مشکل انتخابات فنی نیست!
برای حل مشکل سیاسی انتخابات باید همه طرفهای انتخاباتی به تفاهم برسند و از جنجالی ساختن وضعیت پرهیز کنند. توسل به اهرمهای غیر معقول و تنش آفرین جز افزایش بحران، حاصل دیگر نخواهد داشت.
بیش از دو ماه از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۹۸ گذشت ولی به علت اعتراضات تکتهای انتخاباتی به ویژه تیم انتخاباتی« ثبات و همگرایی» تا هنوز شاهد اعلام نتیجه انتخابات نبودهایم. از جنجالی شدن انتخابات و حوادث انتخاباتی بر میآید که مشکل انتخابات ریاست جمهوری سیاسی است تا فنی. نهادهای ناظر بر انتخابات نیز تاکید دارند که مشکل انتخابات سیاسی میباشد.
تیم انتخاباتی ثبات و همگرایی، در چند روز گذشته انتخابات را به فاز جدیدی سوق داده و در بسیاری از ولایات کشور سرگرم تظاهرات هستند. این اعتراضات خیابانی زیر نام «نه گفتن به تقلب» راه اندازی شده است.
به تازگی سران ارشد تیم ثبات و همگرایی با برخی از نامزدان دیگر در خانه محمد کریم خلیلی گرد هم جمع شدند و با صدور اعلامیهای چند مادهای خواستار شفافیت در انتخابات شدهاند.
در بخشی از این اعلامیه، سران ثبات و همگرایی گفتهاند که برای تامین شفافیت در انتخابات به صورت جدی در برابر تقلب میایستند و از کشورهای خارجی نیز خواستهاند که در روند انتخابات بیطرفی خود را حفظ کنند. برخی از اعضای رهبری کمیسیون مستقل انتخابات به صورت صریح میگویند که در انجام امور انتخاباتی و اعلام نتایج انتخابات زیر فشار تکتهای انتخاباتی قرار دارند.
اما چطور مشکل انتخابات ۹۸ فنی نیست؟
تا این دم دیده میشود که آرای بدون بایومتریک و بایومتریک شده جنجال انتخابات ۹۸ را شکل میدهد. در قانون انتخابات برای تامین اصل شفافیت قرار شد که کمیسیون انتخابات از دستگاه بایومتریک کار بگیرد. در انتخابات ریاست جمهوری همانند انتخابات پارلمانی آرای زیادی بدون بامتریک به صندوق ریخته شد. گلبدین حکمتیار که اکنون داد از شفافیت در انتخابات میزند در روز برگزاری انتخابات چند بار افتخار کرده گفت که رای بدون بایومتریک به صندوق ریخته است. اگر قرار باشد که مشکل انتخابات فنی باشد، خیلی راحت میتواند حل و فصل شود.
به تازگی وزیر دفاع آلمان، معاون وزیر خارجه امریکا و نماینده ملکی ناتو هر کدام خواستار اعلام نتیجه انتخابات شدند. انتخاباتی که برای مردم به یک شوک مبدل گشته است. نماینده ملکی ناتو از جناحهای انتخاباتی خواسته به عملکرد و فیصله کمیسیون انتخابات احترام داشته باشند.
حالا نمایندگان ایالات متحده امریکا سعی دارند که مشکل انتخابات را به گونه سیاسی حل کنند تا وقتی نتیجه اعلام شد، کسی در برابر آن موضع نگیرد و انتخابات بحرانی نشود.
به باور نویسنده، وقتی مشکل انتخابات سیاسی باشد، بسیار بعید است که اصل شفافیت و انتخاب شهروندان کشور تامین و یا حفظ گردد. شورای نامزدان انتخابات گزینه حکومت مشارکتی را نیز مطرح کرده که با موجی از مخالفتها همراه بوده است. برخی از رسانهها به نقل از نماینده ملکی ناتو نوشتند که او گفته شکل گیری حکومت مشارکتی خلاف قانون اساسی افغانستان میباشد.
در ادامه تظاهرات هواداران تیم ثبات و همگرایی، اسکات میلر فرمانده عمومی نیروهای خارجی و اسدالله خالد سرپرست وزارت دفاع ملی کشور به دیدار جنرال عبدالرشید دوستم از متحدان انتخاباتی عبدالله به شهر شبرغان رفتند. برخیها به نقل از جنرال دوستم نوشتند که او خواستار اعلام نتیجه انتخابات شده. به نظر میرسد که آقای میلر از جنرال دوستم و دیگر سران تیم ثبات و همگرایی خواسته باشد که از روشهای نامتعارف اعمال فشار بر محمد اشرف غنی را امتحان نکنند.
استدلال نویسنده این خواهد بود که امریکا سعی دارد با تمام تکتها از جمله تیم ثبات و همگرایی دیدار و رایزنی نماید تا وقتی نتیجه انتخابات اعلام شود، تکتی در برابر آن موضع نگیرد. در صورتی که انتخابات ۹۸ عملاً بحرانی شود، بدیهی است که ایالات متحده امریکا به عنوان بزرگترین متحد افغانستان، زیر سوال خواهد رفت. این کشور برای همین میکوشد که همانند انتخابات ریاست جمهوری ۹۳ در انتخابات ۹۸ نیز وساطت کند.
اکنون با توجه به وضعیت پیش آمده، به نظر میرسد که اگر مشکل انتخابات در افغانستان به زودی حل نشود، روند صلح، نظام جمهوری و شیرازه زندگی شهروندان به هم میخورد که تاوان آن را باید مردم افغانستان همانند همیشه بپردازند. برای حل مشکل سیاسی انتخابات باید همه طرفهای انتخاباتی به تفاهم برسند و از جنجالی ساختن وضعیت پرهیز کنند. توسل به اهرمهای غیر معقول و تنش آفرین جز افزایش بحران، حاصل دیگر نخواهد داشت.