جمعیت زیر خط فقر، از ۳۸ درصد به ۵۸ درصد افزایش یافته است. بربنیاد ارقام نهادهای بین‌المللی، شمار افراد بیکار به ۹ میلیون تن رسیده است. بالاتر از دو میلیون‌تن در نتیجۀ جنگ و خشونت‌ها در ولایات و روستاها از خانه‌های‌شان بی‌جا شده و به مناطق دیگر متواری گردیده‌اند. شمار مهاجرین هم به بالاتر از ۶ میلیون تن رسیده است. به همین دلیل، چهره‌های تحصیل یافته و فراقومی نیز خاطر خوشی از کار چهارسالۀ اشرف‌غنی ندارند.
با این وضع، محمد اشرف‌غنی دیگر شانسی برای برگشت به قدرت ندارد. اما منابع می‌گویند که رییس جمهور غنی با استفاده از امکانات دولتی و پول هنگفت سعی خواهد کرد که یک دورۀ دیگر در قدرت بماند. تمام اتکای رییس جمهور غنی روی جوانان کم تجربه‌ای‌ست که تازه از بیرون برگشته‌اند و از هیچ جایگاهی در میان مردم برخوردار نیستند. اکنون در کنار رییس‌جمهور غنی به جز از سلام رحیمی، نادر نادری، اکرم خپلواک و حمدالله محب که هیچ کدام چهرۀ شناخته شده و تأثیرگذار نیستند، کس دیگری باقی نمانده است.
نویسنده: آنیتا احمدی
منبع: فارسی.رو
